Reklama

Wiara

Dźwięki Biblii

Krowa, osioł, lew…

Gdy coś nie idzie po naszej myśli wydajemy ryk krowy. Bywa, że odzywa się w nas ryk lwa czy osła – onagera. A jak często wydobywamy ryk stworzenia, które chce pełnić wolę Boga?

Niedziela Ogólnopolska 26/2024, str. 18-19

[ TEMATY ]

Pismo Święte

Muzeum Watykańskie – Fernando Botero, Kardynał Alberto di Jorio/ zdjęcia: Grażyna Kołek

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Ryczenie jest odgłosem wydawanym w chwili silnego wzburzenia. Jest niewątpliwie sygnałem ostrzegawczym, alarmującym. Zwierzęta wydają swój ryk, gdy sygnalizują głód lub niebezpieczeństwo albo gdy przyzywają partnera, np. jak jelenie na rykowisku. Jest ostrym, silnym, głośnym dźwiękiem, który paraliżuje innych. W języku polskim ryk ze względu na brzmieniowy charakter wiąże się ze słowami takimi jak „wrzeszczeć” czy „drzeć się”, które odnoszą się raczej do dźwięków wydawanych przez człowieka. W języku hebrajskim jest nieco inaczej – słowo „ryczeć” ma kilka reprezentacji w zależności od skojarzeń zwierzęcych. Można zatem ryczeć jak lew, ale także ryczeć jak krowa lub osioł. Każdy z tych ryków jest inny i każdy budzi inne skojarzenia w Piśmie Świętym.

Reklama

Ryk lwa określa się za pomocą słowa ša’ag, w którym pobrzmiewa dźwiękonaśladowcze wydłużenie samogłoski podczas ryczenia: „ae”. Ša’ag jest dźwiękiem potężnym, głośnym – gdy się wydobywa, całe stworzenie drży. Dlatego też bywa często zestawiane z rykiem gromu, a więc samego Boga: „Pan z Syjonu zagrzmi, z Jeruzalem wyda swój głos” – dosłownie ’ryk’ (Am 1, 2). Nic dziwnego zatem, że dźwięk ten jest kojarzony z przejawem siły lub mocy Jahwe. Kiedy Samson spotyka na swej drodze lwa, a on wydaje swój ryk, w chłopca wstępuje Duch Pana i pokonuje przeciwnika (por. Sdz 14, 5). Podobny odgłos odnajdujemy u proroków, którzy za pomocą ryczenia chcą ukazać zazdrość Boga o swój lud. U Izajasza czytamy: „Jego ryk jest jak [ryk] lwicy; on ryczy jak lwiątka. Wydaje pomruk, porywa swą zdobycz i umyka, a nikt mu jej nie wyrwie” (Iz 5, 29).

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Ale jest jeszcze inne ryczenie – osła, a właściwie onagera. W języku hebrajskim wyraża go słowo nahaq. Pojawia się ono dwukrotnie w Księdze Hioba i zostaje powiązane z doświadczeniem udręki (por. 6, 5). Dźwięk ten ma niezwykle symboliczne znaczenie. Fizjologus, wczesnochrześcijańskie bestiarium opisujące właściwości zwierząt, roślin i kamieni, przedstawia onagera jako zwierzę diabelskie. Gdy następuje wiosenne zrównanie dnia i nocy, po którym dnia zaczyna przybywać, a nocy ubywać, usłyszeć można straszny ryk onagera. To szatan-onager ryczy dwanaście razy w ciągu dnia i dwanaście razy w ciągu nocy, wściekły, że pomniejsza się jego królestwo ciemności. Ryk onagera byłby zatem rykiem rozpaczy, rozgoryczenia, jęku, gdy kończy się coś ważnego dla nas. Ale ten ryk rozpaczy ma głębsze podłoże. Rozlega się wówczas, gdy ginie coś, na czym nam zależało, w czym czuliśmy się dobrze, bezpiecznie, gdy pada jakiś idol, w którym pokładaliśmy nadzieję. Boli nas najbardziej, gdy zostają zburzone słupy, na których budowaliśmy nasze życie, na których opieraliśmy nadzieję naszego szczęścia. To jest ryk onagera – odgłos żalu, zawiedzionych nadziei, strącanego z cokołu pomnika.

Można ryczeć jeszcze w inny sposób – jak bydło. Odgłos ten zostaje wyrażony przez słowo ga’â. Pojawia się ono w jednym zdaniu z odgłosem poprzednim – nahaq w Księdze Hioba: „Czy onager ryczy na murawie lub mruczy wół, gdy ma paszę?”. Gdy doznaje się trwogi, można jęczeć jak onager lub mruczeć jak wół. W tłumaczeniu użyto słowa ’mruczeć’, które nie oddaje istoty owego dźwięku. Mruczenie może mieć bowiem konotacje zarówno negatywne (mruczy się pod nosem z niezadowolenia), jak i pozytywne (pomruk wywołany przyjemnością, rozkoszą). W kontekście historii Hioba chodzi jednoznacznie o wyraz cierpienia. Zatem idzie tu nie tyle o mruczenie wołu, ile o ryk bydła, które domaga się paszy. To jest odgłos niezadowolenia. Ile razy rozlega się ono w naszym życiu? Gdy coś nie idzie po naszej myśli, gdy wypłata przyszła na konto dzień później, gdy ktoś obtarł nam samochód na parkingu i w setkach podobnych wydarzeń... Wydajemy ga’â – ryk krowy, która domaga się pożywienia.

Trudno nie zadać sobie pytania, jakim rykiem jesteśmy. Rykiem lwa, który zwycięża zło, rykiem onagera, który jęczy, bo właśnie upadł jego idol, czy rykiem krowy, która domaga się pożywienia...? A może rykiem stworzenia, które jest gotowe pełnić wolę Boga?

Autor jest filologiem i filmoznawcą, profesorem na Uniwersytecie Jana Długosza w Częstochowie. Od dekady bada zagadnienia związane z odgłosami i muzycznością kultury. Obecnie wraz z zespołem pracuje nad Słownikiem odgłosów w Biblii.

2024-06-25 14:15

Ocena: +2 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Rzecznik Episkopatu: zamieśćmy w Internecie ulubione cytaty z Biblii

[ TEMATY ]

Pismo Święte

Niedziela Słowa Bożego

BP KEP

Ks. Paweł Rytel-Andrianik

Ks. Paweł Rytel-Andrianik

Zachęcam do zamieszczania w mediach społecznościowych ulubionych cytatów z Pisma Świętego z hasztagiem #Biblia. W ten sposób dzielimy się Słowem Bożym także w Internecie. A pomoże to wielu osobom w przeżywaniu Niedzieli Słowa Bożego, 26-go stycznia – mówi rzecznik Konferencji Episkopatu Polski ks. Paweł Rytel-Andrianik.

Rzecznik Episkopatu podkreślił, że papież Franciszek wskazuje, że więź między Pismem Świętym a wiarą ludzi jest bardzo głęboka. „Wiara rodzi się ze słuchania, a słuchanie jest skoncentrowane na słowie Chrystusa (por. Rz 10, 17), zaproszenie, które rodzi się w tej relacji, staje się pilne i ważne, tak że wierzący muszą przeznaczyć czas na słuchanie Słowa Pana zarówno w działaniu liturgicznym, jak i modlitwie oraz refleksji osobistej” – napisał Papież Franciszek w liście apostolskim ustanawiającym III Niedzielę Zwykłą Niedzielą Słowa Bożego.
CZYTAJ DALEJ

Markowa: obchody 81. rocznicy męczeńskiej śmierci bł. Rodziny Ulmów

2025-03-23 16:25

[ TEMATY ]

Markowa

bł. rodzina Ulmów

męczeńska śmierć

Marzena Cyfert

Relikwie bł. Rodziny Ulmów

Relikwie bł. Rodziny Ulmów

- Zostało wielkie i piękne świadectwo, że w najtrudniejszych czasach można się zachować po chrześcijańsku - powiedział abp Józef Michalik o bł. Rodzinie Ulmów podczas Mszy św. z okazji 81. rocznicy ich męczeńskiej śmierci. Eucharystię w kościele pw. św. Doroty w Markowej poprzedziła modlitwa na cmentarzu parafialnym w intencji wszystkich Markowian ratujących Żydów podczas II wojny światowej. Przed liturgią został również poświęcony nowy sztandar miejscowej Szkoły Podstawowej im. Bł. Rodziny Ulmów.

Rozpoczynając Mszę św. abp Michalik zaznaczył, że 81 lat temu Ulmowie dali dowód temu, że nie tylko wyznawali wiarę w Chrystusa ukrzyżowanego, który dał swoje życie, aby uwielbić Ojca i odkupić ludzi, ale i „oni chcieli naśladować Go przez miłość Boga i bliźniego, bo te przykazania są przecież nierozłączne”. Podkreślił, że uczynili to w bardzo trudnych czasach.
CZYTAJ DALEJ

Nowi kanonicy Kapituły Kolegiackiej św. Floriana i św. Jana Pawła II

2025-03-23 20:26

Biuro Prasowe AK

    W sobotę 22 marca abp Marek Jędraszewski włączył ks. Stanisława Czernika, ks. Łukasza Michalczewskiego i ks. Rafała Wilkołka do grona kanoników gremialnych, a ks. Jana Dziubka ustanowił kanonikiem honorowym Kapituły Kolegiackiej przy bazylice św. Floriana w Krakowie.

Na początku liturgii, witając abp. Marka Jędraszewskiego w bazylice św. Floriana, proboszcz, ks. Łukasz Michalczewski podziękował metropolicie, że modli się dziś z Kapitułą św. Floriana i św. Jana Pawła II oraz że włączy do niej nowych kanoników, którzy będą realizowali zadania powierzone im przez Kościół.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję