Wizerunek Matki Bożej Łaskawej jest dziełem Józefa Szolc-Wolfowicza, geometry miejskiego ze Lwowa. Namalowany został w 1598 r. na desce sosnowej (61,2 x 44,5 cm), jako obraz nagrobny dla jego wnuczki Katarzyny Domagaliczówny, pochowanej na cmentarzu przy murze zewnętrznym archikatedry. Obraz przedstawia Matkę Bożą siedzącą wśród obłoków w otoczeniu aniołów i trzymającą na prawym kolanie stojące Dzieciątko Jezus. Dwaj aniołowie podtrzymują koronę nad głową Maryi. Postać Bogurodzicy widnieje nad panoramą Lwowa z końca XVI wieku. U dołu obrazu klęczy dziewczynka (Katarzyna) i chłopiec z różańcem w ręku (Inga Płatowska-Sapetowa, Cudowny Obraz N. P. Maryi Łaskawej z Archikatedry Lwowskiej, Rzeszów 1991, s. 7-9; Stanisław P. Makara, Karty z dziejów historii kościoła parafialnego w Lubaczowie, Teraz, Lubaczów 1998, nr 4, s. 7).
Wizerunek Maryi wisiał najpierw nad grobem Katarzyny, a następnie został umieszczony w murowanej kaplicy, wzniesionej na tym miejscu przez Domagaliczów, w latach 1643-45. Przed tym obrazem gromadzili się licznie wierni, zanosili modlitwy i doznawali łask. Matce Bożej Łaskawej lwowianie zawdzięczali ocalenie miasta podczas oblężenia przez Bohdana Chmielnickiego w 1648 r. Dziękowali Jej także, w obecności króla Jana Kazimierza, za zwycięskie bitwy oręża polskiego pod Zborowem w 1649 r. i Beresteczkiem w 1651 r. 11 maja 1765 r. arcybiskup Wacław Hieronim Sierakowski (metropolita lwowski, w latach 1760-80) przeniósł obraz Maryi z kaplicy Domagaliczów do wnętrza archikatedry. Gdy przekonał się o doznawanych przed nim łaskach, uznał go, mocą dokumentu z dnia 28 kwietnia 1766 r., za „cudowny i prawdziwie łaskawy”, a 12 maja 1776 r. dokonał jego koronacji. Wówczas też ustanowił „Bractwo pod wezwaniem Najświętszej Maryi Panny Łaskawej” (ks. Szczepan Szydelski, Słów kilka o obrazie Najśw. Maryi Panny Łaskawej w katedrze lwowskiej, Lwów 1906, s. 64, 69; Ku czci Królowej Korony Polskiej, Lwów, 1910, s. 8-14).
Obraz Matki Bożej Łaskawej był świadkiem pierwszego polskiego Kongresu Mariańskiego w 1904 r. i obchodów 250. rocznicy ślubów Jana Kazimierza w 1906 r. we Lwowie.
Kult Maryi w archikatedrze lwowskiej trwał nieprzerwanie do 1945 r. W następstwie układów politycznych w Jałcie (1945) i związanego z tym przesiedlenia ludności polskiej z ZSRR do Polski w nowych jej granicach, obraz został wyjęty z ołtarza głównego przez ks. M. Kumalę oraz ks. W. Tarnogrodzkiego i ukryty w obawie przed zniszczeniem. W jego miejsce wstawiono kopię z sukienką uszytą z materiału. W kwietniu 1946 r. arcybiskup Eugeniusz Baziak, metropolita lwowski (w l. 1944-62, zmuszony do opuszczenia Lwowa) zabrał ze sobą cudowny wizerunek do Polski. Obraz nie był udostępniony do kultu publicznego do 1974 r. Przez pewien czas był przechowywany w Krakowie, następnie w Tarnowie, a po śmierci abp. Baziaka - w Kurii Arcybiskupiej w Lubaczowie. 3 marca 1974 r. biskup Marian Rechowicz (administrator apostolski archidiecezji w Lubaczowie, w latach 1973-83) umieścił obraz w miejscowej prokatedrze. Srebrna sukienka i korony z XVIII wieku pozostały w ukryciu.
Obraz Matki Bożej Łaskawej, po wielokrotnym przemieszczaniu go z miejsca na miejsce, uległ częściowemu uszkodzeniu. W związku z tym bp Rechowicz oddał go do konserwacji, którą przeprowadził, w latach 1978-83, doc. Józef Nykiel, dziekan Wydziału Konserwacji Zabytków w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. Po renowacji wizerunek, z dwiema kopiami, powrócił do Lubaczowa. Dla obrazu złotnik z Krakowa Adam Komorowski wykonał dwie złote korony. 16 lutego 1983 r. bp Rechowicz zwrócił się z prośbą do Papieża Jana Pawła II o rekoronację wizerunku (Andrzej J. Tomaszewski, Życie i działalność Księdza Biskupa Mariana Rechowicza 1910-1983, Wrocław 1987, mps, s. 72). Aktu tego dokonał Ojciec Święty w niedzielę, 19 czerwca tego roku, na Jasnej Górze. Przed nałożeniem koron powiedział: „Mam włożyć papieskie korony na skronie Jezusa i Maryi w obrazie z Lubaczowa... Z najwyższym wzruszeniem ozdabiam papieskimi koronami ten wizerunek, który był świadkiem ślubów Jana Kazimierza w katedrze lwowskiej w 1656 r., wizerunek, przed którym Bogarodzica została po raz pierwszy nazwana Królową Korony Polskiej, a naród nasz zobowiązał się do «nowego i gorliwego poświęcenia się na służbę» swej «Najmiłosierniejszej Królowej»” (Przemówienie Ojca Świętego przed koronacją obrazów Matki Bożej, L’Osservatore Romano, wyd. pol., 1983, nr 1, s. 23). Podczas uroczystości delegacja z archidiecezji w Lubaczowie złożyła Papieżowi w darze szkatułkę z płaskorzeźbą przedstawiającą śluby Jana Kazimierza we Lwowie (Obraz Najświętszej Panny Łaskawej, tamże, s. 2, 31).
Ozdobiony koronami obraz Matki Bożej Łaskawej został przewieziony do kaplicy Kurii Arcybiskupiej w Lubaczowie, a 20 czerwca tego roku przeniesiono go w procesji do miejscowej prokatedry, gdzie odbyło się jego uroczyste powitanie.
Mszę św. celebrował bp M. Rechowicz, który wygłosił też okolicznościowe kazanie (Kurenda, Lubaczów, 1983, mps, s. 18-9, 21). 28 czerwca przed cudownym obrazem bp Rechowicz udzielił święceń kapłańskich czterem diakonom archidiecezji, a wśród nich piszącemu te słowa. Natomiast 3 lipca odprawił Mszę św. z okazji swego złotego jubileuszu kapłaństwa (Kurenda, Lubaczów, 1983, mps, s. 6, 21). Wkrótce potem obraz, „ze względu na trwającą rozbudowę kościoła prokatedralnego, umieszczono tymczasem w kaplicy zastępczej”, tj. w kaplicy Domu Biskupiego. Od tamtego czasu w prokatedrze, a dziś w konkatedrze, widnieje jego kopia z koronami papieskimi. Natomiast cudowny obraz, po kolejnej konserwacji w latach 1997-98, złożono w skarbcu katedry na Wawelu (Bp Mariusz Leszczyński, Z kart historii Administratury Apostolskiej w Lubaczowie i Diecezji Zamojsko-Lubaczowskiej, Biuletyn Muzeum Diecezjalnego, Zamość 1999-2000, nr 3, s. 39-41, 44; Tadeusz Kukiz, Madonny Kresowe, cz. 1, Warszawa 2000, s. 115; Informacja abp. Stanisława Dziwisza z Krakowa, przekazana ustnie biskupom podczas 334. Zebrania Plenarnego Konferencji Episkopatu Polski, Warszawa, 31 stycznia 2006).
Z obrazem Matki Bożej Łaskawej łączy się treścią ikonograficzną antepedium spiżowe z nastawy ołtarza głównego archikatedry lwowskiej. To dzieło sztuki, w formie tryptyku, przedstawia śluby króla Jana Kazimierza (część centralna) oraz położenie kamienia węgielnego pod archikatedrę przez króla Kazimierza Wielkiego w 1370 r. (strona lewa) i poświęcenie sztandaru Orląt Lwowskich przez abp. J. Bilczewskiego w 1920 r. (strona prawa). Antepedium, fundowane przez Arcybractwo Najświętszej Panny Łaskawej Królowej Korony Polskiej, wykonały w 1936 r. firmy lwowskie Netroufala i Jagniewskiego, według projektu artysty rzeźbiarza prof. Józefa Starzyńskiego ze Lwowa.
Poświęcenia antepedium dokonał, 26 kwietnia 1936 r., ks. inf. Józef Zajchowski, prepozyt Kapituły Metropolitalnej Lwowskiej, a kazanie podczas tej uroczystości wygłosił ks. prał. Kazimierz Dziurzyński, proboszcz archikatedry. Nawoływał w nim Polaków, aby na chwałę Boga oraz dla dobra Kościoła i Ojczyzny, zjednoczyli się w pracy na polu religijnym, narodowym i społecznym, pod opieką Matki Bożej Łaskawej, w myśl ślubów Jana Kazimierza.
To pamiątkowe antepedium znalazło się po II wojnie światowej w Kurii Metropolitalnej w Poznaniu. 22 maja 1978 r. zostało sprowadzone przez bp. Rechowicza do Lubaczowa i umieszczone w kaplicy rezydencji biskupiej (kopia Protokołu przekazania utensyliów sakralnych z Poznania do Lubaczowa, 10 października 1978 r., w zbiorach autora). Dziś zdobi ołtarz soborowy w konkatedrze lubaczowskiej (Bp M. Leszczyński, Z kart historii Administratury, s. 40-41, 44, przypis 18).

cdn.