Reklama

Kościół nad Odrą i Bałtykiem

Naukowe wspomnienie w roku jubileuszowym

9 listopada 2016 r. na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Szczecińskiego odbyła się II konferencja naukowa poświęcona historii Kościoła katolickiego na Pomorzu Zachodnim w latach 1956-1972

Niedziela szczecińsko-kamieńska 48/2016, str. 1-2

[ TEMATY ]

konferencja

Marcin Manowski

Ks. dr hab. prof. US Grzegorz Wejman zaprezentował książkę pt. „Dzieje Kościoła katolickiego na Pomorzu Zachodnim”

Ks. dr hab. prof. US Grzegorz Wejman zaprezentował książkę pt. „Dzieje Kościoła katolickiego
na Pomorzu Zachodnim”

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Pierwsze tego typu spotkanie naukowców zajmujących się tą tematyką miało miejsce w wigilię odprawienia przez ks. Floriana Berlika TChr pierwszej po wojnie Mszy św. w Szczecinie. Wówczas konferencja uświetniła 70. rocznicę tamtego wydarzenia, które miało miejsce 6 maja 1945 r. Ponad rok temu dyskutowano o trudnym okresie lat 1945-56. Omawiano powstanie struktur kościelnych na Ziemiach Zachodnich po 1945 r. i rozmaite trudności w pracy duszpasterskiej, z którymi borykali się duchowni i wierni świeccy, szczególnie w czasach stalinowskich. Owocem tamtego dyskursu będzie pierwszy tom studiów nad Kościołem na Pomorzu Zachodnim, który ukaże się do końca bieżącego roku. W tym roku powodów dla kontynuowania tematu dziejów Kościoła na tzw. Ziemiach Odzyskanych było kilka. Przede wszystkim rocznicowe. W skali ogólnokrajowej jest to 1050. rocznica Chrztu Polski, 50. rocznica obchodów Millennium, 60. rocznica Jasnogórskich Ślubów Narodu oraz 60. rocznica zwolnienia z internowania prymasa Polski kard. Stefana Wyszyńskiego. W te wydarzenia ogólnopolskie wpisują się wspomnienia o charakterze regionalnym. Uroczystości milenijne w Gorzowie Wlkp., ówczesnym centrum życia religijnego na Pomorzu i ziemi lubuskiej, miały miejsce 6 listopada 1966 r. Natomiast uroczyste „Te Deum” w kościele św. Jana Ewangelisty w Szczecinie odśpiewano 5 listopada. Organizatorom konferencji przyświecały również cele naukowe. Chodziło przede wszystkim o to, aby podsumować dotychczasowy stan badań i poruszyć tematy dotychczas mniej znane. Dolną datę konferencji wyznaczają zmiany polityczne, do jakich doszło w 1956 r. W ich wyniku I sekretarzem KC PZPR został Władysław Gomułka, a w relacjach państwo-Kościół nastał dwuletni okres normalizacji. Końcową datę wyznacza podział dużej administracji apostolskiej w Gorzowie Wlkp. na trzy mniejsze diecezje: gorzowską, szczecińsko-kamieńską i koszalińsko-kołobrzeską, który w 1972 r. został dokonany bullą „Episcoporum Poloniae coetus”.

Reklama

Otwarcia konferencji dokonali: abp prof. dr hab. Andrzej Dzięga, metropolita szczecińsko-kamieński, oraz dr Paweł Skubisz, dyrektor szczecińskiego Oddziału IPN. Z kolei ks. dr hab. prof. US Grzegorz Wejman zaprezentował zebranym pierwszy tom „Dziejów Kościoła katolickiego na Pomorzu Zachodnim”, który obejmuje lata 1945-56. Jak już zostało to wspomniane na wstępie, będzie on dostępny na przełomie listopada i grudnia br.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Całość konferencji została podzielona na pięć sesji. Jako pierwszy głos zabrał prof. dr hab. Ryszard Gryz z Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach, który omówił „Stosunki państwo-Kościół w latach 1956-72”. Po nim dr Rafał Łatka z Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie ukazał prymasa Stefana Wyszyńskiego w politycznej rzeczywistości doby Władysława Gomułki. O recepcji Soboru Watykańskiego II w Polsce ciekawie wypowiedział się dr Michał Białkowski, reprezentujący Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Zwieńczeniem pierwszej sesji była relacja dr. hab. prof. US Tomasza Sikorskiego na temat środowiska katolików świeckich w latach 1956-72. W dalszej części sympozjum ks. dr hab. prof. US Grzegorz Wejman zaprezentował organizację Kościoła katolickiego na Pomorzu Zachodnim w latach 1956-72; dr Zbigniew Stanuch (IPN Szczecin) skupił się na polityce wyznaniowej władz państwowych PRL wobec biskupów gorzowskich – Wilhelma Pluty, Jerzego Stroby i Ignacego Jeża; dr Katarzyna Lemek podzieliła się wiedzą na temat nauczania religii w punktach katechetycznych, a ks. dr Robert Masalski (Archiwum Archidiecezjalne w Szczecinie) ukazał posługę dobroczynną Kościoła w omawianym okresie. Zebrani w auli Wydziału Teologicznego słuchacze mogli również wysłuchać wystąpień: ks. prof. dr. hab. Dominika Zamiatały CMF z Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie na temat zgromadzeń zakonnych; ks. prof. dr. hab. Bernarda Kołodzieja TChr z Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu o działalności Chrystusowców na Pomorzu Zachodnim; dr. Roberta Kolasy o trudnych relacjach pomiędzy władzami partyjno-miejskimi a Kościołem w Pile. Ks. dr Adrian Put przedstawił stosunek Kościoła rzymskokatolickiego do innych Kościołów i wspólnot kościelnych na Pomorzu Zachodnim. O duszpasterstwie akademickim w Szczecinie mówiła Zofia Fenrych (IPN Szczecin); dr Michał Siedziako (IPN Szczecin) wygłosił referat o Klubie Inteligencji Katolickiej w Szczecinie w 1957 r., a dr Janusz Gierlasiński z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu zreferował losy zniszczonych świątyń na Pomorzu Zachodnim.

Reklama

Cała konferencja została tak pomyślana, aby punkt wyjścia w temacie konferencji stanowiły ogólne syntezy historii Kościoła w Polsce i żeby w dalszej kolejności poprzez syntetyczne omówienie relacji władz z Kościołem na Pomorzu Zachodnim przejść do zagadnień bardziej szczegółowych o charakterze problemowym. W ten sposób nadano szczecińskiemu sympozjum jasną i czytelną strukturę. Zgromadzeni w auli słuchacze wysłuchali wielu ciekawych referatów. Ich obecność najlepiej świadczyła o potrzebie przybliżania społeczeństwu tematów związanych z Kościołem na Ziemiach Zachodnich. Niewątpliwym atutem konferencji był udział w niej wielu naukowców z różnych ośrodków naukowych w Polsce, co na pewno podniosło jej rangę. Zasadniczy wniosek jaki wypływa z drugiego sympozjum jest taki, że w tych trudnych latach konfrontacji pomiędzy państwem a Kościołem to Kościół okazał się zwycięski. Biskupi gorzowscy przetrwali w jedności trudny czas ataków ze strony władz lokalnych i bezpieki. Gdy w 1972 r. Wilhelm Pluta został biskupem diecezji gorzowskiej, Jerzy Stroba biskupem diecezji szczecińsko-kamieńskiej, a Ignacy Jeż biskupem diecezji koszalińsko-kołobrzeskiej, Władysława Gomułki nie było już u władzy.

Organizatorzy konferencji planują wydanie w przyszłym roku wszystkich referatów w postaci drugiego tomu „Dziejów Kościoła katolickiego na Pomorzu Zachodnim”.

2016-11-23 13:09

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Rodzina – tworzenie więzi

Komunia osób, zlepieniec, język czasu, technopol i AIDS. Jak te pojęcia łączą się z rodziną? Tę i wiele innych kwestii poruszono na konferencji naukowej pt. „Rodzina – dar, zadanie i nadzieja ludzkości”, która odbyła się 19 listopada na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu

Rodzina to tata i tata, a może mama i mama? Może też rodzina to mama, tata, dziecko mamy, dziecko taty, jedno wspólne? Mówi się o takiej grupie z języka angielskiego rodzina patchworkowa. Jeśli jednak użyjemy polskiego określenia „zlepieniec”, mało rodzinnie to brzmi. Dr hab. Elżbieta Osewska, prof. Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie podkreśliła: – Miejmy odwagę mówić prawdę: małżeństwo i rodzina to rzeczywistość mamy, taty, dzieci i dziadków. Reguluje to Konstytucja RP oraz Katechizm Kościoła Katolickiego. Prelegentka zauważyła również, że w oferowanych darmowych podręcznikach dla dzieci nie ma głównego bohatera. Występują tam natomiast różne tzw. formy rodziny, przez co traci się jasność definicyjną.

CZYTAJ DALEJ

Msza św. Wieczerzy Pańskiej w Wielki Czwartek rozpoczyna obchody Triduum Paschalnego

2024-03-28 07:18

[ TEMATY ]

Wielki Czwartek

Karol Porwich/Niedziela

Mszą Wieczerzy Pańskiej w Wielki Czwartek rozpoczynają się w Kościele katolickim obchody Triduum Paschalnego - trzydniowe celebracje obejmujące misterium Chrystusa ukrzyżowanego, pogrzebanego i zmartwychwstałego. Liturgia tego dnia odwołuje się do wydarzeń w Wieczerniku, kiedy Jezus ustanowił dwa sakramenty: kapłaństwa i Eucharystii.

Liturgista, ks. prof. Piotr Kulbacki z Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego powiedział PAP, że część pierwsza Triduum - misterium Chrystusa ukrzyżowanego - rozpoczyna się Mszą Wieczerzy Pańskiej (Wielki Czwartek) i trwa do Liturgii na cześć Męki Pańskiej (Wielki Piątek). Po tej liturgii rozpoczyna się dzień drugi - obchód misterium Chrystusa pogrzebanego, trwający przez całą Wielką Sobotę. Nocna Wigilia Paschalna rozpoczyna trzeci dzień - misterium Chrystusa zmartwychwstałego – obchód trwający do nieszporów Niedzieli Zmartwychwstania.

CZYTAJ DALEJ

Za mały mój rozum na tę Tajemnicę, milknę, by kontemplować

2024-03-29 06:20

[ TEMATY ]

Wielki Piątek

rozważanie

Adobe. Stock

W czasie Wielkiego Postu warto zatroszczyć się o szczególny czas z Panem Bogiem. Rozważania, które proponujemy na ten okres pomogą Ci znaleźć chwilę na refleksję w codziennym zabieganiu. To doskonała inspiracja i pomoc w przeżywaniu szczególnego czasu przechodzenia razem z Chrystusem ze śmierci do życia.

Dzisiaj nie ma Mszy św. w kościele, ale adorując krzyż, rozważamy miłość Boga posuniętą do ofiary Bożego Syna. Izajasz opisuje Jego cierpienie i nagrodę za podjęcie go (Iz 52, 13 – 53, 12). To cierpienie, poczynając od krwi ogrodu Oliwnego do śmierci na krzyżu, miało swoich świadków, choć żaden z nich nie miał pojęcia, że w tym momencie dzieją się rzeczy większe niż to, co widzą. „Podobnie, jak wielu patrzyło na niego ze zgrozą – tak zniekształcony, niepodobny do człowieka był jego wygląd i jego postać niepodobna do ludzi – tak też wprawi w zdumienie wiele narodów. Królowie zamkną przed nim swoje usta, bo ujrzą coś, o czym im nie mówiono, i zrozumieją coś, o czym nigdy nie słyszeli” (Iz 52, 14n). Krew Jezusa płynie jeszcze po Jego śmierci – z przebitego boku wylewa się zdrój miłosierdzia na cały świat. Za mały mój rozum na tę Tajemnicę, milknę, by kontemplować.

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję