Staraniem Instytutu Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie ukazała się bardzo ważna monografia, zatytułowana: Ośrodki kultu maryjnego w Karpatach Polskich (1772-1992). Jej autorka, dr Izabela Sołjan, przebadała sanktuaria maryjne leżące na południu Polski, ukazując ich funkcjonowanie w zmieniających się warunkach historycznych, a także politycznych i społecznych. Jest to pierwsza w literaturze polskiej próba spojrzenia naukowego na rozwój sieci ośrodków kultu maryjnego w Karpatach Polskich w okresie ostatnich dwustu lat. Dotychczas pojawiały się sporadycznie opracowania dotyczące poszczególnych sanktuariów, natomiast studia dr Izabeli Sołjan pozwalają spojrzeć na geografię kultu religijnego w Karpatach Polskich w sposób kompleksowy. Co z tych badań wynika? Przede wszystkim fakt, że Karpaty należą do wyjątkowych obszarów kultu religijnego, zarówno w Polsce, jak i w Europie. Charakteryzują się dużym nagromadzeniem sanktuariów pielgrzymkowych, zwłaszcza Kościołów rzymskokatolickiego i greckokatolickiego. Łącznie skupia się tutaj blisko 15% ośrodków pielgrzymkowych w Polsce. O ich wyjątkowym znaczeniu w skali kraju może świadczyć fakt, że spośród ponad 200 koronowanych wizerunków Matki Bożej blisko 25% znajduje się właśnie na terenie Karpat. Tak znaczne nagromadzenie miejsc kultu religijnego wyróżnia Karpaty spośród innych obszarów górskich, zarówno Polski, jak i całego świata chrześcijańskiego.
Autorka książki omawia szczegółowo powstawanie i rozwój poszczególnych miejsc kultu Matki Bożej, historię cudownych wizerunków, ich koronacje itp., może więc posłużyć także jako doskonały przewodnik dla wszystkich zainteresowanych tematyką maryjną.

Izabela Sołjan, Ośrodki kultu maryjnego w Karpatach Polskich (1772-1992), Kraków 2002, Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu Jagiellońskiego, ul. Grodzka 64, 31-044 Kraków, tel. (0-12) 422- 47-03.