Reklama

Edytorial

Edytorial

Słowo ma wyjątkową moc

Musimy troszczyć się o to, aby nasze słowa nie były puste, spętane kłamstwem i oszczerstwem, lecz by były wypełnione zwykłą miłością bliźniego.

Niedziela Ogólnopolska 38/2024, str. 3

[ TEMATY ]

Ks. Jarosław Grabowski

Piotr Dłubak

Ks. Jarosław Grabowski

Ks. Jarosław Grabowski

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Słowo to nie tylko myśl wyrażona przy pomocy głosu. To idea, która ze świata ducha przenika do świata materii, bo w nim staje się bardziej zrozumiała, widoczna, słyszalna. Słowo rodzi się w milczeniu, w intymności ducha i wyrusza do świata fizycznego, by dotrzeć do ludzkich uszu, umysłów, by było czytane, powtarzane, dyskutowane... Stare przysłowie głosi, że „kto nie myśli, ten nie ma nic do powiedzenia. Kto nie potrafi milczeć, nie potrafi też i mówić”. Puste słowo nie ma żadnej wartości i powinno być potraktowane jak pusta łupina po orzechu, którą się odrzuca. Krzywdzące, zawistne, pełne zapiekłego gniewu słowa... jak wiele ich wokół nas, jak wiele takich bezużytecznych słów łupin krąży w obiegu medialnym. Coraz częściej słowa stają się nosicielami fałszu zamiast prawdy, jadu zamiast serdeczności, oszczerstw i agresji zamiast piękna i dobra.

Reklama

I gdy wydawało się, że gorzej być już nie może, okazuje się, że jednak może. Zwłaszcza w polityce i jej okolicach. Parlamentarzyści obrzucają się inwektywami. Zachowują się chwilami jak pseudokibice. Dwa obozy polityczne toczą wojnę na epitety, kto komu mocnej dołoży. Nikt już nie panuje nad emocjami. Wulgarne hasła są wykrzykiwane bez żenady lub wygwiazdkowane na banerach, transparentach. To w polityce rodzą się spory i kłótnie, które potem zarażają społeczeństwo brutalnością, wulgarnością, zwyczajnym chamstwem. „Ludzie już nie panują nad językiem. (...) Niechęć, wściekłość, pogarda – to właśnie podłoże mowy nienawiści. (...) W mowie nienawiści zawsze chodzi o dyskryminację, o pokazanie, że jakaś grupa ludzi nie zasługuje na normalne traktowanie, a więc wolno ją traktować gorzej”– mówi w wywiadzie dla Niedzieli prof. Anna Cegieła (s. 14-18). Czy w debacie publicznej i medialnej nasza mowa musi być tak pełna nienawiści? Co się z nami stało, z naszym sposobem komunikowania się z bliźnimi, z naszą kulturą słowa?

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

A przecież słowa, z których utkana jest mowa, zostały nam dane po to, byśmy potrafili dogadać się z drugim człowiekiem, porozumieć się z nim. Nie każda myśl, która powstaje w naszej głowie, nadaje się do przekazania. Powinniśmy głośno wypowiadać tylko taką myśl, która pomnaża prawdę i nie obraża, pomnaża prawdę, a nie kłamie. Zwykłą nieuczciwością jest głoszenie fałszu, wyzłośliwianie się – te emocje nie mają prawa do słów. Nie bez powodu mawia się, że język zabija więcej ludzi niż karabin. Fałsz jest winą, oszczerstwo jest zbrodnią. Mam wrażenie, że dzisiaj ludzie bardziej wystrzegają się chemii w jedzeniu niż deprawującego słowa drukowanego czy mówionego. Zapominają, że od trującej, przetwarzanej żywności umierają pojedyncze osoby, a przy pomocy trucizny słowa można wyniszczyć całe grupy społeczne, można zniszczyć komuś życie. Złodziejem jest więc nie tylko ten, kto kradnie cudze rzeczy, ale także ten, kto pozbawia drugiego człowieka dobrego imienia.

Reklama

Jan Paweł II przypominał: „Prawda obowiązuje człowieka w obcowaniu z innymi ludźmi i w całym życiu społecznym: Nie mów fałszywego świadectwa. (...) Niewiele daje wolność mówienia, jeśli słowo wypowiadane jest spętane kłamstwem, egocentryzmem, podstępem, może nawet nienawiścią lub pogardą dla innych – dla tych na przykład, którzy różnią się (...) poglądami. Niewielki będzie pożytek z mówienia i pisania, jeżeli słowo będzie używane nie po to, aby wyrażać prawdę i dzielić się nią, ale tylko po to, by zwyciężać w dyskusji i obronić swoje stanowisko” (Olsztyn, 6 czerwca 1991 r.).

Potrzebujemy wrócić do sytuacji, gdy słowo informowało, budowało, tworzyło, uczyło, zachwycało... „Język to przecież wartość, której ani polityk, ani dziennikarz, ani żaden inny użytkownik języka nie mają prawa niszczyć” – ostrzega prof. Cegieła i dodaje: „Mamy też prawo pozostać przy swoich poglądach, choć nie mamy prawa ranić innych słowami”.

Słowo jest nie tylko elementem języka, wypowiedzianą głośno lub zapisaną myślą – jest czymś dużo ważniejszym: jest orędziem duszy do duszy, człowieka do człowieka. Stąd musimy troszczyć się o to, aby nasze słowa nie były puste, spętane kłamstwem i oszczerstwem, lecz by były wypełnione zwykłą miłością bliźniego. „Błogosławcie, a nie złorzeczcie” – wzywa św. Paweł Apostoł (Rz 12, 14). Aby zerwać łańcuchy nienawiści, należy zło zwyciężać dobrem, a przekleństwo – błogosławieństwem.

2024-09-17 14:50

Oceń: +8 -1

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Krzyk o człowieczeństwo

Niedziela Ogólnopolska 45/2022, str. 3

[ TEMATY ]

Ks. Jarosław Grabowski

Karol Porwich/Niedziela

Ks. Jarosław Grabowski

Ks. Jarosław Grabowski

„Drogi do pokoju istnieją. Chodzi o to, by je dostrzec, wskazać, otworzyć i nimi pójść”. Marco Impagliazzo

Zapadło mi w pamięć szczere wyznanie pewnego emerytowanego profesora: „Śmierć jest nie do przyjęcia, jest niedopuszczalna. Być i przestać być, urodzić się i umrzeć – to absurdy”. Profesor uważał śmierć za gwałt zadany ludzkiej naturze, za krzywdę nie do zniesienia wyrządzoną jego życiu. No cóż... możemy się buntować przeciwko przemijaniu, negować konieczność śmierci, ale ten bunt jest nielogiczny i bezskuteczny. To oczywiste, choć paradoksalnie odkąd człowiek pojawił się na ziemi, nie przestaje ze śmiercią walczyć. Podejmuje kolejne i kolejne próby, ale zawsze wychodzi z tych potyczek pokonany. Nawet najpotężniejsi, najbogatsi, najbardziej wpływowi spośród nas są wobec niej bezsilni. Wszyscy kapitulujemy przed tym nieodgadnionym „przeciwnikiem”. Wszyscy oprócz Jezusa Chrystusa. On jeden zwyciężył śmierć, ale wiemy też, że najpierw umarł i został pogrzebany. I że wszystkim się wydawało, iż śmierć i tym razem zwyciężyła. A potem zdarzyło się coś, czego świat dotąd nie widział – grób, ten odwieczny symbol śmierci, stał się z tej śmierci największą drwiną. Grób, który nie równa się z końcem istnienia, ale jest drugą Jego kolebką. Jezus po 3 dniach zmartwychwstał i była to „erupcja całkowicie nowego rodzaju życia”, jak napisał Benedykt XVI.
CZYTAJ DALEJ

TVP nie przychyliło się do apelu Powstańców - koncert bez Tomasza Wolnego

2025-07-23 17:09

[ TEMATY ]

Powstanie Warszawskie

Tomasz Wolny

Karol Porwich/Niedziela

Pomimo apelu Powstańców Warszawskich, TVP zdecydowała, że Tomasz Wolny nie poprowadzi koncertu "Warszawiacy śpiewają (nie)zakazane piosenki".

Na początku lipca media obiegł list Powstańców Warszawskich, w którym to apelowali do przedstawicieli Muzeum Powstania Warszawskiego oraz TVP o przywrócenie Tomasza Wolnego jako prowadzącego koncert „Warszawiacy śpiewają (nie)zakazane piosenki”.
CZYTAJ DALEJ

Hołd dla służby i bezpieczeństwa

2025-07-23 21:33

ks. Wojciech Kania

W Sandomierzu odbyły się uroczystości z okazji Święta Policji Państwowej.

Główne obchody rozpoczęły się w Komendzie Powiatowej Policji w Sandomierzu od odsłonięcia tablic upamiętniających śp. insp. Ryszarda Komańskiego, byłego komendanta powiatowego, który zmarł nagle niespełna rok temu. Aktu odsłonięcia dokonali najbliżsi: żona Dorota, córka Patrycja oraz syn Kamil.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję