Reklama

Śladami „Króla Instrumentów” w diecezji legnickiej (10)

Niedziela legnicka 6/2004

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Od najdawniejszych czasów ludność Wałbrzycha zajmowała się rolnictwem, a szczególnie uprawą lnu. Sprzyjały temu warunki klimatyczne oraz ukształtowanie terenu. Zakładano gospodarstwa produkujące płótno, początkowo na własny użytek, potem też na sprzedaż. Dzięki temu już w XV w. Wałbrzych był ważnym ośrodkiem tkactwa, z utworzonym w 1602 r. własnym Cechem. W II poł. XVIII w. jedną z większych miejscowości na tym terenie, w skład której wchodziło 36 gospodarstw zajmujących się rolnictwem i tkactwem, był Poniatów. Poprzez wieki wieś ta należała m. in. do rodziny von Setindorf, von Betschow, a w latach 1492-1921 do rodziny von Czettritz. W następnych latach majątek ziemski Poniatów stał się własnością miasta Wałbrzycha, a w 1951 r. jego dzielnicą.
Pierwsza wzmianka o kościele na terenie Poniatowa pochodzi z 1335 r. Poprzez dzieje historii kościół należał do protestantów i do katolików. W 1957 r. erygowano w Wałbrzychu nowe parafie, m. in. również parafię Najświętszego Serca Pana Jezusa w Poniatowe, której proboszczem od 1980 r. jest ks. prał. Stanisław Pająk.
Obecny kościół, usytuowany na wzniesieniu, zbudowano w II poł. XVI w. Był kilkakrotnie przebudowywany w XVIII i XIX w. i restaurowany w XX w. Jest to budowla murowana z kamienia, tynkowana. Ma jedną nawę przykrytą dwuspadowym dachem, do której od strony północnej przylega zakrystia, a od strony zachodniej wieża. Ciekawym elementem architektonicznym nawy jest ostrołukowy, kamienny portal. Wieża, otynkowana na biało, u podstawy czworoboczna przechodzi w ośmioboczne zwieńczenie, zakończone ośmiopołaciowym hełmem z latarnią. Przy kościele znajduje się cmentarz, ogrodzony kamiennym murem obronnym, wzniesionym ok. XVII w. W murze zachowały się w kilku miejscach strzelnice szczelinowe.
We wnętrzu świątyni uwagę zwraca pięknie rzeźbiony w drewnie ołtarz, a na ścianach bocznych wmurowane nagrobki z XVI w. Nad wejściem głównym do kościoła znajduje się empora organowa, gdzie w centralnej części umieszczono organy z malowanym w kolorach seledynowym i biało-brązowym złoconym prospektem. Złożony jest on z trzech części, z których środkowa część jest wyższa i szersza od dwóch pozostałych, zakończona po obu stronach parą pilastrów podtrzymujących przełamujące się belkowanie. Części boczne mają formy podłużnych segmentów, zakończonych belkowaniem w kształcie zwiniętego rulonu. Wszystkie części wypełnione są piszczałkami prospektowymi. W podstawę prospektu, która ma formę wysokiej boazerii, wbudowany jest kontuar. Składa się on w odróżnieniu od innych instrumentów, które do tej pory opisywaliśmy, z jednego manuału, którego 54 klawisze zawierają się w skali 1C - 5F (C - f3). Poniżej umieszczono klawiaturę pedałową, na którą składa się 27 klawiszy zawartych w skali 1C - 3D (C - d1). Osiem registrów znajdujących się nad manuałem uruchamia 7 głosów organowych.
Zespół brzmieniowy manuału:
Principal 8´, Gedackt 8´, Aeoline 8´, Octave 4´, Hohlflöte 4´.
Zespół brzmieniowy pedału:
Subbas 16´, Octavbas 8´.
Do urządzeń dodatkowych należy tylko połączenie Pedal Coppel.
Jest to instrument o trakturze pneumatycznej, zakończonej wiatrownicami pneumatycznymi, skrzyniowymi o systemie opóźniającym. Dwa miechy klinowe z podawaczem, umieszczone pionowo na jednym stelażu, połączone są z dmuchawą, która napędzana jest silnikiem elektrycznym.
W trakturze pneumatycznej najczęściej wykorzystuje się cienkie rurki jako przewody, przez które przepływa powietrze. Innym sposobem zastosowania pneumatyki w organach jest tzw. dźwignia Barkera, wynaleziona w 1879 r. przez angielskiego budowniczego organów Charles´a Spackmana Barkera. Jest to urządzenie pneumatyczne, wspomagające trakturę mechaniczną. Zastosowanie tej dźwigni spowodowało łatwiejszą pracę przy konstruowaniu traktury mechanicznej, lżejszą grę na instrumencie, zwłaszcza przy połączonych klawiaturach i swobodne ich łączenie oraz możliwość zastosowania efektów crescenda szczególnie w dużych organach. Instrument w kościele Najświętszego Serca Pana Jezusa jest pięknym dopełnieniem całego wnętrza świątyni. Prospekt instrumentu, bardzo ładnie zdobiony, nie jest konkurencją dla równie pięknego, usytuowanego naprzeciw ołtarza. Organy są nieduże, o małej ilości głosów, ale i na takim instrumencie grający może pokazać jego wielkość.

Dziękujemy ks. prał. Stanisławowi Pająkowi za udostępnienie organów.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2004-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Świadectwo: znaleziona w śmietniku figura Matki Bożej, nawrócenie, zupełna przemiana

2025-10-06 07:48

[ TEMATY ]

świadectwo

YouTube zrzut ekranu

Znaleziona w śmietniku figura Matki Bożej

Znaleziona w śmietniku figura Matki Bożej

W święto Matki Bożej Różańcowej 7 października odbędzie się premiera filmu dokumentalnego „Broken Mary: The Kevin Matthews Story” (Zniszczona Maryja: historia Kevina Matthewsa). Opowiada on o duchowej przemianie tytułowego bohatera pod wpływem znalezionej w śmietniku figury Matki Bożej, którą odnowił i z którą obecnie podróżuje po Stanach Zjednoczonych.

Kevin Matthews był u szczytu kariery jako jeden z najpopularniejszych prezenterów radiowych Chicago przełomu lat osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych XX wieku. Imprezował z zawodowymi sportowcami i celebrytami, a w najlepszym okresie jego audycji słuchało nawet 10 milionów ludzi tygodniowo. Ale pewnego razu otrzymał diagnozę lekarską, która odmieniła jego życie. Największa jednak przemiana dokonała się w nim wtedy, gdy w śmietniku znalazł zniszczony posąg Matki Bożej, dzięki któremu odkrył na nowo prawdziwy sens swojego życia.
CZYTAJ DALEJ

Nowenna za młodzież do św. Carlo Acutisa

[ TEMATY ]

nowenna

św. Carlo Acutis

/diecezja.waw.pl/peregrynacja

Nowenna do odmawiania pomiędzy 3 a 11 października (przed wspomnieniem św. Carlo Acutisa) lub w dowolnym terminie.

Trójco Przenajświętsza, Ojcze, Synu i Duchu Święty, dziękuję Wam za wszystkie przysługi i łaski, którymi wzbogacona została dusza św. Carla Acutisa podczas 15 lat przeżytych przez niego na tej ziemi i za pośrednictwem wszelkich zasług uwielbionego Anioła Młodości proszę o udzielenie mi łaski…
CZYTAJ DALEJ

W. Brytania: myśliwce RAF-u patrolowały niebo nad Polską

Myśliwce Królewskich Sił Powietrznych (RAF) patrolowały niebo nad Polską w nocy z poniedziałku na wtorek – podał brytyjski portal UK Defence Journal. Potwierdził to przedstawiciel NATO, mówiąc, że jest to część misji mającej zapobiec dalszym naruszeniom przestrzenie powietrznej przez Rosję.

Portal, powołując się na dane śledzenia lotów, poinformował, że brytyjskie myśliwce Typhoon oraz powietrzny tankowiec Voyager wystartowały w poniedziałek późnym wieczorem z bazy RAF Coningsby i skierowały się na wschód. Patrol obrony powietrznej dotarł do wschodniej granicy Polski. Tu pozostał przez kilka godzin, po czym wrócił do Wielkiej Brytanii wczesnym rankiem we wtorek.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję