Reklama

Zarys historii parafii pw. św. Stanisława Biskupa Męczennika w Skrzeszewie

Niedziela podlaska 49/2004

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Wielki książę litewski (1392-1430) Witold Aleksander (ok. 1348-1430), uposażając 1 kwietnia 1428 r. biskupstwo łuckie nadał mu również wieś Skrzeszew, leżącą w ziemi drohickiej. Wkrótce po tym ks. Andrzej z Płońska (zm. 1459 r.), biskup łucki (1425-1459) erygował tutaj parafię, o czym świadczy wzmianka z 1431 r. Mówi ona o ks. Grzegorzu, plebanie ze Skrzeszewa, fundującym kościół, który pełnił jednocześnie urząd oficjała biskupiego na ziemię drohicką (zm. po 1458 r.). W latach 1477-1486 plebanem był ks. Stefan. W 1501 r. ks. Jan Mikołaj Pudełko (Andruszewicz) (zm. 1501/1502), biskup łucki (1491-1501/1502), odnowił i uposażył kościół pw. św. Stanisława i Matki Bożej w dwie włóki ziemi (Skrzeszew i Wasilew), którymi zarządzał pleban skrzeszewski ks. Jakub Skarżyński.
Kolejne nadania poczynił w 1527 i 1532 r. ks. Paweł - książę Algimunt Holszański (1485-1555), biskup łucki (1507-1536). Do 1795 r. Skrzeszew, który należał do jednej z rezydencji biskupów łuckich, stanowił jednocześnie ich uposażenie. W 1537 r. fundację na rzecz Skrzeszewa uczyniła Zofia z Korczewskich Hlebowicz (zm. po 1538 r.), żona (po 1513 r.) właściciela Czapli - Mikołaja Rafałowicza Saczko h. Korczak.
W 1705 r. Stanisław Godlewski h. Gozdawa (zm. 1709 r.), regent kancelarii koronnej (1689), starosta nurski (1688-1709) i kasztelan podlaski (1705-1709), zainicjował budowę obecnego kościoła. Od 1709 r., wypełniając ślub swego brata - dzieło kontynuował Jan Godlewski (zm. 17.02.1717 r.), stolnik (1689-1710) i podkomorzy nurski (1710-1717). Po jego przedwczesnej śmierci budowę ukończyli w 1733 r.: Baltazar (Balcer) Ciecierski h. Rawicz (zm. 15.07.1750 r.), stolnik drohicki (1710-1750) i jego żona (od 1712 r.) Anna Gembicka h. Nałęcz, córka Jana Pawła Gembickiego (zm. 01.01. 1713 r.), kasztelana nakielskiego (1712-1713). 11 września 1733 r. kościół został konsekrowany przez ks. Józefa Olszańskiego (zm. ok. 1738 r.), sufragana chełmskiego (1725-1736). W 1724 r. ks. Stefan Bogusław Rupniewski (1671-1731), biskup łucki (1721-1731), otrzymał od króla Augusta II Mocnego (1697-1733) przywilej na lokację Skrzeszewa jako miasta. Kolatorami skrzeszewskiej świątyni w 1741 r. byli m.in.: Józef Franciszek Sapieha h. Lis (1670-1744), podskarbi nadworny litewski (1706-1709; 1713-1744) oraz ks. kan. Michał Jakubowski, proboszcz w Skrzeszewie (ok. 1795 r.).
W 1808 r. Skrzeszew od władz austriackich zakupił Franciszek Obniski (zm. 1843 r.), poseł łosicki na sejm (1818). W 1837 r. odrestaurował on kościół i powiększył świątynię, dobudowując 2 boczne kaplice, pod kierunkiem ks. Stanisława Korzebskiego (1784-1849). W latach 1845-1925 kolatorami skrzeszewskiej świątyni byli m.in: Józef Ochenkowski (1797-1848), który w 1845 r. powiększył uposażenie kościoła i jego syn Karol (1840-1884).
W kościele tym, podobnie jak i w poprzednim, był czczony łaskami słynący obraz Matki Bożej, raz określanej jako Różańcowa, innym razem jako Częstochowska. Niemniej jednak od dawna, bo od początku XVIII w. świątynia ta słynęła z wielkiego kultu Matki Bożej Różańcowej. Do 1764 r. odnotowano tutaj co najmniej 72 cudowne uzdrowienia. Sanktuarium maryjne w Skrzeszewie było znane szeroko na Podlasiu. Wśród grona ludzi, którzy doznali wiele łask i cudów znajdowali się m.in.: ks. Stefan Bogusław Rupniewski (1671-1731), biskup łucki (1721-1731), a także fundator obecnej świątyni Stanisław Godlewski.
Podczas działań wojennych w 1915 r. dzwonnica i świątynia zostały mocno uszkodzone: zburzone wieże, 75 % dachu, szyby itd. Odbudową kościoła w 1918 roku kierował ks. Feliks Franczewski (ur. 1866 r.), ówczesny proboszcz skrzeszewski (1913-1921).
W prawym rogu placu kościelnego znajduje się murowana, czworoboczna dzwonnica, zbudowana w I połowie XIX w. Na posesji kościelnej stoi nowa plebania, oddana do użytku w 1986 r., która została zbudowana staraniem ks. Stanisława Zajki (adm. 1986-1989).

Kaplice:
Czaple - kaplica dojazdowa pw. Chrystusa Miłosiernego, zbudowana w 1984 r., pod kierunkiem ks. Stanisława Zajki. Jej poświęcenia dokonał 29 lipca 1984 r. ks. Jan Mazur, biskup siedlecki czyli podlaski (1968-1996).
Porządek Mszy św.:
- niedziele i święta:
- kościół parafialny: 8.30, 10.00, 11.30
- kaplica w Czaplach: 12.30
- święta niebędące dniami wolnymi od pracy:
- kościół parafialny: 8.30, 10.00
- kaplica w Czaplach: 11.30
Odpusty w parafii: św. Stanisława Biskupa i Męczennika; Matki Bożej Szkaplerznej, św. Michała Archanioła
Nabożeństwo adoracyjne: przed III niedzielą Adwentu
Księgi metrykalne:
Księgi Chrztów: od 1724 r.
Księgi Małżeństw: od 1743 r.
Księgi Zmarłych: od 1797 r.

Bibliografia
I. Galicka, H. Sygietyńska, Województwo Warszawskie. Powiat Sokołowski (Katalog Zabytków Sztuki w Polsce t. X z. 25), Warszawa 1965; T. Jędrzejkiewicz-Krawczak, Skrzeszew. Zapomniane Maryjne Sanktuarium (mps); M. Pietrzak, Kościoły i cmentarze ziemi sokołowskiej, Sokołów Podlaski 2002.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2004-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Abp Depo do kapłanów: Chrystus nie chce naszej bylejakości

2025-04-17 14:47

Karol Porwich / Niedziela

Chrystus nie chce naszej bylejakości a tym bardziej zdrady. Nie chce układania Kościoła według naszych pomysłów - przypomniał kapłanom w Wielki Czwartek metropolita częstochowski abp Wacław Depo podczas Mszy Krzyżma w archikatedrze Świętej Rodziny w Częstochowie.

Karol Porwich / Niedziela
CZYTAJ DALEJ

Dziś Wielki Czwartek – początek Triduum Paschalnego

[ TEMATY ]

Wielki Czwartek

Pio Si/pl.fotolia.com

Od Wielkiego Czwartku Kościół rozpoczyna uroczyste obchody Triduum Paschalnego, w czasie którego będzie wspominać mękę, śmierć i zmartwychwstanie Jezusa Chrystusa. W Wielki Czwartek liturgia uobecnia Ostatnią Wieczerzę, ustanowienie przez Jezusa Eucharystii oraz kapłaństwa służebnego.

Wielki Czwartek jest szczególnym świętem kapłanów. Rankiem, jeszcze przed wieczornym rozpoczęciem Triduum Paschalnego, ma miejsce szczególna Msza św. Co roku we wszystkich kościołach katedralnych biskup diecezjalny wraz z kapłanami (nierzadko z całej diecezji) odprawia Mszę św. Krzyżma. Poświęca się wówczas krzyżmo oraz oleje chorych i katechumenów. Przez cały rok służą one przy udzielaniu sakramentów chrztu, święceń kapłańskich, namaszczenia chorych, oraz konsekracji kościołów i ołtarzy. Namaszczenie krzyżem świętym oznacza przyjęcie daru Ducha Świętego.. Krzyżmo (inaczej chryzma, od gr. chrio, czyli namaszczać, chrisis, czyli namaszczenie) to jasny olej z oliwek, który jest zmieszany z ciemnym balsamem.
CZYTAJ DALEJ

Czy USA zrezygnują z prób osiągnięcia pokoju między Rosją i Ukrainą?

2025-04-18 09:18

[ TEMATY ]

USA

Ukraina

Rosja

Marco Rubio

próba osiągnięcia pokoju

Adobe Stock

Jak będą wyglądały dalsze mediacje w sprawie pokoju między Ukrainą a Rosją?

Jak będą wyglądały dalsze mediacje w sprawie pokoju między Ukrainą a Rosją?

Stany Zjednoczone w ciągu kilku dni zrezygnują z prób doprowadzenia do pokoju między Rosją i Ukrainą, jeśli nie będzie sygnałów, że porozumienie w tej sprawie jest do osiągnięcia – oświadczył w piątek w Paryżu sekretarz stanu USA Marco Rubio.

"W najbliższych dniach powinniśmy ustalić, czy (pokój) jest osiągalny w ciągu kilku tygodni, czy też nie. Jeśli jest, to zaangażujemy się w to. Ale jeśli nie, to mamy też inne priorytety"
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję