Stanisław Gądecki urodził się w Strzelnie (woj. poznańskie) dnia 19 października 1949 roku, z rodziców Leona i Zofii. Tam też egzaminem maturalnym ukończył Liceum Ogólnokształcące (31 maja 1967 roku).

Dnia 5 czerwca 1967 roku został przyjęty do Prymasowskiego Wyższego Seminarium Duchownego w Gnieźnie, gdzie w latach 1967-1973 studiował filozofię i teologię.

Święcenia kapłańskie przyjął z rąk księdza kardynała Stefana Wyszyńskiego w Bazylice Archikatedralnej w Gnieźnie, w Wigilię Zesłania Ducha Świętego, dnia 9.VI.1973 roku.

Decyzją kardynała prymasa został skierowany do Rzymu na studia specjalistyczne z zakresu biblistyki. Studiował na Pontificium Institutum Biblicum de Urbe, uzyskując licencjat. Następnie udał się do Jerozolimy na Studium Biblicum Franciscanum (1976/77), celem pogłębienia studiów archeologicznych i judeochrześcijańskich.

Po powrocie do Rzymu ukończył rok doktorancki i zdobył doktorat z teologii biblijnej. W okresie studiów - prócz starożytnych języków biblijnych - uczył się języków nowożytnych. Służył pomocą duszpasterską w różnych ośrodkach duszpasterskich na terenie Italii, Francji, Niemiec, W.Brytanii i USA.

W 1982 roku wrócił do kraju i podjął pracę dydaktyczną z zakresu nauk biblijnych w Prymasowskim Wyższym Seminarium Duchownym w Gnieźnie oraz prowadzenie lektoratów języka angielskiego i niemieckiego. Ponadto wykładał egzegezę Starego Testamentu w Prymasowskim Instytucie Teologicznym dla świeckich w Gnieźnie i Prymasowskim Instytucie Kultury Chrześcijańskiej w Bydgoszczy oraz w Wyższym Seminarium Duchownym Misjonarzy św. Rodziny w Kazimierzu Biskupim (1983-1992).

Od 12 września 1986 do 12 czerwca 1989 roku pełnił funkcję wicerektora Prymasowskiego Wyższego Seminarium Duchownego w Gnieźnie. Służył pomocą duszpasterską w kościele rektorskim św. Jana Chrzciciela w Gnieźnie.

Uczestniczył w zjazdach, kolokwiach, sympozjach naukowych. Jest autorem ponad 900 artykułów z zakresu biblistyki i dialogu z judaizmem, homilii, rozważań, kilkunastu książek, w tym podręczników, tłumaczonych na język rosyjski.

Dnia 1 lutego 1992 mianowany biskupem pomocniczym archidiecezji gnieźnieńskiej. Nowy ordynariusz archidiecezji gnieźnieńskiej, abp Henryk Muszyński, powierzył mu - prócz zwykłej działalności duszpasterskiej - troskę o sprawy katechizacji i szkół katolickich, duszpasterstwo młodzieży, duszpasterstwo zakonów i permanentną formację prezbiterów archidiecezji gnieźnieńskiej.

Dnia 28 marca 2002 roku został mianowany przez Jana Pawła II Arcybiskupem Metropolitą Poznańskim. Uroczysty ingres do archikatedry poznańskiej odbył się 20 kwietnia 2002 roku.

W wymiarze ogólnopolskim (od dnia 14 marca 1992 roku) abp Stanisław Gądecki wszedł w skład Komisji ds. Katolickiej Agencji Informacyjnej i został członkiem Rady Programowej KAI (był nim do 11 czerwca 2014 r.). Od 2 grudnia 1994 do 1 maja 1996 roku był członkiem Komisji KEP ds. Duchowieństwa.

Dnia 20 czerwca 1992 roku zostaje mianowany przez Konferencję Episkopatu Polski wiceprzewodniczącym, a 10 marca 1994 roku przewodniczącym Komisji Episkopatu Polski ds. Dialogu z Judaizmem. Po reformie struktur Episkopatu Polski (1 maja 1996 roku) zostaje przewodniczącym Rady Episkopatu Polski ds. Dialogu Religijnego, obejmującej trzy gremia: Komitet do Dialogu z Judaizmem, Komitet do Dialogu z Religiami Niechrześcijańskimi, Komitet do Dialogu z Niewierzącymi. Inicjator Dnia Judaizmu w Kościele katolickim w Polsce.

W dniu 28 listopada 2002 roku został wybrany do Rady Stałej Konferencji Episkopatu Polski, a dnia 18 marca 2004 roku - na wiceprzewodniczącego Konferencji Episkopatu Polski. W latach 2006-2016 pełnił funkcję przewodniczącego Komisji Duszpasterstwa KEP, w latach 2009-2014 był członkiem Komisji Wspólnej Rządu RP i Konferencji Episkopatu Polski.

Mianowany przez Ojca Świętego Jana Pawła II konsultorem Papieskiej Komisji ds. Religijnych Relacji z Żydami (1995-2008), brał udział w konferencjach, spotkaniach, sesjach, sympozjach poświęconych tej tematyce w kraju i za granicą. Ojciec Święty Franciszek 8 maja 2014 r. mianował abp. Stanisława Gądeckiego członkiem Kongregacji Nauki Wiary. Metropolita poznański brał też udział w Synodzie Biskupów w Rzymie poświęconym głoszeniu słowa Bożego (2008), nowej ewangelizacji (2012) oraz rodzinie (2014 i 2015). Abp Stanisław Gądecki 12 marca 2014 r. został wybrany na przewodniczącego Konferencji Episkopatu Polski na pięcioletnią kadencję, a 8 października 2016 r. na wiceprzewodniczącego Rady Konferencji Episkopatów Europy (Consilium Conferentiarum Episcoporum Europae, CCEE).