Kard. Schönborn przypomniał, że idea kongresów łączy się ze św. Janem Pawłem II i duchowością św. Faustyny Kowalskiej (1905-1938) oraz faktem, że papież podczas wizyty w 2002 roku w Łagiewnikach powierzył świat Bożemu miłosierdziu.

„W Bożym miłosierdziu świat odnajdzie pokój, a człowiek – szczęście” – te słowa Jana Pawła II z Łagiewnik zacytował kard. Schönborn podkreślając, że szczególnie ostatnie słowa papieskiego apelu: „Bądźcie świadkami miłosierdzia”, stały się zachętą i zobowiązaniem do realizowania tej misji. – Kościół jest światowym mocarstwem miłosierdzia, a naszym zadaniem jest umacnianie tej idei i dziękowanie za nią - stwierdził inicjator kongresów.

Kard. Schönborn wyjaśnił jednocześnie, że nie jest to tylko wątek historyczny, bowiem wraz z papieżem Franciszkiem pojęcie miłosierdzia nabrało całkiem nowej aktualności. Zwrócił uwagę, że głównym punktem ciężkości obecnego pontyfikatu jest fakt, że „papież Franciszek od początku bardzo wyraźnie przypominał, iż istnieje wielka tradycja dzieł miłosierdzia względem ciała i względem ducha”. Według arcybiskupa Wiednia szczególną charyzmą papieża Franciszka jest to, że wszystkie sprawy „przekuwa” natychmiast w konkrety. Przykładem tego jest jego podróż na „wyspę uchodźców” Lampedusę, jego gesty wsparcia dla bezdomnych wokół Watykanu, a także wizyta w więzieniach, czy nieustanne zaangażowanie na rzecz uchodźców.

Austriacki purpurat przypomniał też biblijne hebrajskie określenia na miłosiernego Boga. Mówią one, że litość ukryta jest w „rehem” – łonie matki. Litość Boga jest „równie głęboka jak miłość matki do jej dziecka, a nawet jeszcze głębsza”, a posłanie Jezusa jest „wyrazem tej matczynej miłości Boga”.

W Europejskim Apostolskim Kongresie Bożego Miłosierdzia w Rzymie wzięło udział ok. 500 osób z różnych krajów. Wśród referentów byli m.in. kard. Walter Kasper, emerytowany przewodniczący Papieskiej Rady ds. Popierania Jedności Chrześcijan, abp Rino Fisichella, przewodniczący Papieskiej Rady ds. Krzewienia Nowej Ewangelizacji oraz o. Joseph Jost, wicepostulator procesu beatyfikacyjnego Roberta Schumanna, jednego z „ojców” idei zjednoczonej Europy.

Arcybiskup Wiednia jest pomysłodawcą tych kongresów, a zarazem przewodniczącym komitetu Europejskiego Kongresu Apostolskiego Bożego Miłosierdzia (EACOM) oraz istniejącego od 2008 r. Komitetu Światowych Kongresów Miłosierdzia Bożego (WACOM).

Otwierając kongres 31 marca skrytykował panującą w Europie politykę izolacji wobec uchodźców. Zamiast przyjąć choć część uchodźców, Europa stara się przede wszystkim od nich izolować. Zwrócił też uwagę, że nasiliło się prześladowanie chrześcijan na świecie, ale Europa tego nie słucha. „Przeciwieństwem miłosierdzia jest zatwardziale serce i to dziś przeżywamy w Europie”, mówił kard. Schönborn.

Organizowany przez WACOM/EACOM cykl światowych i kontynentalnych kongresów Bożego Miłosierdzia jest – jak podkreślił w rozmowie z KAI kard. Schönborn - „jednym z wielu dzieci Jana Pawła II”. - Ten święty papież pragnął, aby Miłosierdzie Boże stało się podstawą ewangelizacji - podkreślił arcybiskup Wiednia, przypominając w tym kontekście papieską encyklikę „Dives in misericordia”, beatyfikację, a następnie kanonizację s. Faustyny Kowalskiej (1905-38) oraz ustanowienie Niedzieli Miłosierdzia Bożego w 2. Niedzielę Wielkanocną.

Idea kongresów wpisuje się też w reakcje Kościoła katolickiego na zamachy terrorystyczne, począwszy od 11 września 2001 r. w Nowym Jorku – jako krok zmierzający ku temu, by przez wiarę przyczyniać się do zakończenia przemocy i konfliktów.

Pierwszy światowy Apostolski Międzynarodowy Kongres Miłosierdzia Bożego odbył się w Rzymie w 2008 r. w 3. rocznicę „powrotu Jana Pawła II do domu Ojca”, drugi natomiast – w 2011 r. w Krakowie-Łagiewnikach. Obok spotkań międzynarodowych odbywają się też kongresy krajowe, a także kontynentalne. Ostatni – jak dotychczas - kongres światowy odbył się w 2014 r. w stolicy Kolumbii – Bogocie. Kolejny planowany jest w dniach 16-20 stycznia 2017 r. w Manili na Filipinach.