Reklama

Niedziela Przemyska

Szanuj mowę twą ojczystą

Uwrażliwienie podopiecznych na piękno ojczystej mowy to nic innego, jak uczenie młodego człowieka szacunku do samego siebie – podkreślił ks. prał. Marian Bocho.

Niedziela przemyska 2/2024, str. IV

[ TEMATY ]

Jarosław

Archiwum szkoły

Poprawną i piękną polszczyzną posługują się dziś już tylko nieliczni

Poprawną i piękną polszczyzną posługują się dziś już tylko nieliczni

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

W jarosławskim „Katoliku” odbyło się V Forum Wychowawcze. Motto tego cyklicznego wydarzenia, które już na stałe wpisało się w harmonogram pracy Publicznego Katolickiego Liceum Ogólnokształcącego, otrzymało nazwę: „Dzielić się dobrym słowem, jak kromką chleba.…”.

Zadanie szkoły

W tematykę forum wprowadził nauczycieli, pracowników szkoły, uczniów i zaproszonych gości dyrektor placówki ks. dr Grzegorz Delmanowicz. – W ocenie prof. Jana Miodka „poprawną i piękną polszczyzną posługują się dziś już tylko nieliczni Polacy. Żyjemy w czasach, w których wszystko trzeba podkreślić mocnym słowem, inaczej jest bezwartościowe. Niektórzy ludzie z mocnych słów znają tylko te wulgarne, więc używają ich, żeby zwrócić na siebie i na to, co mówią uwagę”. Badania statystyczne wskazują, że w Polsce ciągle wzrasta poziom akceptacji dla słów niecenzuralnych. Wielu młodych ludzi nie dba o poprawność językową swoich wypowiedzi ustnych i pisemnych. Często podczas korzystania z portali społecznościowych, blogów, komunikatorów internetowych i redagowania wiadomości SMS nie używają oni polskich liter. Troska o kształtowanie właściwego podejścia do języka ojczystego to ważne zadanie szkoły – powiedział ks. dr Grzegorz Delmanowicz.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Reklama

– Patronka naszej szkoły Anna Jenke, posługiwała się na co dzień piękną polszczyzną. Wiedziała, że słowo mówione i pisane jest bardzo skuteczną metodą kształtowania osobowości i kultury każdego człowieka. Nie tolerowała używania wulgaryzmów w towarzystwie, w szkole czy na ulicy. Kiedy ktoś w jej towarzystwie używał wulgaryzmów, szybko wtedy reagowała. Była świadoma tego, że brak reakcji w takich sytuacjach powoduje, że grubiańskie zachowania i żargonowe dialogi stają się standardem, przekształcając się nawet w pewien obyczaj. Służebnica Boża przez wiele lat prowadziła listowną korespondencję z absolwentami szkoły, w której pracowała. Jej listy były wypełnione słowami dobroci, wyrażanymi starannie na papierze, ręką prawdziwej polonistki. Służebnica Boża była osobą oczytaną, śledzącą rozwój życia kulturalnego w Polsce i w świecie. Należała do Związku Literatów Polskich. Troszczyła się o upowszechnianie dobrych książek. Przekazywała je młodzieży i dzieciom. Obdarowywała książkami ludzi chorych i starszych, którzy nie opuszczali domu czy mieszkania. Pod koniec życia przekazała swój księgozbiór na rzecz biblioteki parafialnej, tak aby wszyscy mogli z niego korzystać – dodał dyrektor jarosławskiego „Katolika”.

Nasza mowa to skarb…

Proboszcz parafii Bożego Ciała przy kolegiacie w Jarosławiu, ks. prał. Marian Bocho, wyraził wdzięczność za działania liceum nakierowane na wspomaganie rodziców w wychowaniu dzieci. Pogratulował pracownikom szkoły pomysłowości, która łączy się z troską o upowszechnianie osoby i dzieła Anny Jenke. – Cytując słowa Jarosława Iwaszkiewicza: „Mowa nasza, nasz język jest naszym największym skarbem kulturalnym. Broniąc go, bronimy samej istoty naszej kultury”, stwierdził, że uwrażliwienie podopiecznych na piękno ojczystej mowy to nic innego, jak uczenie młodego człowieka szacunku do samego siebie. – Niechaj zawsze przyświecają naszym wypowiedziom, tym ustnym i tym pisemnym, słowa Franciszka Ksawerego Dmochowskiego: „A nade wszystko szanuj mowę twą ojczystą. Nie znać języka swego – hańbą oczywistą” – zaznaczył ks. Bocho.

Pomyśl dobrze głowo, nim wypowiesz słowo

Reklama

Licealiści wysłuchali prelekcji Piotra Czecha, nauczyciela języka polskiego. Jego wystąpienie było odpowiedzią na pytanie: jak na wzór Anny Jenke czynić słowo kromką chleba, którą nakarmię drugiego człowieka? Prelegent w pierwszej kolejności przywołał następujące wydarzenie z życia ks. Zbigniewa Głowackiego: „W 1970 r., w przerwie semestralnej piątego roku studiów seminaryjnych, zachorowałem bardzo poważnie i znalazłem się w jarosławskim szpitalu. Pani Anna Jenke odwiedzając mnie wtedy dwa lub trzy razy, ofiarowała mi swoją cichą, współczującą obecność, zapewnienie o modlitwie własnej i innych oraz kawałeczek czegoś materialnego – skromny zapis książkowy, zawierający proste sentencje o sensie życia i jego radościach. Otrzymałem od niej dwie książeczki. Jedną był tomik zebranych humorów rysunkowych Lengrena (Profesor Filutek), publikowanych w ówczesnym Przekroju. Drugą był Mały Książę Saint-Exupery’ego. Podczas tych spotkań człowiek stawał przed nią duchowo na baczność. Budowałem się jej zewnętrznym zachowaniem, poprawnością językową i umiarkowanym humorem. Kiedy opuściłem szpital, prowadziliśmy wspólną korespondencję. Jej listy były wypełnione słowami dobroci, wyrażanymi starannie na papierze, ręką prawdziwej polonistki”.

Następnie podkreślił, że języka ojczystego uczymy się od najmłodszych lat. Najpierw uczą go nas rodzice i nasze otoczenie, a potem szkoła. W szkole uczyliśmy się poprawnie pisać, wyrażać swoje myśli i uczucia. Nauczyciele starają się przekazywać nam pełną znajomość języka polskiego. Poznajemy gramatykę, bogactwo słów. – Kiedy stosujemy zasady poprawnej polszczyzny, zyskujemy w oczach innych ludzi i jesteśmy uważani za kogoś kulturalnego oraz dobrze wychowanego. Wzorcowe posługiwanie się słowem mówionym i pisanym wymaga dużej świadomości językowej oraz wysiłku intelektualnego. Szanując język ojczysty, możemy liczyć na szacunek ze strony drugiego człowieka – zaznaczył polonista. W ocenie Piotra Czecha, język ojczysty musi trwać w nas – ludziach. Musimy go ciągle rozwijać. Gdy czytamy, wiele robimy dla rozwoju swojej ojczystej mowy.

Warsztaty i koncert

Kolejnym punktem V Forum Wychowawczego były spotkania warsztatowe „Co robić, aby nasze słowa stawały się kromką chleba, którą mogę nakarmić drugiego człowieka?”. Przeprowadzili je wychowawcy i nauczyciele jarosławskiego „Katolika”. Licealiści podczas pracy w wyznaczonych grupach szukali sposobów przeciwdziałania najważniejszym zagrożeniom wobec słowa. Po zakończeniu spotkań warsztatowych uczniowie wysłuchali koncertu zespołu DWIE DROGI.

Konkurs rozstrzygnięty

Ostatnim akordem wydarzenia było ogłoszenie wyników konkursu poetyckiego dla uczniów klas VII-VIII szkół podstawowych powiatu jarosławskiego, przeworskiego i łańcuckiego, który miał przybliżyć uczniom postać służebnicy Bożej Anny Jenke oraz zachęcić ich do refleksji nad wartością słowa mówionego i pisanego.

Pierwsze miejsce na podium zostało przyznane Marii Kłodzie ze Szkoły Podstawowej nr 4 im. Stefana Żeromskiego w Jarosławiu za wiersz Jak nazwać słowa? Miejsce drugie zajęła Milena Bułas ze Szkoły Podstawowej nr 4 im. Stefana Żeromskiego w Jarosławiu za wiersz Najprostsze słowa, co znaczą wiele. Trzecie miejsce uzyskała Anastasia Mintii ze Szkoły Podstawowej nr 6 im. ks. Piotra Skargi w Jarosławiu za wiersz Walczący o dobro. W gronie wyróżnionych znalazły się następujące uczennice: Kinga Weremińska ze Szkoły Podstawowej nr 4 im. Stefana Żeromskiego w Jarosławiu za wiersz Podziękowania dla Ani!, Zofia Biskupska ze Szkoły Podstawowej im. św. Brata Alberta w Żurawiczkach za wiersz O życiu Anny Jenke oraz Daniel Pieniążek ze Szkoły Podstawowej im. św. Brata Alberta w Żurawiczkach za wiersz Służebnica Boża. Nagrody wręczył laureatom i wyróżnionym uczniom ks. dr Grzegorz Delmanowicz. Konkurs poetycki został przygotowany i przeprowadzony przez nauczycielkę języka polskiego Beatę Bałendo.

2024-01-09 11:43

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

W nurcie myśli ks. Markiewicza

Niedziela przemyska 27/2022, str. III

[ TEMATY ]

konferencja

abp Józef Michalik

Jarosław

Magdalena Bojarska

Abp Józef Michalik wygłosił słowo wstępu do konferencji

Abp Józef Michalik wygłosił słowo wstępu do konferencji

W murach Państwowej Wyższej Szkoły Techniczno-Ekonomicznej im. bł. ks. Bronisława Markiewicza w Jarosławiu odbyła się I ogólnopolska konferencja naukowa poświęcona patronowi uczelni.

Mam nadzieję, że opieka błogosławionego ks. Bronisława Markiewicza będzie nam towarzyszyła przez najbliższe lata – mówił podczas konferencji 20 czerwca prof. Krzysztof Rejman – rektor Państwowej Wyższej Szkoły Techniczno-Ekonomicznej im. bł. ks. B. Markiewicza w Jarosławiu. We wprowadzeniu w tematykę konferencji naukowej poświęconej patronowi uczelni głos zabrali także zaproszeni goście. Arcybiskup Józef Michalik wskazał na bł. ks. Bronisława Markiewicza jako budowniczego nowej kultury. – Błogosławiony był przepełniony młodzieńczym duchem, we wszystkich parafiach promował piękno wiary żywej – podkreślił abp Józef Michalik. Emerytowany metropolita przemyski w swoim wystąpieniu wskazał, że owoce działalności bł. ks. Bronisława Markiewicza są widoczne po dziś dzień. – Wszędzie błogosławiony zostawiał ślady swojej działalności naukowo-wychowawczej. Arcybiskup Michalik podkreślił również, że mimo upływu lat, bł. ks. Bronisław Markiewicz gorliwie realizował wezwanie Ewangelii. – On płonął pragnieniem natychmiastowego przeciwstawiania się złu – zauważył hierarcha. Ksiądz Dariusz Wilk – przełożony generalny Zgromadzenia św. Michała Archanioła stwierdził w czasie konferencji, że takie wydarzenia przyczyniają się do pogłębienia refleksji nie tylko o dziedzictwie bł. ks. Bronisława Markiewicza, lecz także do pogłębienia naszej myśli.
CZYTAJ DALEJ

Iksatywy – język polski na sterydach czy gramatyczny eksperyment?

2025-02-04 20:44

[ TEMATY ]

Warszawa

polszczyzna

Andrzej Sosnowski

PAP/Piotr Nowak

"Prezydentx" Warszawy Rafał Trzaskowski, która stała się pionierem w dziedzinie językowej alchemii, gdzie zamiast upraszczać, wprowadzamy słowne akrobacje

Prezydentx Warszawy Rafał Trzaskowski, która stała się pionierem w dziedzinie językowej alchemii, gdzie zamiast upraszczać, wprowadzamy słowne akrobacje

Czy ktoś jeszcze pamięta, jak to było, gdy mówiliśmy do ludzi „Szanowni Państwo” i nikt się nie obrażał? Cóż, czasy się zmieniają, wszyscy mówią „Polki i Polacy” a warszawski ratusz, w swoim nieustającym dążeniu do równości, postanowił podarować nam nową lingwistyczną rozrywkę – iksatywy!

Dla niewtajemniczonych: iksatywy to takie formy językowe, które nie wskazują na płeć. Zamiast pisać „dyrektor” albo „dyrektorka”, urzędnik może teraz napisać „dyrektorx”, zamiast „nauczyciel” czy „nauczycielka” – „nauczycielx”. Proste? No właśnie nie do końca. Dlatego w grudniu 2024 r. w stołecznym magistracie powstał "Poradnik empatycznej i skutecznej komunikacji". Broszura kryje w sobie instrukcje na temat zwracania się do osób niebinarnych. Urzędnicy dowiedzieli się czym są iksatywy i jak je stosować. Warszawski ratusz argumentuje, że to krok w stronę otwartości i uwzględnienia osób niebinarnych. Oczywiście nie jest to rozwiązanie dla wszystkich. Władze stolicy wyraźnie zaznaczyły, że iksatywy nie są czymś, co należy kierować do ogółu społeczeństwa. I słusznie! Bo wyobraźmy sobie reakcję przeciętnego obywatela na urzędowe pismo zaczynające się od „Szanownx Mieszkankx” – zapewne skończyłoby się to telefonem do działu „reklamacji językowych”.
CZYTAJ DALEJ

Zawiadomienie do prokuratury ws. książki "Gender queer"

2025-02-06 11:58

[ TEMATY ]

gender

Muzeum Sztuki Nowoczesnej

wPolsce24.pl/zrzut ekranu

Poseł PiS Marcin Warchoł poinformował w czwartek, że klub PiS składa zawiadomienie do prokuratury ws. podejrzenia popełnienia przestępstwa w Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie. Według przedstawicieli partii, miało tam dojść do prezentowania dziecięcej pornografii.

Chodzi o książkę - komiks "Gender queer. Autobiografia" autorstwa Mai Kobabe o byciu osobą niebinarną i aseksualną. Pozycja ta znalazła się m.in. w ofercie księgarni Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie. Sprawę opisała po koniec stycznia TV Republika, wskazując, że książka znajdowała się w dziale dla dzieci. MSN twierdzi, że to nieprawda.
CZYTAJ DALEJ
Przejdź teraz
REKLAMA: Artykuł wyświetli się za 15 sekund

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję