Urszula Buglewicz: - Prace przygotowawcze do renowacji kościoła, znajdującego się przy ul. Narutowicza 6, zostały już podjęte…

Ks. Dariusz Bondyra: - 600-lecie bitwy pod Grunwaldem chcemy uczcić rozpoczęciem renowacji kościoła, który został wzniesiony jako wotum króla Władysława Jagiełły za zwycięstwo nad Krzyżakami. Obecnie realizowane są wytyczne konserwatorskie, związane z przygotowaniem dokumentacji technicznej kościoła i całego obiektu do renowacji. Prace przygotowawcze polegały na wykonaniu ekspertyzy fundamentów i ścian oraz ekspertyzy mykologiczno-konstrukcyjnej dachu i więźby dachowej. Były też prowadzone badania sondażowe w poszukiwaniu warstw fresków oraz badania sondażowe z zakresu archeologii. Na podstawie wyników tych badań oraz zaleceń i wniosków, zostały opracowane projekty budowlane, które złożyły się na kompleksowy projekt renowacji świątyni pod nazwą „Renowacja zabytkowego zespołu pobrygidkowskiego w Śródmieściu miasta Lublin”. 25 marca Urząd Miasta Lublin wydał pozwolenie na prowadzenie prac remontowych. Komplet dokumentacji wraz z pozwoleniami jest już w posiadaniu kościoła. Pozostało tylko jedno - zdobycie środków finansowych.

- Co zmieni się w wyglądzie kościoła?

- historia tego obiektu wskazuje, że kościół był wielokrotnie przebudowywany i remontowany. Ostatnie gruntowne prace remontowe prowadzone były na początku XX wieku w latach 1903-10. Z tych lat do czasów współczesnych pozostał gotycki i renesansowy wystrój świątyni. Te obecne style i architektura pozostaną nadal; prezbiterium kościoła po renowacji również będzie utrzymane w stylu renesansowym, a nawa główna i boczna w stylu gotyckim. Znaczna zmiana nastąpi jednak w kolorystyce, gdyż zamierzamy przywrócić pierwotny charakter kolorystyki wnętrza. Po badaniach sondażowych wiadomo, że prezbiterium kościoła nie było białe, jak jest aktualnie. Podobnie jest ze zwieńczeniami kolumn, które jak się okazało, w przeszłości pokryte były złotem. Jednak dopiero dalsze prace pozwolą dokładnie ustalić, jak duże i w jakim stanie są ukryte freski. Ich ocena będzie podstawą do tego, by odtworzyć i zachować całość, lub pozostawić fragmenty w postaci świadków. Podczas badań sondażowych już wcześniej udało się odkryć na chórze fresk, zabytkowy XV-wieczny tynk oraz okno z gotycką ornamentyką. Wyjątkowo cennymi są freski odnalezione na strychu kościoła. Pochodzą one z 1470 r. i są pierwszymi freskami, które w miejscu sakralnym przedstawiają obrazy świeckie. Niektórzy sądzą, że jest to pochód Trzech Królów do Betlejem, inni mówią, że to wjazd króla Władysława Jagiełły do Lublina, jeszcze inni dopatrują się w rysunku postaci króla Kazimierza Jagiellończyka. Niestety, stan tych fresków jest zły, ich odnowienie będzie się wiązało z długą i żmudną pracą.

- Czy turyści i wierni będą mogli zobaczyć to wyjątkowe dzieło?

- Do tego jeszcze długa droga, ale jeśli uda się zrealizować cały program renowacji, to tak. Program renowacji kościoła przewiduje pionową i poziomą izolację fundamentów (chroniącą przed wilgocią), następnie osuszenie i odgrzybienie kamiennych ścian na wysokości do ok. 3 m oraz położenie tynków renowacyjnych, później konserwację więźby dachowej i dachu, który jest tak nieszczelny, że podczas intensywnych opadów śniegu na strychu zalegała ok. 5 cm warstwa śniegu. Całą więźbę dachową trzeba zaimpregnować przeciw szkodnikom drewna oraz wykonać izolację przeciwpożarową. Do tego dochodzi uprzątnięcie zalegającego tam gruzu i ocieplenie stropu. Dopiero wtedy będzie można w pobliżu fresków wykonać platformę widokową. Ponadto, żeby tam dojść, trzeba przebudować wieżę. Oprócz schodów, znajdzie się w niej miejsce na sale wystawiennicze (w których planowana jest m.in. wystawa poświęcona historii kościoła z uwzględnieniem wątku działalności opozycyjnej w latach 80. XX wieku) oraz na taras widokowy na najwyższym poziomie. Ponieważ nie ma możliwości, by w wieży umieścić windę, osoby niepełnosprawne będą mogły zobaczyć freski za pośrednictwem umieszczonej na strychu kamery, która będzie przesyłała obraz do monitorów na dole.

- Jakie inne prace przewiduje projekt?

- Pod kościołem znajduje się 8 krypt, niektóre z nich w bardzo dobrym stanie. Chcielibyśmy udostępnić je zwiedzającym; być może do dwóch uda się zejść, inne przykryjemy szybami pancernymi umieszczonymi w posadzce, by w ten sposób można było je zobaczyć. Ponadto czeka nas odnowienie elewacji, wymiana stolarki okiennej i drzwi, wymiana nagłośnienia, renowacja posadzi, wykonanie zabezpieczeń… Program renowacji, zatwierdzony przez wojewódzkiego konserwatora, zawiera też projekt remontu starej plebanii i modernizację terenów zielonych wokół kompleksu sakralnego. Prac jest bardzo dużo, dlatego wciąż szukamy środków finansowych, pozwalających rozpocząć renowację.

- Co uda się wykonać do obchodów rocznicy bitwy pod Grunwaldem?

- Na ten jubileusz nie chcemy wznosić nowych pomników. Naszym darem będzie rozpoczęcie renowacji, by świątynia - według legendy wzniesiona przez jeńców krzyżackich - odzyskała dawany blask. A na sam jubileusz chcemy odnowić pamiątki grunwaldzkie: popiersie Władysława Jagiełły z 1910 r. i obraz Kazimierza Jagiellończyka. Obraz św. Brygidy, który też jest cenną pamiątką, już został odnowiony.

Zwracamy się z apelem do firm i przedsiębiorstw oraz osób fizycznych o pomoc w odnowieniu pamiątek „grunwaldzkich” w naszym kościele. Wpłaty na ten cel można dokonywać na konto kościoła: 07 1500 1520 1215 2008 3567 0000 z dopiskiem renowacja kościoła.
Informacje o działalności duszpasterskiej oraz renowacji kościoła można znaleźć na stronie internetowej: www.powizytkowski.kuria.lublin.pl.