Emerytowany od 1999 ks. prof. Joseph Ratzinger – Benedykt XVI wykładał dogmatykę w Augsburgu, a od 1986 – teologię fundamentalną na uniwersytecie w Pasawie.

Krąg Uczniów Ratzingera (Ratzinger Schülerkreis) istnieje od 1971 r. Jak wspominał kilka lat temu w rozmowie z KAI kard. Christoph Schönborn z Wiednia, grupa powstała dlatego, że przyszły papież miał w Ratyzbonie zbyt wielu doktorantów i nie był w stanie opiekować się indywidualnie każdym z nich. Dlatego wszyscy spotykali się w co drugą sobotę w seminarium duchownym w Ratyzbonie. Po wspólnej Mszy św. doktoranci przedstawiali swoje najnowsze badania, o których potem wspólnie dyskutowano. „Jeszcze dzisiaj niektórzy z uczniów prof. Ratzingera dziwią się, jak otwarcie i z jaką intelektualną swobodą dyskutowaliśmy o najbardziej kontrowersyjnych problemach teologii” – powiedział obecny arcybiskup Wiednia.

Z chwilą mianowania ich profesora w marcu 1977 arcybiskupem Monachium, a w 4 lata później przeniesienia go do pracy w Kurii Rzymskiej, grupa spotykała się raz w roku. Od 2005, gdy kard. Joseph Ratzinger został papieżem Benedyktem XVI, Krąg zbiera się w Castel Gandolfo.

Spotkania te odbywają się zawsze za zamkniętymi drzwiami. Jest to swoisty powrót do czasów, gdy obecny papież-senior prowadził dyskusje w kręgu akademickim, omawiał tematy naukowe, odpowiadał na pytania i sam je zadawał. Od 2009 Krąg poszerza się o młodych teologów, głównie z krajów języka niemieckiego, ale są wśród nich także naukowcy z Meksyku, Hiszpanii, Włoch i USA. Podstawowymi warunkami przyjęcia do tego grona jest studiowanie teologii prof. Josepha Ratzingera i znajomość języka niemieckiego.

W ostatnich latach obradowano głównie nad hermeneutyką Soboru Watykańskiego II, nową ewangelizacją i rozumieniem dokumentów soborowych – między tradycją a innowacją. Tematami wcześniejszych spotkań były: „Misja wśród narodów: jej usprawiedliwienie i forma dzisiaj” (2009), „Historyczność Chrystusa” (2008) – sprawa bliska Benedyktowi XVI, który podjął to zagadnienie w swojej książce „Jezus z Nazaretu”, a także związki między nauką o stworzeniu a ewolucjonizmem (2006 i 2007) i obraz św. Piotra Apostoła w Ewangelii wg św. Marka. Rozważano też „Kwestię Boga w kontekście sekularyzacji”, teologię Krzyża, a w ubiegłym roku – „Jak mówić o Bogu? Kryzys wiary w Europie”. Gościem ubiegłorocznego spotkania Kręgu Uczniów Josepha Ratzingera był ks. Tomáš Halík, światowej sławy czeski teolog, prezes Czeskiej Akademii Chrześcijańskiej i laureat Nagrody Templetona – „teologicznego Nobla” – za rok 2014.

Koordynatorem prac Kręgu jest salwatorianin z Bawarii, ks. prof. Stephan Otto Horn, w latach 1972-77 asystent ks. prof. Ratzingera na uniwersytecie w Ratyzbonie.

W 2008 Krąg Uczniów powołał do życia Fundację im. Josepha Ratzingera – Papieża Benedykta XVI. Jej kuratorium przewodniczy kard. Ch. Schönborn. Na czele Rady Fundacji stoi były rektor seminarium duchownego w Bambergu ks. Michael Hofmann, a przewodniczącym zarządu jest o. Stephan Otto Horn. Fundacja służy badaniu i krzewieniu teologii „w duchu nauczania prof. Ratzingera” i duchowości papieża. Działa ona za zgodą Benedykta XVI, który na ten cel przekazał fundusz założycielski. W jej ramach utworzono m.in. stanowisko profesora gościnnego na uniwersytecie w Ratyzbonie.

Fundacja skupia oba „kręgi”: około 30-osobową grupę dawnych uczniów prof. Ratzingera oraz krąg młodych doktorantów teologii, spośród których ponad połowa pochodzi z krajów języka niemieckiego, a pozostali – z różnych krajów, od Chile i USA, przez Francję, Rumunię i Grecję po Afrykę. Rzeczniczką tego „kręgu młodych” jest Michaela Hastatter – pastoralistka z Międzynarodowego Instytutu Teologicznego (ITI) w Trumau w Dolnej Austrii.

Członkami Kręgu Uczniów Ratzingera są głównie profesorowie uniwersyteccy (aktywni zawodowo i emeryci), w tym dwaj kardynałowie: Christoph Schönborn z Wiednia i przewodniczący Papieskiej Rady Popierania Jedności Chrześcijan Kurt Koch.