Reklama

Niedziela Kielecka

Jak parafie dźwigały się z ruin

Czas po zakończeniu II wojny światowej był bardzo trudny dla niemal wszystkich wiejskich parafii diecezji kieleckiej i ich mieszkańców.

Niedziela kielecka 30/2022, str. VI

[ TEMATY ]

II wojna światowa

T.D.

Pomnik Polaków zastrzelonych przez Niemców w Dyminach

Pomnik Polaków zastrzelonych przez Niemców w Dyminach

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Ludzie żyli w piwnicach, nie mając domów, a posiadacze ziemianek byli uważani za szczęśliwców. Dzieci nie szły do szkół – bo albo ich nie było, albo nie miały obuwia, ubrań. Bieda, głód, ruina.

Dlaczego o tym piszę? Bo to zapominany motyw z czasów okupacji.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

– Wolimy zajmować się walką i bohaterstwem, a przecież to dźwiganie się z ruin i dramaty ludności są ważnym obrazem lat 1946 -47 – mówi Niedzieli Ewa Kołomańska, historyk, kierownik Mauzoleum Martyrologii Wsi Polskich w Michniowie, badająca to zagadnienie.

W tamtych trudnych latach pomoc próbowała organizować Caritas, sporządzając raporty, organizując pierwsze kuchnie, współpracując z UNRRA (organizacją międzynarodową utworzoną w 1943 r. w Waszyngtonie w celu udzielenia pomocy obszarom wyzwolonym w Europie i Azji po zakończeniu II wojny światowej), czy z Amerykańską Polonią.

Na prośbę Caritas koła parafialne organizacji oraz księża przygotowywali raporty o stanie biedy, o liczebności parafii i najpilniejszych potrzebach. Jak mówi Kołomańska, ciekawe materiały na ten temat znajdują się w Archiwum Diecezjalnym w Kielcach. I czekają na badaczy.

Przykład parafii Gnojno

Reklama

Parafia Gnojno tuż po wojnie obejmowała 20 wiosek, a liczyła 5948 osób. Znalazła się w pasie frontowym i przyfrontowym. Od sierpnia 1944 r. do 12 stycznia 1945 r. wysiedlono ludność z 7 wiosek w liczbie 2759 osób, a ewakuowane wsie zostały doszczętnie spalone. W pasie frontowym spalono 269 gospodarstw, nie ocalał ani jeden dom. W pasie przyfrontowym w czasie ofensywy spalono 60 gospodarstw oraz kościół. Zginęło 110 osób.

„Ze zgliszcz wojennych ludzie dźwigają się niezmiernie wolno. Odbudowano zaledwie 2%, ludzie mieszkają w chlewach skleconych naprędce, razem z bydłem i trzodą. Brak stodół, zboże niszczeje bez zabezpieczenia. Gospodarstwa bardzo wyniszczone, brak bydła, nie ma mleka dla dzieci, których jest wiele, dzieci chorują, cery mają żółto-blade, pokryte wyrzutami” – napisano w raporcie.

Caritas zorganizowała w jednej z wiosek (Janowice Raczyckie) przedszkole i dożywianie. Ludność z wdzięcznością przyjęła tę opiekę, nie mając co jeść, licząc tylko na pomoc z zewnątrz. Nawet w okresie mrozów i zawiei rodzice donosili dzieci bez obuwia do punktów dożywiania. Potrzeba odzieży, obuwia, tłuszczu i cukru – ludzie pokładali nadzieję w rodakach z Polonii Amerykańskiej.

Wyniszczony Suków

Parafia Suków w okresie powojennym to 15 wiosek i małych osad o liczbie mieszkańców 3887. Przez pół roku parafia znajdowała się w pasie przyfrontowym. W czasie walk spłonęło 28 gospodarstw, 15 domów mieszkalnych, 36 stodół ze zbożem oraz 12 obór wraz z żywym inwentarzem, wojsko zabrało bydło. Zginęło 30 osób, rannych było ponad 20.

Reklama

„Gleba nieurodzajna, nie daje nawet możliwości wyżywienia mieszkańców. Dotychczas podstawą dochodu była hodowla krów – po zabraniu bydła przez okupanta, ludność straciła tę podstawę. Dziatwa wymaga stałej opieki, gdyż jest wyniszczona złym odżywianiem. Rodziny nie mają nadto dla swych dzieci zupełnie obuwia i ubrania. Możliwe jest zorganizowanie przy szkole dożywiania stałego dla dziatwy, trzeba też specjalną opieką otoczyć dzieci z rodzin wyniszczonych wojną i zaopatrzyć je w obuwie, odzież, bieliznę – a także zasilać te rodziny systematycznie żywnością” – napisano w raporcie dla Caritas.

Pomoc z Rady Polonii była dla wielu jedyną deską ratunku. Polonia kierowała swoje dary przez Caritas.

Dla nas to już tylko historia, nie zawsze badana, niekoniecznie pamiętana. Czy to zamknięty rozdział dziejów? Przykład Ukrainy pokazuje, że głód dzieci i brak dachu nad głową może wydarzyć się tuż obok.

2022-07-19 14:02

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Dziś 77. rocznica rzezi ludności cywilnej na warszawskiej Woli

Rzeź Woli stanowiła bezpośrednią realizację rozkazu Adolfa Hitlera, nakazującego zburzenie Warszawy i wymordowanie wszystkich jej mieszkańców. W trakcie masakry, której punkt szczytowy przypadł w dniach 5–7 sierpnia 1944, zamordowano od 30 tys. do 65 tys. cywilnych mieszkańców Woli. Była to największa jednorazowa masakra ludności cywilnej dokonana w Europie w czasie II wojny światowej.

Historyk Norman Davies uznał 5 i 6 sierpnia 1944 r. za „dwa najczarniejsze dni w historii Warszawy. Żaden ze sprawców ludobójstwa dokonanego na Woli nie został po wojnie pociągnięty do odpowiedzialności karnej.
CZYTAJ DALEJ

Lubuski marszałek podaje się do dymisji. Nagranie z jego udziałem wywołało oburzenie

2025-07-11 13:36

[ TEMATY ]

Zielona Góra

dymisja

marszałek

S3

województwo lubuskie

zderzenie

Lubuskie.pl

Marcin Jabłoński, marszałek województwa lubuskiego

Marcin Jabłoński, marszałek województwa lubuskiego

Marszałek woj. lubuskiego Marcin Jabłoński poinformował w piątek o rezygnacji ze swojej funkcji. Powodem jest - jak dodał - wydarzenie drogowe z jego udziałem, które miało miejsce 26 czerwca.

26 czerwca na trasie S3 między Sulechowem a Zieloną Górą kierowana przez Jabłońskiego służbowa skoda suberb zderzyła się z bmw, a następnie z barierami energochłonnymi. Nikt nie odniósł obrażeń. Do internetu trafiło jednak nagranie, na którym widać, jak skoda podjeżdża blisko poprzedzającego ją auta, a następnie wyprzedza je prawym pasem. Potem widać, jak skoda przy powrocie na lewy pas ma kontakt z wyprzedzanym autem, po czym ociera się o bariery po lewej stronie jezdni, wzbijając w powietrze tumany kurzu. Policjanci zdecydowali o zatrzymaniu prawa jazdy Jabłońskiemu. Obsługujące kolizję funkcjonariuszki zdecydowały o skierowaniu wniosku o ukaranie do sądu.
CZYTAJ DALEJ

W Barcelonie beatyfikacja Lycariona Maya. Chciał być bratem wszystkich

2025-07-11 17:18

[ TEMATY ]

beatyfikacja

Barcelona

Vatican Media

Brat Lycarion May, marysta

Brat Lycarion May, marysta

Kardynał Marcello Semeraro, prefekt Dykasterii Spraw Kanonizacyjnych, będzie przewodniczył jutro, 12 lipca, Mszy Świętej, podczas której młody szwajcarski zakonnik, wychowawca ubogich w Hiszpanii, zamordowany w czasie rewolt ludowych w 1909 roku, zostanie wyniesiony na ołtarze. Głosił braterstwo w świecie pełnym konfliktów.

„Aby udać się do Pueblo Nuevo, trzeba być gotowym oddać życie”. Tak mawiał Lycarion May (z domu François Benjamin), brat marysta, który 12 lipca, zostanie beatyfikowany w Barcelonie, w Hiszpanii. Uroczystość odbędzie się w południe w kościele św. Franciszka Salezego i będzie jej przewodniczył w imieniu Papieża kardynał Marcello Semeraro.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję