Reklama

Społeczny komitet odnowy zabytków Lublina

Ratujmy zabytkowe nagrobki

Na cmentarzu przy ul. Lipowej w Lublinie dobiegają końca prace przy renowacji zabytkowych nagrobków, znajdujących się przy głównej alei obok kościoła Wszystkich Świętych. Tegoroczny etap prac finansowany jest ze środków, które zebrane zostały podczas zeszłorocznej kwesty organizowanej w pierwszych dniach listopada.

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Prace konserwatorskie mające na celu ratowanie najpiękniejszych nagrobków na cmentarzu przy ul. Lipowej rozpoczęły się w 1985 r. Wówczas powołany został Społeczny Komitet Odnowy Zabytków Lublina. W jego ramach powstało kilka sekcji tematycznych, a wśród nich Komitet Odnowy Zabytków Cmentarnych, który jako jedyny nieprzerwanie od 1985 r. prowadzi swoją działalność. Z inicjatywy Komitetu Wojewoda Lubelski wpisał w 1985 r. cmentarz przy ul. Lipowej do rejestru zabytków. Do końca lat 90. Komisja Odnowy Zabytków Cmentarnych zajmowała się wyłącznie ratowaniem najcenniejszych nagrobków.
Stanisław Santarek, przewodniczący Komisji Odnowy Zabytków Cmentarnych, wspominając początki pracy podkreśla: „Początkowo nasza działalność była dość anemiczna, niewiele się działo, przede wszystkim brakowało pieniędzy i nie bardzo wiadomo było od czego zacząć. Na samym początku sporządzono więc dokumentację najcenniejszych nagrobków, następnie dokumentację techniczną, która posłużyć miała później do prowadzonych prac konserwatorskich”. W początkowych latach prowadzono przede wszystkim prace zabezpieczające przed dalszym niszczeniem nagrobków, nie było natomiast fachowej pracowni konserwacji, która mogłaby profesjonalnie zająć się tymi pracami. Dopiero w momencie, gdy na lubelskim gruncie zaczęła działać pracownia konserwacji dzieł sztuki Państwa Konkolewskich, sytuacja uległa zmianie. Od tego momentu rozpoczęła się systematyczna praca konserwatorska najcenniejszych nagrobków. Środki finansowe potrzebne do prowadzenia prac gromadzone były przede wszystkim dzięki organizowanym kwestom cmentarnym. W początkowych latach działalności nie było dofinansowania ze strony Urzędu Miejskiego. W myśl obowiązujących wówczas przepisów w Polsce UM nie mógł łożyć na ochronę zabytków na cmentarzu wyznaniowym. Dopiero po kilku latach, dostrzegając efekty prac, Konserwator Wojewódzki zaczął wspomagać Komitet niewielką dotacją, a od kilku lat włączył się do tego również Urząd Marszałkowski.
W ostatnich latach społeczna zbiórka do puszek na rzecz ratowania zabytkowej nekropolii, organizowana podczas uroczystości Wszystkich Świętych, zamyka się kwotą w granicach 60 tys. zł. Wystarcza to, w zależności od tego jaki jest zakres prac do wykonania, na renowację 12 nagrobków. Od kilku lat prace prowadzone są w sposób kompleksowy, tzn. nie wybiera się już tylko pojedynczych, rozsianych po cmentarzu nagrobków, lecz konserwatorzy zajmują się całymi alejkami z najstarszej, XIX-wiecznej części nekropolii. Ma to niebagatelne znaczenie dla samych darczyńców, którzy mogą dostrzec efekty prac konserwatorskich. W br. ze środków finansowych zgromadzonych z ostatniej kwesty uda się odnowić 11 zabytkowych nagrobków w głównej alei, przylegającej do kaplicy. Do tej pory udało się uratować ponad 130 najstarszych nagrobków, ale już wkrótce po zakończeniu tegorocznych prac zbierze się komisja, która na miejscu typować będzie kolejne nagrobki do renowacji w przyszłym roku.
Prace renowacyjne przy zabytkowych nagrobkach prowadzone są pod nadzorem konserwatorskim. Polegają one przede wszystkim na dokładnym oczyszczeniu kamiennych nagrobków, usunięciu mchów i porostów, które wżerają się w strukturę kamienia, niszcząc jego powierzchnię, przywróceniu dyfuzyjności, czyli możliwości oddychania przez kamień. Należy też zlikwidować żyjące w jego strukturze mikroorganizmy, by następnie dokładnie go oczyścić, uzupełnić ubytki, niektóre detale na nowo wyrzeźbić, a następnie zabezpieczyć przed szkodliwym wpływem czynników atmosferycznych. Są to prace bardzo czasochłonne, niezwykle precyzyjne, ponieważ są to nagrobki z bardzo wieloma detalami, które trzeba mozolnie oczyszczać. Wszystkim podobają się stare nagrobki, pokryte wieloletnią patyną, ale tak naprawdę dopiero przy pracach konserwatorskich wychodzi jak bardzo jest to niebezpieczne dla kamienia. „Nawet usunięcie z zewnątrz mchów i porostów pokrywających płyty niewiele daje, ich atak idzie w głąb kamienia, powodując jego niszczenie” - wyjaśnia Monika Konkolewska, konserwator zabytków od kilku lat pracująca przy renowacji zabytkowych nagrobków.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2004-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Zmarł biskup Piotr Turzyński

2025-04-14 19:30

[ TEMATY ]

bp Piotr Turzyński

bp Turzyński

episkopat.pl

bp Piotr Turzyński

bp Piotr Turzyński

Nie żyje bp Piotr Turzyński - biskup pomocniczy radomski, delegat KEP ds. Duszpasterstwa Emigracji Polskiej i ds. Duszpasterstwa Nauczycieli. Zmarł po długiej chorobie nowotworowej. Miał 61 lat. W marcu br. obchodził 10. rocznicę święceń biskupich. W kapłaństwie przeżył 37 lat.

O śmierci biskupa Piotr poinformował bp Marek Solarczyk:
CZYTAJ DALEJ

Tatrzański PN idzie w zaparte i podtrzymuje mandaty za rozświetlenie krzyża na Giewoncie

2025-04-12 20:01

[ TEMATY ]

Giewont

mandaty

Agata Kowalska

Po nałożeniu mandatów na dwie osoby, które w 20. rocznicę śmierci Jana Pawła II rozświetliły krzyż na Giewoncie, na Tatrzański Park Narodowy spadła fala internetowego oburzenia i krytyki. Dyrektor TPN Szymon Ziobrowski podkreśla jednak, że ochrona przyrody musi pozostać priorytetem i zapowiada wzmocnienie nocnych patroli na szlakach.

"Nie planujemy zmian w regulaminie w odpowiedzi na presję medialną czy emocjonalne komentarze. Przepisy, które obowiązują na terenie Tatrzańskiego Parku Narodowego (TPN), służą ochronie przyrody i zapewnieniu bezpieczeństwa osób przebywających w górach. Przeciwnie – planujemy zwiększenie nocnego nadzoru, zwłaszcza w okresach, w których dochodziło w przeszłości do łamania przepisów. Zdajemy sobie sprawę z emocji, jakie towarzyszą sprawie, jednak naszym obowiązkiem jest konsekwentne przestrzeganie zasad, które chronią Tatry – miejsce ukochane także przez Jana Pawła II" - powiedział PAP dyrektor Ziobrowski.
CZYTAJ DALEJ

Rewolucyjny dokument Watykanu? Pokazujemy prawdę

2025-04-14 16:13

[ TEMATY ]

Msza św.

Karol Porwich/Niedziela

W Niedzielę Palmową media obiegła wiadomość o rzekomo „rewolucyjnym dokumencie Watykanu”, biły po oczach „klikbajtowe” tytułu o tym, że papież czegoś zakazał, że postanowił, zdecydował, nakazał itd. A jak to jest naprawdę? Zobaczmy zatem!

W wielu miejscach przyjął się zwyczaj celebracji tzw. Mszy świętych zbiorowych, czyli takich, gdzie podczas jednej celebracji jeden kapłan sprawuje ją w kilku różnych intencjach przyjętych od ofiarodawców. Trzeba tu odróżnić ją od Mszy koncelebrowanej, gdy dwóch lub więcej kapłanów celebruje wspólnie, każdy w swojej indywidualnej intencji. Stolica Apostolska zleca, by w ramach prowincji (czyli metropolii) ustalić zasady dotyczące ewentualnej częstszej celebracji takich właśnie zbiorowych Mszy świętych. Zasady ustalone w roku 1991 na mocy dekretu Kongregacji ds. Duchowieństwa o intencjach mszalnych i mszach zbiorowych Mos iugiter przewidywały, że taka celebracja może odbywać się najwyżej dwa razy w tygodniu. Tymczasem biskupi mogą zdecydować, by można było takie zbiorowe Msze święte sprawować częściej, gdy brakuje kapłanów a liczba przyjmowanych intencji jest znaczna. Oczywiście ofiarodawca musi wyrazić wprost zgodę, by jego intencja została połączona z innymi w jednej celebracji. Celebrans może zaś pozostawić dla siebie jedynie jedno stypendium mszalne (czyli ofiarę za jedną intencję). Wszystkie te zasady – oprócz uprawnienia dla biskupów prowincji do ustalenia innych reguł – już dawno obowiązywały, zatem… rewolucji nie ma.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję