Kartka z kalendarza

Adobe Stock

Bądź na bieżąco!

Święta nietypowe

15.09 – Dzień Doceniania Żony
Każdy potrzebuje świadomości, że jest dla kogoś drugiego ważny. Zarówno w domu, jak i w pracy. Na co dzień, bez szczególnego powodu. Niech więc dzisiejszy dzień będzie punktem wyjścia do doceniania siebie nawzajem, by stało się ono codzienną praktyką.

21.09 – Dzień Modlitwy o Pokój
To święto ekumeniczne, które powstało z inicjatywy Światowej Rady Kościołów. Pierwszy taki dzień odbył się 27 października 1986 r. z inicjatywy Jana Pawła II. Do Asyżu zaprosił on przedstawicieli głównych religii świata i wyznań chrześcijańskich, aby wspólnie modlić się o pokój. Dziś ta modlitwa jest nam szczególnie potrzebna.
21.09 – Dzień Orderu Uśmiechu
Czyli międzynarodowego odznaczenia nadawanego dorosłym na wniosek dzieci. Otrzymują je ci, którzy się szczególne angażują w działania przynoszące dzieciom radość, a niejednokrotnie ratujące ich życie.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

19 września. Dzień dzikiej przyrody

Jest ona coraz bardziej zagrożona w wyniku działalności człowieka.

Reklama

Rozrastające się miasta, wypoczynkowe osiedla, budowa kolejnych parków przemysłowych, chęć przybliżenia się domostw do natury kosztem... natury. Wycinamy coraz więcej lasów, wydzieramy ziemi coraz to więcej terenów, których dla zwierząt i roślin pozostaje coraz mniej. Do tego dochodzą powszechna „betonoza”, osuszanie podmokłych terenów, by wznosić kolejne budowle. I dzikie wysypiska śmieci w pobliżu zabudowań... Stąd właśnie Dzień Dzikiej Flory, Fauny i Naturalnych Siedlisk – żeby zwrócić uwagę na konieczność ochrony naturalnych przestrzeni.

Dzikie gatunki roślin i zwierząt są narażone na zmniejszenie ich liczebności, a w konsekwencji niektórym grozi wyginięcie. Żeby ochronić choćby jeden gatunek, trzeba zadbać o cały ekosystem. A ma to wpływ nie tylko na przyrodę, ale i na nasze życie. Wystarczy wspomnieć choćby o pszczołach, których liczebność jest zagrożona. Wiąże się z tym przecież kwestia zapylenia choćby drzew czy krzewów owocowych.

Wiele działań jest poza naszymi możliwościami. Możemy jednak zadbać o przyrodę, nie marnując jedzenia, używając wielorazowych toreb, oszczędzając prąd i wodę, korzystając z komunikacji miejskiej, jeśli tylko jest taka możliwość, czy segregując odpady.

Ciekawostka

Plastik w ludzkich mózgach

Naukowcy z Uniwersytetu w Nowym Meksyku w USA prowadzili badania dotyczące obecności plastiku w poddanych autopsji narządach ludzkich, w tym próbkach mózgów. W tych ostatnich, pobranych na początku 2024 r., wykryto (wagowo) średnio ok. 0,5% plastiku. Połowa próbek pochodziła z mózgów osób, które cierpiały na demencję (w tym chorobę Alzheimera), i te zawierały nawet 10 razy więcej plastiku. Nie wiadomo, niestety, ile plastiku może pomieścić ludzki mózg bez powodowania problemów.

Polska osada starsza o ponad 1000 lat od Stonehenge?

Reklama

Wykopaliska archeologiczne w Chrystkowie, wsi znajdującej się w województwie kujawsko-pomorskim, prowadzone przez zespół archeologów z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, mogą przynieść fenomenalne rezultaty. I choć doniesienia poświęcone istnieniu osady sięgają XIV wieku, to jest pewne, że ludzie zamieszkiwali te tereny znacznie wcześniej. Wiadomo, że na stanowisku archeologicznym, poza reliktami dawnej osady, znajduje się też dość dobrze zachowane domostwo. Wyniki badań mają być opublikowane jeszcze w tym roku. Obecnie wiadomo tylko, że neolityczna osada istniała w tym miejscu ponad 6 tys. lat temu.

Czy wiesz, kiedy...

...powstał paragon?

Wiele źródeł wskazuje na wiedeńską drukarnię „Paragon”, która powstała w 1910 r. To tam na szeroką skalę zaczęto produkować paragony. Były to bloczki, które sprzedawcy wypełniali podczas sprzedaży towarów. Bloczek stanowił dowód zakupu. W tym roku jednak odkryto na południu Turcji akadyjską tabliczkę pochodzącą z XV wieku przed Chr. Obiekt waży 28 g i może się okazać niezwykle istotny w kontekście zrozumienia realiów gospodarczych epoki brązu. Transakcja, którą opisuje, dotyczyła zakupu mebli. I to na dużą skalę. Na glinianą tabliczkę przypadkowo natknęli się pracownicy wykonujący działania konserwatorskie po katastrofalnym w skutkach trzęsieniu ziemi, które nawiedziło tę część Turcji. Prace mające na celu odszyfrowanie zapisków zawartych na tabliczce wciąż trwają, a dotychczasowe efekty – obejmujące kilka pierwszych linijek – wskazują na sprzedaż dużej liczby siedzisk i stołów. Na tabliczce zamieszczono nie tylko informacje na temat produktów objętych transakcjami, ale również te odnoszące się do tożsamości kupujących oraz sprzedających.

Myśl na tydzień

„Jest to złota zasada w życiu: wymagać mało od świata, a dużo od siebie”.
Władysław Biegański

Pamiętaj o życzeniach!

15.09 – Maria, Albin, Nikodem

16.09 – Korneliusz, Edyta, Łucja

17.09 – Robert, Hildegarda, Justyna

18.09 – Irena, Stanisław, Zofia

Reklama

19.09 – Teodor, Marta, Zuzanna

20.09 – Filipa, Franciszek, Teodor

21.09 – Marek, Mateusz, Mira

Wydarzyło się

• 15.09.1830 – podczas otwarcia linii kolejowej Liverpool-Manchester zginął polityk William Huskisson, pierwsza znana ofiara wypadku kolejowego.
• 16.09.1877 – w Gietrzwałdzie miało miejsce ostatnie objawienie Matki Bożej.
• 17.09.1931 – zaprezentowano tzw. wolnoobrotową płytę gramofonową.
• 18.09.2006 – Amerykanka irańskiego pochodzenia Anousheh Ansari została pierwszą kobietą turystą kosmicznym.
• 19.09.1783 – w Wersalu odbył się pierwszy „załogowy” lot balonem, na którego pokładzie znalazły się baran, kogut i kaczka.
• 20.09.2003 – odkryto Jaskinię Wiślańską w Beskidzie Śląskim.
• 21.09.1903 – całkowite zaćmienie Słońca widoczne nad Oceanem Południowym i Antarktydą.

2024-09-10 13:40

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Kartka z kalendarza

Niedziela Ogólnopolska 17/2024, str. 66-67

[ TEMATY ]

kalendarz

Adobe Stock

28.04. – Międzynarodowy Dzień Psa Ratowniczego Psy poszukiwawczo - ratownicze to psy o różnych specjalnościach: lawinowe, gruzowiskowe, terenowe czy wodne. Ich zadaniem jest odnajdywanie osób zaginionych pod lawinami, gruzami budynków czy w trudnym terenie. Pamiętajmy o nich. 30.04 – Ogólnopolski Dzień Konia Konie od stuleci towarzyszą człowiekowi, a zostały udomowione 3500 lat przed Chr. Kiedyś były bardzo wykorzystywane w przemyśle i w gospodarstwach. Dzisiaj hoduje się je w celach rekreacyjnych, terapii dla dzieci bądź rozrywkowo-sportowych, głównie na wyścigi. 1.05 – Święto Konwalii Tradycja tego święta ma swój początek we Francji i sięga XVI wieku. 1 maja 1560 r. król Karol IX otrzymał od rycerza bukiecik konwalii. Gest ten tak spodobał się władcy, że od 1 maja następnego roku rozdawał takie kwiaty każdej damie dworu ze słowami: „Oby tak było co roku”.

CZYTAJ DALEJ

Dlaczego godzina dziewiąta jest godziną piętnastą?

Niedziela lubelska 16/2011

Jadwiga Michalczyk

Triduum Paschalne przywołuje na myśl historię naszego zbawienia, a tym samym zmusza do wejścia w istotę chrześcijaństwa. Przeżywanie tych najważniejszych wydarzeń zaczyna się w Wielki Czwartek przywołaniem Ostatniej Wieczerzy, a kończy w Wielkanocny Poranek, kiedy zgłębiamy radosną prawdę o zmartwychwstaniu Chrystusa i umacniamy nadzieję naszego zmartwychwstania. Wszystko osadzone jest w przestrzeni i czasie. A sam moment śmierci Pana Jezusa w Wielki Piątek podany jest z detaliczną dokładnością. Z opisu ewangelicznego wiemy, że śmierć naszego Zbawiciela nastąpiła ok. godz. dziewiątej (Mt 27, 46; Mk 15, 34; Łk 23, 44). Jednak zastanawiający jest fakt, że ten ważny moment w zbawieniu świata identyfikujemy jako godzinę piętnastą. Uważamy, że to jest godzina Miłosierdzia Bożego i w tym czasie odmawiana jest Koronka do Miłosierdzia Bożego. Dlaczego zatem godzina dziewiąta w Jerozolimie jest godziną piętnastą w Polsce? Podbudowani elementarną wiedzą o czasie i doświadczeniami z podróży wiemy, że czas zmienia się wraz z długością geograficzną. Na świecie są ustalone strefy, trzymające się reguły, że co 15 długości geograficznej czas zmienia się o 1 godzinę. Od tej reguły są odstępstwa, burzące idealny układ strefowy. Niemniej, faktem jest, że Polska i Jerozolima leżą w różnych strefach czasowych. Jednak jest to tylko jedna godzina różnicy. Jeśli np. w Jerozolimie jest godzina dziewiąta, to wtedy w Polsce jest godzina ósma. Zatem różnica czasu wynikająca z położenia w różnych strefach czasowych nie rozwiązuje problemu zawartego w tytułowym pytaniu, a raczej go pogłębia. Jednak rozwiązanie problemu nie jest trudne. Potrzeba tylko uświadomienia niektórych faktów związanych z pomiarem czasu. Przede wszystkim trzeba mieć na uwadze, że pomiar czasu wiąże się zarówno z ruchem obrotowym, jak i ruchem obiegowym Ziemi. I od tego nie jesteśmy uwolnieni teraz, gdy w nauce i technice funkcjonuje już pojęcie czasu atomowego, co umożliwia jego precyzyjny pomiar. Żadnej precyzji nie mogło być dwa tysiące lat temu. Wtedy nawet nie zdawano sobie sprawy z ruchów Ziemi, bo jak wiadomo heliocentryczny system budowy świata udokumentowany przez Mikołaja Kopernika powstał ok. 1500 lat później. Jednak brak teoretycznego uzasadnienia nie zmniejsza skutków odczuwania tych ruchów przez człowieka. Nasze życie zawsze było związane ze wschodem i zachodem słońca oraz z porami roku. A to są najbardziej odczuwane skutki ruchów Ziemi, miejsca naszej planety we wszechświecie, kształtu orbity Ziemi w ruchu obiegowym i ustawienia osi ziemskiej do orbity obiegu. To wszystko składa się na prawidłowości, które możemy zaobserwować. Z tych prawidłowości dla naszych wyjaśnień ważne jest to, że czas obrotu Ziemi trwa dobę, która dzieli się na dzień i noc. Ale dzień i noc na ogół nie są sobie równe. Nie wchodząc w astronomiczne zawiłości precyzji pomiaru czasu możemy przyjąć, że jedynie na równiku zawsze dzień równy jest nocy. Im dalej na północ lub południe od równika, dystans między długością dnia a długością nocy się zwiększa - w zimie na korzyść dłuższej nocy, a w lecie dłuższego dnia. W okolicy równika zatem można względnie dokładnie posługiwać się czasem słonecznym, dzieląc czas od wschodu do zachodu słońca na 12 jednostek zwanych godzinami. Wprawdzie okolice Jerozolimy nie leżą w strefie równikowej, ale różnica między długością między dniem a nocą nie jest tak duża jak u nas. W czasach życia Chrystusa liczono dni jako czas od wschodu do zachodu słońca. Część czasu od wschodu do zachodu słońca stanowiła jedną godzinę. Potwierdzenie tego znajdujemy w Ewangelii św. Jana „Czyż dzień nie liczy dwunastu godzin?” (J. 11, 9). I to jest rozwiązaniem tytułowego problemu. Godzina wschodu to była godzina zerowa. Tymczasem teraz godzina zerowa to północ, początek doby. Stąd współcześnie zachodzi potrzeba uwspółcześnienia godziny śmierci Chrystusa o sześć godzin w stosunku do opisu biblijnego. I wszystko się zgadza: godzina dziewiąta według ówczesnego pomiaru czasu w Jerozolimie to godzina piętnasta dziś. Rozważanie o czasie pomoże też w zrozumieniu przypowieści o robotnikach w winnicy (Mt 20, 1-17), a zwłaszcza wyjaśni dlaczego, ci, którzy przyszli o jedenastej, pracowali tylko jedną godzinę. O godzinie dwunastej zachodziło słońce i zapadała noc, a w nocy upływ czasu był inaczej mierzony. Tu wykorzystywano pianie koguta, czego też nie pomija dobrze wszystkim znany biblijny opis.

CZYTAJ DALEJ

Abp Depo: Wielki Piątek to nie teatr

2025-04-18 22:19

Maciej Orman

Liturgia Męki Pańskiej

bazylika Świętych Apostołów Piotra i Pawła

Maciej Orman/Niedziela

– W każdej Eucharystii Jezus oddaje swoje życie za nas. To nie jest teatr, to jest zaproszenie – powiedział abp Wacław Depo. W Wielki Piątek metropolita częstochowski przewodniczył Liturgii Męki Pańskiej w bazylice Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Zawierciu.

W homilii hierarcha przypomniał, że „Chrystus zbawił nas nie za cenę czegoś przemijającego – złota czy srebra, ale za cenę swojej Krwi, męki i śmierci, abyśmy mieli życie wbrew prawu śmierci”.

CZYTAJ DALEJ

Reklama