Reklama

Unikalny rocznik „Gońca Częstochowskiego”

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Częstochowski antykwariusz Zbigniew Biernacki, właściciel Antykwarni-Księgarni „Niezależna” przy ul. Kopernika w Częstochowie, zaprezentował dziennikarzom i badaczom historii regionu pełny pierwszy rocznik „Gońca Częstochowskiego” z 1907 r. z przyklejonymi (na pierwszej stronie każdego kolejnego numeru gazety) dokumentami potwierdzającymi ingerencję carskiej cenzury i dopuszczenie do druku. To jedyny w Polsce znany badaczom regionu kompletny pierwszy rocznik „Gońca Częstochowskiego”; drugi taki posiada tylko Ossolineum we Lwowie. Bardzo dobry stan zachowania oprawionego rocznika i dołączone doń dokumenty, mogą wskazywać, iż był to rocznik należący do redaktora naczelnego pisma, przechowywany w celu ewentualnego wylegitymowania się przed władzami carskimi. Rocznik ten jest nie lada gratką zarówno dla historyka, jak i dla bibliofila. Powinien jednak trafić do zbiorów Biblioteki Publicznej im. dr. Wł. Biegańskiego w Częstochowie.
„Goniec Częstochowski” - niegdyś najbardziej znany w mieście dziennik, ukazywał się pod różnymi tytułami do 1939 r. (od 1906 r. „Wiadomości Częstochowskie”, „Dziennik Częstochowski”). Dodatkiem do niego była „Gazeta Częstochowska” (ukazująca się jako samodzielny tytuł od 1956 r.). Pismo założył znany ze swego patriotyzmu dziennikarz i wydawca Franciszek Dionizy Wilkoszewski (1875-1941). Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości wybudował w Alei Najświetszej Maryi Panny 52 w Częstochowie okazałą drukarnię. „Goniec Częstochowski” był najważniejszym dziennikiem ukazującym się w Częstochowie w okresie II RP. Wilkoszewski, zaangażowany w życie społeczne i kulturalne Częstochowy, w „Gońcu Częstochowskim” wiele miejsca poświęcał sprawom Kościoła. Częste kontakty z częstochowską Kurią biskupią oraz fakt, że w drukarni Wilkoszewskiego tłoczono większość wydawnictw diecezjalnych, m.in. „Niedzielę”, spowodował, że dziennik uważany był przez duchowieństwo za pismo katolickie. Jako jedna z nielicznych lokalnych polskich gazet prenumerowany był przez bibliotekę watykańską. Wilkoszewski w 1941 r. został zamordowany przez Niemców w obozie Buchenwald. W „Niedzieli” z 29 września 1981 r. zamieszczono wspomnienie Haliny Łodzińskiej o Franciszku Dionizym Wilkoszewskim.
Biernacki - bibliofil, kolekcjoner i wydawca, nie tak dawno po raz kolejny trafił na pierwsze strony lokalnych gazet. Stało się tak za sprawą sensacyjnego odkrycia nieznanego dotąd planu przestrzennego rozwoju naszego miasta z 1878 r., który antykwariusz nabył - podobnie jak pierwszy rocznik „Gońca Częstochowskiego” - od prywatnego kontrahenta. Mapa, rysowana ręcznie, z niezwykłą precyzją, zaskakuje wielkością (80 na 120 cm, skala 1:4200). Do tej pory nie znano żadnych materiałów kartograficznych z tego okresu, a - jak można się przekonać studiując mapę - plan z 1878 r. zrealizowano tylko częściowo. Mapa z 1878 r., jako ważne źródło wiedzy o rozwoju Częstochowy, trafiła do zbiorów Muzeum Częstochowskiego.
Znane są zasługi Biernackiego dla społeczności Częstochowy. Jego Antykwarnia, istniejąca 19 lat, to jedyny antykwariat w regionie, który działa na rzecz kultury (notabene prowadzić antykwariat w mieście o niewielkich tradycjach antykwarskich, gdzie zainteresowanie dawną książką jest znikome - jest bardzo trudno). Takie antykwariaty, jak ten przy ul. Kopernika 4, istniały w naszym mieście przed wojną i tuż po niej - np. Antykwarnia Badory. Gromadziły one prawdziwe bibliofilskie skarby - „białe kruki” i narodowe pamiątki, wyrzucane niekiedy na śmietnik. Antykwariusze prowadzili skup takich właśnie przedmiotów. Podobnie czyni Biernacki, który w ten sposób ocalił od zniszczenia i przekazał Klasztorowi Jasnogórskiemu wyrzuconą chorągiew Stowarzyszenia Młodzieży Polskiej Żeńskiej w Rozprzy z wizerunkiem Matki Bożej Częstochowskiej i Orła w koronie (tę chorągiew przyniósł do Antykwarni zbieracz makulatury). Biernacki organizuje cotygodniowe spotkania Klubu Miłośników Historii Częstochowy i Okolicy im. Jana Pietrzykowskiego; współpracuje także z Biblioteką Publiczną w Częstochowie, której podarował m.in. pierwsze wydanie „Myśli i aforyzmów o etyce lekarskiej” dr. Władysława Biegańskiego z 1898 r. Antykwariusz wydał albumy: „Częstochowa na dawnej pocztówce”, „Jasna Góra na dawnej pocztówce” i „Ziemia Częstochowska na dawnej pocztówce”; ma w planach wydanie kolejnego albumu: „Matka Boska Częstochowska na dawnej pocztówce jako symbol patriotyzmu”. Został uhonorowany Nagrodą Prezydenta Miasta w dziedzinie kultury, w kategorii „promocja i ochrona kultury”.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2010-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Góralka na misjach w Boliwii: możemy pomagać dzięki ofiarności Polaków

2025-08-25 16:58

[ TEMATY ]

misje

pomoc

Boliwia

góralka

ofiarność Polaków

Adobe Stock

Sytuacja większości dzieci w Boliwii jest bardzo trudna

Sytuacja większości dzieci w Boliwii jest bardzo trudna

Siostra Iwona Urbańska ze Zgromadzenia Sług Jezusa w niedzielę 25 sierpnia dzieliła się z wiernymi z parafii NMP Królowej Polski w Miętustwie koło Czarnego Dunajca swoim świadectwem o kilkunastoletniej pracy na misjach w dalekiej Boliwii.

Jak przyznała na początku swojej wypowiedzi sytuacja większości dzieci w Boliwii jest bardzo trudna.
CZYTAJ DALEJ

Biskupi o lekcjach religii, Komisji niezależnych ekspertów i mediach KEP

2025-08-25 20:17

[ TEMATY ]

Konferencja Episkopatu Polski

lekcje religii

Komisja niezależnych ekspertów

media KEP

Karol Porwich

Rzecznik Episkopatu ks. Leszek Gęsiak, bp Sławomir Oder i bp Wojciech Osial

Rzecznik Episkopatu ks. Leszek Gęsiak, bp Sławomir Oder i bp Wojciech Osial

Zmiany w organizacji lekcji religii w szkole, stan prac nad powołaniem Komisji niezależnych ekspertów do zbadania zjawiska wykorzystania seksualnego osób małoletnich przez niektórych duchownych oraz restrukturyzacja podmiotów medialnych zależnych od Konferencji Episkopatu Polski – to tematy podjęte przez uczestników briefingu prasowego, podsumowującego obrady Rady Biskupów Diecezjalnych, które odbyły się 25 sierpnia br. na Jasnej Górze.

Podczas spotkania z dziennikarzami bp Sławomir Oder, ordynariusz gliwicki i przewodniczący Zespołu ds. opracowania dokumentów dotyczących funkcjonowania Komisji niezależnych ekspertów do zbadania zjawiska wykorzystania seksualnego osób małoletnich przez niektórych duchownych, przedstawił aktualny stan prac nad powołaniem Komisji.
CZYTAJ DALEJ

Jasna Góra: od maja do sierpnia przybyło 105 tys. pielgrzymów, w tym wielu młodych

2025-08-26 14:01

[ TEMATY ]

Jasna Góra

młodzież

przybyło pielgrzrymów

105 tys.

Karol Porwich

Ponad 100 tys. pielgrzymów przybyło na Jasną Górę tylko w ostatnich miesiącach

Ponad 100 tys. pielgrzymów przybyło na Jasną Górę tylko w ostatnich miesiącach

Na uroczystość odpustową Matki Bożej Częstochowskiej, od 16 do 26 sierpnia, w 81 pielgrzymkach pieszych na Jasną Górę przyszło blisko 30 tys. osób, a od początku sezonu pielgrzymkowego łącznie 105 tys. pątników - wynika ze statystyki przekazanych KAI przez Biuro Prasowe Jasnej Góry. - Nadal cieszy znaczny wzrost udziału młodzieży, młodych małżeństw i rodzin z dziećmi - informuje o. Michał Bortnik OSPPE, rzecznik jasnogórskiego klasztoru.

Podsumowanie pątniczych statystyk wskazuje, że od 16 do 26 sierpnia na Jasną Górę dotarło 81 pielgrzymek pieszych. Przyszło w nich dokładnie 29 170 osób.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję