Każda z tajemnic ewangelicznych ma swój niepowtarzalny urok i blask. Za sprawą św. Siostry Faustyny i bł. Jana Pawła II czas, w którym przyszło nam żyć, w sposób szczególny naznaczony jest kontemplacją i rozważaniem prawdy o Bożym Miłosierdziu. Ta do głębi przenikająca prawda ma w sobie coś z radości ewangelicznej kobiety, która znalazła zgubioną drachmę, z ulgi marnotrawnego syna, wtulonego w ramiona ojca, z bezpieczeństwa zagubionej owcy, niesionej na powrót do owczarni przez troskliwego pasterza, czy wreszcie z nadziei na powrót do normalnego życia, jaka towarzyszyła człowiekowi napadniętemu przez zbójców na drodze z Jerozolimy do Jerycha, a uratowanemu przez miłosiernego Samarytanina. Można w niej usłyszeć taneczny tupot uzdrowionego paralityka, dostrzec łzy szczęścia niewidomego spod Jerycha i blask promieni płynących z przebitego boku Zmartwychwstałego Pana, rozpraszających ciemność niewiary uczniów w Wieczerniku. A wszystko to, niczym w Boskiej soczewce, skupia się w jednym zdaniu, znanym już bez mała na całym świecie: „Jezu, ufam Tobie”.
Melodyka przesłania Bożego Miłosierdzia opiewa nie tylko wizerunek Pana Jezusa, wykonany według wskazówek św. Siostry Faustyny, czczony w wielu kościołach i domach całego świata, ale nade wszystko każde ludzkie serce, które jest skłonne zatrzymać się i zanurzyć w kontemplacji tej nieogarnionej i niepojętej do końca prawdy. W tym właśnie miejscu, na styku łaski Bożej i ludzkiej wrażliwości, należy szukać źródła inspiracji powstałego dla uczczenia beatyfikacji Ojca Świętego Jana Pawła II pierwszego w Polsce i na świecie oratorium o Bożym Miłosierdziu „O, Sancta Caritas!” (O, Święta Miłości!), głoszącego ludziom i światu, że Bóg jest Miłością Miłosierną. Libretto do tego pełnego pietyzmu i żarliwości religijnej dzieła napisał znany i ceniony w kraju i za granicą piewca tajemnicy Bożego Miłosierdzia ks. prof. Andrzej Witko z Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie, a pełną liryzmu, ale też i dramaturgii, muzykę skomponował warszawski kompozytor, pianista i dyrygent Artur Żalski, znany jako autor muzyki symfonicznej i kameralnej, twórca pieśni do wierszy współczesnych poetów, muzyki do dziecięcych bajek i dla gwiazd polskiej estrady.
Oratorium „O, Sancta Caritas!”, przeznaczone na organy, głos solowy i chór, jest fascynującą opowieścią o tajemnicy Bożego Miłosierdzia i ludzkiej grzeszności. Niosąc przesłanie pełne nadziei, jest jedynym w swoim rodzaju wezwaniem do miłości, ale także ciągłym odkrywaniem horyzontów miłosierdzia. Poprzez ufność w dar przebaczenia możemy dotknąć samego Boga i dokonać przemiany swojego życia, albowiem w momencie, gdy doświadczamy miłosierdzia, także my musimy być miłosierni wobec drugiego człowieka.
Oratorium składa się z czterech części. W pierwszej - „Miserere nobis” (Zmiłuj się nad nami) - wyrażona jest błagalna prośba człowieka o zlitowanie, skierowana do Boga. Głęboki akt uznania własnej słabości i niewystarczalności przysposabia nasze serce do przyjęcia daru miłosierdzia. Część druga - „Dives in misericordia” (Bogaty w miłosierdzie) - przez swój tytuł nawiązując do encykliki bł. Jana Pawła II z 30 listopada 1980 r., poświęconej Bożemu Miłosierdziu, stanowi misterną tkaninę, uplecioną z litanijnych wezwań określających przymioty Miłosiernego Boga, które podaje solista, a przeplata monumentalne zawołanie chóru: „Misericordia Domini” (Miłosierdzie Boże). Z kolei w części trzeciej - „In Te confido” (Ufam Tobie) - zawarto poetycko-muzyczny opis obrazu Pana Jezusa Miłosiernego „Jezu, ufam Tobie” i pełną wymowy symbolikę, widoczną w dekoracji części prezbiterialnej sanktuarium Bożego Miłosierdzia w krakowskich Łagiewnikach. Wreszcie czwarta część - „Beati misericordes” (Błogosławieni miłosierni) - stanowi żarliwą modlitwę tekstem Ośmiu Błogosławieństw (Mt 5, 3-10), którą na przemian zanosi solista z chórem. Dopełnieniem oratorium jest pieśń „Promienie Miłosierdzia”, będąca streszczeniem tych wszystkich prawd, wobec których staje dusza pobożna, chcąca rozważać tajemnice Bożego Miłosierdzia.
Zgodnie z założeniem twórców kompozycji, oratorium ma być przystępne dla szerokiej publiczności. Stąd też nie jest ono tylko wysmakowanym i wysublimowanym dziełem, przeznaczonym do jednorazowego wykonania, ale utworem, który ma szansę trafić pod strzechy, który może być wykonany przez przeciętny zespół parafialny dla ubogacenia i ożywienia celebracji ku czci Bożego Miłosierdzia. Temu też służy specjalnie przygotowany i wydany drukiem zapis nutowy dzieła. Podobną misję twórcy wyznaczyli dodanej do oratorium pieśni „Promienie Miłosierdzia”, która - przez żywą melodykę i prostotę bardzo wymownego tekstu - ma szansę na stałe wpisać się w repertuar śpiewanych w kościołach pieśni.
Oratorium zostało przygotowane przez Chór Kameralny Archidiecezjalnej Szkoły Muzycznej w Krakowie. Jego prawykonanie odbyło się w krakowskim kościele pw. Przemienienia Pańskiego Księży Pijarów 2 października 2011 r., podczas nabożeństwa Godziny Miłosierdzia w ramach II Światowego Kongresu Miłosierdzia Bożego. Samo nabożeństwo eucharystyczne ukazało jeszcze jeden walor i niezwykłą elastyczność kompozycji. „O, Sancta Caritas!” doskonale spełnia się także jako przestrzeń do kontemplacji i modlitwy, wraz z tekstem mówionym. Dobrze się stało, że to właśnie w tej świątyni przyszło po raz pierwszy wybrzmieć tej misternej kompozycji, która tak świetnie wpisała się w bogatą i pełną malarskiej iluzji dynamikę rokokowego wystroju krakowskiego kościoła Przemienienia Pańskiego, stwarzając sobie tylko właściwy klimat modlitwy i medytacji, wzbogacony wymownym i pełnym ekspresji wprowadzeniem autora libretta ks. prof. Andrzeja Witko. Z kolei następnego dnia, 3 października, oratorium zabrzmiało z pełną mocą w kaplicy zakonnej w Krakowie-Łagiewnikach, przed cudownym obrazem Bożego Miłosierdzia i przy relikwiach św. Siostry Faustyny.
„Gdyś umierał, o Jezu, za grzechy ludzkości,
Wówczas otwarto Twe Serce - źródło miłości,
A krew i woda, co wytrysnęła obficie,
Z miłosierdzia Twojego przyniosły nam życie” - głosi refren pieśni „Promienie Miłosierdzia”. Należy wyrazić nadzieję, że oratorium „O, Sancta Caritas!”, zgodnie z intencjami autorów, szybko zawędruje do polskich parafii, a służąc krzewieniu prawdy o Bożym Miłosierdziu, pomoże realizować wielkie pragnienie bł. Jana Pawła II, by współczesny świat szukał w Boskiej litości swojego ratunku i ocalenia.

AUTORZY ORTORIUM

ARTUR ŻALSKI - kompozytor, pianista i dyrygent. Debiutował w połowie lat 60. XX wieku, odnosząc sukcesy w konkursach kompozytorskich. Komponował m.in. dla: Anny Jantar, Joanny Rawik, Teresy Tutinas, Elżbiety Wojnowskiej, Ireny Santor, Krzysztofa Krawczyka. Jest kompozytorem muzyki symfonicznej i kameralnej oraz teatralnej i filmowej. Stworzył oratorium „Sine Ira et Studio”.

KS. PROF. ANDRZEJ WITKO - teolog duchowości, dyrektor Instytutu historii Sztuki i Kultury Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie, członek Królewskiej Akademii Sztuk Pięknych w Hiszpanii, Komitetu Nauk o Sztuce PAN, Komisji Historii Sztuki Polskiej Akademii Umiejętności, Rady Naukowej Instytutu Sztuki PAN. Napisał ponad 30 książek, wydanych w Polsce, Niemczech, Austrii, Hiszpanii, Wielkiej Brytanii, Włoszech, Irlandii i Słowacji, poświęconych głównie problematyce Bożego Miłosierdzia, historii kultury i sztuki. Jest laureatem pierwszej nagrody w ogólnopolskim konkursie krasomówczym, nagrody im. ks. Szczęsnego Dettloffa oraz nagrody Prezesa Rady Ministrów.