Reklama

Obrońcom Salezjańskiej Szkoły Organistowskiej

Niedziela przemyska 48/2006

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

W Przemyślu uczczono bohaterstwo mieszkańców miasta, którzy w 1963 r. sprzeciwili się likwidacji przez władze komunistyczne zasłużonej dla kultury polskiej Salezjańskiej Szkoły Organistowskiej. Uroczystościom, które odbywały się w dniach 13-14 października towarzyszyła wystawa przygotowana przez rzeszowski oddział IPN.
Salezjanie wraz z pierwszym przełożonym domu, późniejszym kardynałem i Prymasem Polski ks. Augustem Hlondem, przybyli do Przemyśla w 1907 r. Zajmując się wychowywaniem i kształceniem młodzieży, w 1915 r. uruchomili szkołę zawodową, a rok później na prośbę ówczesnego biskupa przemyskiego, dziś św. Józefa Sebastiana Pelczara podjęli się kształcenia organistów. Organizatorem i pierwszym kierownikiem szkoły był znany kompozytor i muzyk salezjański ks. Antoni Hlond (Chlondowski). Szkoła wykształciła wielu organistów, późniejszych wirtuozów i profesjonalnych kompozytorów muzyki kościelnej takich jak: Tomasz Czapla, ks. Władysław Chmiel, Franciszek Łapka, Feliks Rączkowski czy Kazimierz Galikowski. Jako oaza polskości i patriotycznego wychowania, mimo prestiżu i sukcesów dydaktycznych, stała się solą w oku dla władz komunistycznych. Systemowo dążyli oni do osłabienia wpływu Kościoła na młodzież, a obok usuwania religii ze szkół państwowych i stopniowej likwidacji szkół katolickich, zdecydowali się usunąć z przemyskiej szkoły księży wykładowców, a po pewnym czasie zlikwidować placówkę. Kulminacją tych działań były wydarzenia z 2 października 1963 r., kiedy mimo sprzeciwu duchownych i mieszkańców miasta siłą, przy pomocy milicji i SB, zajęto budynki i mienie szkoły. Nie obyło się przy tym bez powszechnego buntu i czynnego oporu przemyślan. Były starcia młodzieży z MO i ZOMO. Zatrzymano ok. 70 osób. Część stanęła przed kolegiami, a pozostałym wytoczono procesy sądowe.
Odwagę mieszkańców miasta upamiętnia tablica na murach budynku szkoły - ufundowana przez Radę Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, Prezydenta Przemyśla i wspólnotę salezjańską - którą poświęcił ks. Marek Chrzan, inspektor Krakowskiej Prowincji Salezjańskiej. On także przewodniczył Mszy św. z udziałem organistów - dawnych wychowanków placówki.
Bolesne wydarzenia sprzed 43 lat, dokonania jedynej w Polsce szkoły organistowskiej, a także likwidację i odwagę jej obrońców przypomniano podczas sesji naukowej w auli gimnazjum salezjańskiego. Obok kapłanów, organistów i historyków IPN, w sesji uczestniczyli przedstawiciele władz wojewódzkich i miejskich.
Dzieje placówki ilustruje też wystawa przygotowana przez Oddziałowe Biuro Udostępniania i Archiwizacji Dokumentów IPN, w Rzeszowie pt. „Salezjańska Szkoła Organistowska w Przemyślu i jej likwidacja w roku 1963”. Ekspozycja, na podstawie zgromadzonych dokumentów ukazuje historię oraz codzienne życie szkoły i parafii salezjańskiej. Przedstawia też dokumenty związane z jej likwidacją wytworzone przez organy władzy (KW PZPR w Rzeszowie, KG MO w Warszawie czy KW MO w Rzeszowie) oraz instytucje kościelne. Uzupełniają ją archiwalia, które z jednej strony dokumentują działania likwidacyjne władz a z drugiej obronę szkoły.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2006-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Ile czasu dziennie poświęcasz na modlitwę?

2025-08-10 11:18

[ TEMATY ]

homilia

rozważania

Adobe Stock

Rozważania do Ewangelii Łk 4, 38-44.

• Kol 1, 1-8 • Ps 52 • Łk 4, 38-44
CZYTAJ DALEJ

Veszprém: beatyfikacja węgierskiej męczennicy Márii Magdolny Bódi

2025-09-03 14:26

[ TEMATY ]

męczennicy

beatyfikacja

Leon XIV

Maria Magdolna Bodi

commons.wikimedia.org

Maria Magdolna Bodi

Maria Magdolna Bodi

Węgierska męczennica Mária Magdolna Bódi (1921-1945) zostanie beatyfikowana w sobotę w Veszprém. Mszy św. beatyfikacyjnej będzie przewodniczył kardynał Peter Erdö, reprezentujący papieża Leona XIV. Bodi została zastrzelona przez sowieckiego żołnierza w gminie Liter nad jeziorem Balaton w ostatnich tygodniach II wojny światowej, gdy stawiała opór przed gwałtem. Papież Leon XIV potwierdził datę beatyfikacji, po tym jak ceremonia pierwotnie zaplanowana na koniec kwietnia została przełożona z powodu śmierci papieża Franciszka.

Trzydniowy program uroczystości rozpocznie się w piątek spotkaniem młodzieży. Po niedzielnej ceremonii beatyfikacyjnej ciało Bódi zostanie przeniesione z grobu w Litre do bocznego ołtarza katedry św. Michała w Veszprém. Po beatyfikacji słowackiej męczennicy Anny Kolesárovej (1928-1944) w 2018 r., beatyfikacja Márii Magdolny Bódi po raz kolejny Kościół katolicki wyniesie na ołtarze młodą kobietę z Europy Środkowo-Wschodniej, która poniosła śmierć podczas II wojny światowej z powodu wiary i obrony godności swojej i innych.
CZYTAJ DALEJ

Zaproszenie na uroczystości Maryjne i na zakończenie III Synodu Archidiecezji Lubelskiej

2025-09-03 19:54

Archidiecezja Lubelska

Trwający w Kościele Rok Jubileuszowy zachęca nas, abyśmy byli Pielgrzymami nadziei.

Około tysiąca wiernych uczestniczyło w 47. Pieszej Pielgrzymce Lubelskiej na Jasną Górę. Kilkaset młodych z naszej Archidiecezji wybrało się do Rzymu, aby wziąć udział w jubileuszowym spotkaniu z Papieżem Leonem. Do stolicy chrześcijaństwa pielgrzymują grupy parafialne i rodziny.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję