Chrześcijaństwo od początku przyjęło rzymską zasadę: „W zdrowym ciele, zdrowy duch”. Także od zdrowia fizycznego zależy bowiem zachowanie człowieka, jego samopoczucie, sposób reagowania i odnoszenia się do innych.

Poluzuj łuk

Ks. prof. Józef Naumowicz, patrolog z Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego, przypomina Ojców Pustyni, którzy intensywnie pracowali nad sobą, ale też mówili, że jeśli łuk napręży się nadmiernie, to w końcu pęknie. - Nie trzeba przesadzać w ilości pracy, bo człowiek może wewnętrznie się załamać, a odbudowa jest trudna - mówi ks. Naumowicz. - Jesteśmy wezwani do pracy, ale trzeba wiedzieć, do jakiego stopnia wysiłek jest możliwy. Prorok Kohelet powiedział, że jest wyznaczona godzina na wszystkie sprawy pod niebem. Jest czas na pracę i czas na odpoczynek.
Ks. prof. Tadeusz Bardski, biblista z UKSW mówi, że dla Jezusa odpoczynek jest ważnym elementem ewangelizacji. Po powrocie Apostołów z misji głoszenia Dobrej Nowiny powiedział: „Pójdźcie wy sami osobno na miejsce pustynne i wypocznijcie nieco” (Mk 6, 31). Po wykonaniu obowiązków człowiek powinien znaleźć czas, by pójść na miejsce osobne, gdzie nie byłby zajęty obowiązkami. Gdzie mógłby się oderwać od tego, co go zaprząta na co dzień.
Natomiast w Starym Testamencie odpoczynek ma głębokie oparcie teologiczne. Jest to cała koncepcja szabatu, a więc siódmego dnia, kiedy sam Pan Bóg odpoczął po trudach stworzenia świata. W tradycji żydowskiej przestrzeganie szabatu jest jednym z najważniejszych wymogów, co znalazło wyraz w przykazaniu: „Pamiętaj, abyś dzień święty święcił”. - Wielkim odkryciem starotestamentalnego Izraela jest połączenie odpoczynku ze świętowaniem - wyjaśnia ks. Bardski. - Gdy człowiek ma swobodny umysł, nie jest zaprzątnięty różnymi sprawami, może najlepiej wielbić Boga.
Ks. prof. Maciej Ostrowski z krakowskiej Papieskiej Akademii Teologicznej, duszpasterz turystów i pielgrzymów, który pracę habilitacyjną poświęcił właśnie teologii odpoczynku uważa, że jako chrześcijanie musimy pamiętać też o szacunku do swego życia i zdrowia, o czym mówi piąte przykazanie: „Nie zabijaj”. Wymaga ono od nas roztropności, umiejętności zatrzymania się w pracy i dozowania godnego odpoczynku.
Wynika to z natury ludzkiej. Pan Bóg tak nas stworzył, że nasze siły są ograniczone i wymagają regeneracji. Konieczny jest odpoczynek dla ducha, który polega na napełnianiu się wartościami, na nawiązaniu relacji z przyrodą i kulturą, spojrzeniu na siebie i na sens swojego życia z dystansu. - W perspektywie chrześcijańskiej odpocząć, to spocząć w Bogu, zatopić się w Nim - mówi ks. prof. Ostrowski. - Można powiedzieć, że szczytem odpoczynku jest Msza św. Jest zakosztowaniem wiecznego odpoczynku, do którego każdy człowiek jest wezwany. W języku teologicznym mówimy o antycypowaniu Wieczności, czyli wiecznego spoczynku w Bogu, o co prosimy w modlitwie za zmarłych: „Wieczne odpoczywanie racz im dać Panie”.

Młodzieńcza pasja i pogłębianie wiary

Ks. Bogdan Kuta, sercanin, duszpasterstwem czasu wolnego zajmuje się od dziesięciu lat. Przyjeżdżają do niego dziewczęta i chłopcy z całej Polski, ale także młodzież polonijna. Ma więc duże doświadczenie. Powiedział Niedzieli, że wakacje powinny łączyć relaks dla ciała i relaks dla ducha, który zbliża do Boga. Jest to możliwe, a to połączenie daje dobre rezultaty. Łączy młodzieńcze pasje z pogłębieniem wiary.
Zimą ks. Kuta z podopiecznymi wyjeżdżają na narty. Latem żeglują, pływają kajakami, wędrują, jadą rowerami lub mają wczasy „w siodle”. Każdego dnia jest czas na wędrówkę górską czy żeglowanie, ale i na Mszę św. oraz spotkanie dyskusyjne. - Opierając się na wieloletnim doświadczeniu mogę powiedzieć, że taki wypoczynek młodzieży bardzo odpowiada - stwierdza ks. Kuta.
Zauważa, że coraz więcej osób szuka wypoczynku aktywnego. Niektórzy jednak czasami sądzą, że jadąc na wakacje z księdzem całe dnie będą spędzać w kościele na kolanach. Z takim stereotypem ks. Bogdan styka się nawet wśród kapłanów. Tymczasem jest dużo wędrówek i mile spędzany czas. Plaża, kajaki, łódki, ognisko i szaleństwa, które pozostawiają piękne wspomnienia. Można poznać ciekawych ludzi, bo przyjeżdża bardzo wartościowa młodzież.

„Ładowanie akumulatorów” w Tyńcu i Czernej

Do słynnego klasztoru benedyktynów w Tyńcu koło Krakowa w ciągu roku przeważnie przyjeżdżają grupy zorganizowane. W czasie wakacji, poza małymi wyjątkami, osoby indywidualne. - Szukają wypoczynku duchowego, skupienia, wyciszenia. Znalezienia czasu na modlitwę, zastanowienie się, rozmowę duchową lub spowiedź - mówi o. Szczepan Sztuka OSB, prefekt gości. - Goście są włączeni, na ile to możliwe, w nasz rytm dnia, w liturgię godzin. Mogą też pracować: 2-3 godziny w ogrodzie lub wewnątrz klasztoru.
98% wyjeżdżających uważa, że taki pobyt był dla nich bardzo korzystny. O. Sztuka zauważa, że jest to dość zadziwiające, bo nie oferuje się im żadnych cudów: zwykłe wejście w życie klasztoru, modlitwę, odsunięcie od strumienia trosk i obowiązków. Goście mają poczucie stałości, włączenia w nurt, który w tym miejscu płynie już blisko tysiąc lat. Mówią, że często właśnie w tym miejscu łatwiej podjąć im jakieś życiowe decyzje i konkretne postanowienia.
By skorzystać z takiego odpoczynku należy uzgodnić termin pobytu z prefektem domu gości. Pierwszy przyjazd powinien trwać do pięciu dni, gdyż trudno przewidzieć, czy ta forma posłuży danej osobie. Opłata za pobyt jest dobrowolna, choć klasztor szacuje koszty własne (pokój jednoosobowy i wyżywienie) na 60 zł za dobę. Podobne oferty wypoczynku indywidualnego, połączonego z możliwością włączenia się w życie wspólnoty zakonnej, proponują klasztory w Lubiniu k. Kościana i w Biskupowie k. Nysy.
S. Mariana Białczyk od Chrystusa Ukrzyżowanego jest odpowiedzialna za organizowanie rekolekcji w Domu Rekolekcyjnym Sióstr Karmelitanek Dzieciątka Jezus w Czernej k. Krakowa. Czerna i okolice to jedne z najatrakcyjniejszych krajobrazowo obszarów Małopolski. Siostra zaprasza na „Rekolekcje Karmelitańskie”. Podczas wakacji są one prowadzone głównie dla nauczycieli, wychowawców, rodzin i młodzieży. Mówi: - Jeśli poszukujesz ciszy, malowniczych krajobrazów, to przyjedź, bo Czerna „pachnie” Bogiem. Program pobytu obejmuje codzienną Eucharystię, modlitwę brewiarzową, dwie konferencje w ciągu dnia, możliwość skorzystania z sakramentu pokuty lub rozmowy z ojcem karmelitą oraz czas na adorację i medytacje. Można też pójść na spacer, poczytać, pomodlić się. W pobliżu znajduje się Sanktuarium Matki Bożej Szkaplerznej, gdzie można udać się na nabożeństwa.
Rekolekcje odbywają się w milczeniu, jest więc okazja do wyciszenia się, pogłębienia relacji z Bogiem, odpoczynku nie tylko duchowego, ale i fizycznego. Trwają zwykle pięć dni.
Dla tych, którym praca lub inne obowiązki nie pozwalają wyjechać na dłużej, a chcieliby szybko „doładować akumulatory” organizowane są dni skupienia, które rozpoczynają się w piątek wieczorem, a kończą w niedzielę.

W ubiegłym roku odnotowano w Polsce 14,7 miliona dłuższych wyjazdów (pięć dni i więcej). 40% z nich stanowiły wyprawy turystyczno-wypoczynkowe. Jedna trzecia z tych wyjazdów to wypoczynek u rodziny, 3% wyjechało w celach zdrowotnych a 2% w celach religijnych. Najczęściej wyjeżdżają osoby z dużych miast, bardziej wykształcone i oceniające swoją sytuację materialną jako lepszą. Od lat najchętniej udajemy się nad morze i w góry. Popularne też jest Mazowsze.
Za granicą najczęściej bywamy na Słowacji, w Czechach i Niemczech. Wraca popularność Bułgarii.

Caritas Archidiecezji Warszawskiej wakacje dla dzieci z rodzin niezamożnych organizuje od 10 lat. W tym roku od 24 czerwca do 31 sierpnia odpoczywać będzie 1500 dzieci na 19 turnusach dwutygodniowych. W Broku n. Bugiem, Puszczy Białej, Stegnach Gdańskich, Warzeniu i Murzasichlu i Orawce. W Broku na dwóch turnusach spotkają się także dzieci uzdolnione muzycznie i plastycznie. Naukę gry na instrumentach oraz tańca poprowadzą absolwenci warszawskiej Akademii Muzycznej.

Adresy i telefony do miejsc opisywanych w tekście:
Opactwo Benedyktynów w Tyńcu
Prefekt Gości
ul. Benedyktyńska 37, 30-375 Kraków
tel. (0-12) 267-59-77, 267-55-26,
domgosci@benedyktyni.pl

Dom Rekolekcyjny Sióstr Karmelitanek Dzieciątka Jezus
Czerna 196 k. Krakowa
32-063 Krzeszowice
tel. (01-2) 282-12-45,
rekolekcje@karmel.pl