Reklama

Album o kresowym dziedzictwie

Należy to drewniane dziedzictwo ocalić, by ocalić także wielokulturowe dziedzictwo Kresów dawnej i współczesnej Rzeczypospolitej.

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Staraniem Muzeum Kresów w Lubaczowie ukazał się piękny album fotograficzny pt. „Kresowe dziedzictwo”. Ta zasłużona dla regionu placówka kulturalna, wśród różnorodnych działań dokumentuje i ochrania architekturę i budownictwo drewniane występujące w Lubaczowie i powiecie.
„Podczas badań terenowych wykonano dokumentację fotograficzną oraz naukową dziesiątków obiektów drewnianej zabudowy okolic Lubaczowa. W albumie zamieszczono zaledwie niewielki wybór fotografii prezentujących urodę i niepowtarzalność drewnianej architektury kresowej powiatu lubaczowskiego. Ciekawe i nieszablonowe spojrzenie na malownicze cerkwie i kościoły, na oryginalną w swej dekoracji zabudowę małomiasteczkową i wiejską, ukazuje w pełni fenomen lubaczowskiego budownictwa drewnianego” - stwierdza w „Słowie wstępnym” tej publikacji dyrektor Muzeum Kresów w Lubaczowie Stanisław Piotr Makara.
Nim przystąpimy do oglądania tych pięknych zdjęć znajdujących się na 134 stronach albumu, a później wybierzemy się do miejsc, w których te obiekty zostały postawione w pięknym krajobrazie Płaskowyżu Tarnogrodzkiego i Roztocza, należy przeczytać tekst autorstwa historyka sztuki Janusza Mazura, który pisze z dużym znawstwem o architekturze i budownictwie drewnianym ziemi lubaczowskiej. Tak uzasadnia potrzebę zajmowania się tą problematyką: „Od przeszło pięćdziesięciu lat trwa proces zaniku tradycyjnej zabudowy drewnianej. O ile tych procesów nie można już zatrzymać, to można i należy podejmować starania nad zachowaniem i dokumentacją najcenniejszych przykładów lokalnego budownictwa drewnianego. W albumie starano się ukazać w ogólnym zarysie całokształt problematyki lubaczowskiej architektury drewnianej Anno Domini 2006. W pierwszej części wydawnictwa przedstawiono w wyborze drewnianą architekturę sakralną, w drugiej zabudowę mieszkalną i gospodarczą, która odznacza się sobie właściwymi cechami szczególnie w zakresie zdobnictwa architektonicznego”.
Niewiele zachowało się drewnianych świątyń Kościoła rzymskokatolickiego. Najstarszym zabytkiem jest modrzewiowy kościółek pw. Objawienia Pańskiego w Łukawcu, wzniesiony w 1756 r. staraniem bp. Wacława Hieronima Sierakowskiego. Wierni często wybierają się do kaplicy Matki Bożej w Nowinach Horynieckich, malowniczo położonej w roztoczańskim wąwozie. Miejsce to znane jest z objawień maryjnych i leczniczej wody. Ciekawe pod względem architektonicznym są: kościół w Krowicy Samej, filialne kaplice w Budomierzu i Dziewięcierzu, kilkanaście przydrożnych kapliczek. Więcej jest drewnianych cerkiewek i stojących przy nich dzwonnic. Najciekawsze i najstarsze to: cerkiew w Radrużu, Gorajcu, Woli Wielkiej. Szkoda, że większość z nich nie ma użytkowników, niszczeje, ulega degradacji. Niektóre uratowali nasi proboszczowie, odprawiając w nich niedzielne Msze św. i nabożeństwa. Konserwator zabytków zajął się w ostatnich latach cerkwią w Gorajcu. Tymczasem pozostałe popadają w ruinę. Niezwykle ciekawa jest drewniana zabudowa małomiasteczkowa i wiejska, piękne zdobienia domów przez cieśli. Na uwagę zasługują także budynki użyteczności publicznej: dawne szkoły wiejskie (Dąbków, Narol Wieś, Opaka), sklepy i świetlice (Lubaczów, Załuże, Łukawiec), apteki w Lubaczowie, kuźnie, młyny wodne, folusze, itp. Wszystko to można obejrzeć na fotografiach autorstwa: Janusza Witko, Janusza Mazura, Stanisława Makary, Janusza Burka - zamieszczonych w albumie „Kresowe dziedzictwo”. Wydanie tej publikacji, a także widokówek 10 najciekawszwych obiektów było możliwe dzięki dofinansowaniu ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach programu operacyjnego „Mecenat 2006”.
„Wzniesione z drewna świątynie różnych obrządków, małomiasteczkowe i wiejskie zabudowania mieszkalno-gospodarcze, współtworzą tożsamość kulturową regionu. Na progu trzeciego tysiąclecia należy to drewniane dziedzictwo ocalić, by ocalić także wielokulturowe dziedzictwo Kresów dawnej i współczesnej Rzeczypospolitej” - uważa kustosz Muzeum Kresów w Lubaczowie Janusz Mazur. I ma rację.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2007-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

#PodcastUmajony (odcinek 17.): Ale nudy!

2024-05-16 20:55

[ TEMATY ]

Ks. Tomasz Podlewski

#PodcastUmajony

Mat. prasowy

Co zrobić z nudą w czasie różańca? Czy trzeba ciągle myśleć o zdrowaśkach? Co łączy różaniec z drzewem i z kroplówką? Zapraszamy na siedemnasty odcinek „Podcastu umajonego” ks. Tomasza Podlewskiego o tym, jak Maryja dokarmia duszę na różańcu.

CZYTAJ DALEJ

Kardynałowie Nycz i Ryś krytycznie o decyzji prezydenta Warszawy ws. symboli religijnych

2024-05-17 20:17

[ TEMATY ]

Warszawa

kard. Kazimierz Nycz

Kard. Grzegorz Ryś

symbole religijne

flickr.com/episkopatnews

Kard. Kazmierz Nycz

Kard. Kazmierz Nycz

To próba zaprowadzenia “urawniłowki” w pluralistycznym społeczeństwie - tak zarządzenie prezydenta Warszawy w sprawie symboli religijnych w stołecznych urzędach komentuje dla KAI kard. Kazimierz Nycz. Z kolei kard. Grzegorz Ryś stwierdza: “Neutralność, która domaga się tego, żeby każdy ‘wyzerował’ się ze swoich przekonań i poglądów nie buduje wspólnoty międzyludzkiej”.

Prezydent Warszawy Rafał Trzaskowski nie chce symboli religijnych w przestrzeniach stołecznych urzędów. Jest to zapisane w jego wydanym w ub. tygodniu zarządzeniu dotyczącym “Standardów równego traktowania w Urzędzie m.st. Warszawy”.

CZYTAJ DALEJ

Dar serca

2024-05-17 19:46

Małgorzata Pabis

    W piątek 17 maja Rektorat Sanktuarium Bożego Miłosierdzia zakupił 150 porcji zupy jarzynowej, którą podarowano podopiecznym Dzieła Pomocy św. Ojca Pio.

    - Środki na zakup ciepłego posiłku pochodziły z Funduszu Miłosierdzia – tym razem ze zrzutki, którą zorganizowaliśmy razem z Fundacją Misericors. W to dzieło zaangażowało się kilkaset osób, które ofiarowały swój dar serca dla potrzebujących – wyjaśnia Małgorzata Pabis, rzecznik prasowy Sanktuarium Bożego Miłosierdzia w Krakowie-Łagiewnikach. - Cieszymy się, że nasza akcja, którą prowadzimy od wielu już miesięcy, trwa i angażuje wciąż nowe osoby. To pokazuje, że wśród nas żyje dużo ludzi o wielkiej wyobraźni miłosierdzia – dodaje.

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję