Każdy rok, w którym uroczystość św. Jakuba Apostoła (25 lipca) wypada w niedzielę, obchodzony jest w Santiago de Compostela jako rok święty (Ano Santo Compostelano). Tak było w 2021 r., ale ze względu na pandemię zdecydowano, że Rok Święty będzie trwał także w 2022 r. Jest to czas szczególny dla całej Drogi św. Jakuba w Europie – także dla Dróg w Polsce.
Rozwój pielgrzymowania Drogą św. Jakuba i rosnąca sieć szlaków pielgrzymkowych prowadzących do Santiego de Compostela jest fenomenem religijnym i kulturowym współczesnych czasów. Sieć Camino de Santiago, która w Europie liczy obecnie ponad 80 tys. km, od 16 lat dynamicznie rozwija się również w Polsce.
Pomóż w rozwoju naszego portalu
Pielgrzymowanie mamy w sercu
Tak było i jest w przypadku Darwiny i Jacka Matuszczaków, którzy na pielgrzymki chodzili od dzieciństwa, najpierw do Częstochowy i do Wilna; w ukochanym Wilnie wzięli ślub, a potem zamarzyli o Camino. Droga towarzyszy im od 2010 r. – Bałam się wyprawy do Hiszpanii, więc zaczęliśmy od Rzymu, potem było Camino portugalskie – opowiada Darwina. Wreszcie zakochali się w polskich szlakach, a jednocześnie nadal nie stronią od innych, egzotycznych i dalekich. Każde z nich ma już co najmniej 20 tys. km „w nogach”, choć przecież nie chodzi o rekordy. A zatem o co? O budowanie relacji z Bogiem, z człowiekiem, o modlitwę. Wyjście ze strefy codziennego komfortu bardzo tym celom służy.
Reklama
W 2004 r. rozpoczęto w Polsce wytyczanie i znakowanie pierwszych odcinków Drogi św. Jakuba, jako części europejskiej sieci Camino de Santiago. Dziś przez nasz kraj prowadzi już blisko 6 tys. km szlaków oznakowanych symbolem muszli. Dzięki nim można przejść także z Litwy, Rosji, Ukrainy i ze Słowacji do Niemiec i Czech.
Zaletą polskich szlaków jest ich bliskość – można wybrać się nawet na weekend, nie trzeba specjalnie planować ani rezerwować lotów. Darwina i Jacek, jako ulubione, wskazują Pomorską Drogę, Camino Polaco – od granicy z Litwą do pól Lednicy i via Reggię (królewską) – od Lwowa do Budziszyna, która prowadzi praktycznie przez całą Polskę. Trasa jest dość długa, do 1. tys. km, ale – jak mówi Darwina – świetnie się nią idzie. – Gdy szliśmy pierwszy raz, wzięliśmy namiot, ale ludzie, którzy śledzili nasze wpisy na Facebooku, otwierali domy i serca, namiot zostawiliśmy więc po trasie w domu w Chrzanowie – opowiadają małżonkowie. Przyjaźnie tam zawarte trwają do dziś.
Polska jest niesamowita
Reklama
Podczas pandemii odkryli szlaki, które gorąco polecają: Beskidzką Drogę św. Jakuba i Sudecką Drogę św. Jakuba – dobrze oznakowane, zanurzone w fantastycznej naturze, zamieszkałe przez gościnnych ludzi. Intencje niesione przez pątników – te muszą być zawsze, bo to pielgrzymka, a nie turystyczna wyprawa, i to one uzupełniają doznania i doświadczenie wciąż innej, zmieniającej się z roku na rok, i z regionu na region, Polski. Nieco inne jest budownictwo, inna przyroda, inny krajobraz. Łączą ludzie – ich język, serca, wiara. I podobne intencje. Matuszczakowie raz trafili (przypadkiem? Nie ma przypadków) pod dach kobiety, która wcześniej poprosiła ich za pomocą kontaktu elektronicznego o modlitwę w intencji poczęcia wnuka. Przywitała ich ze zdjęciem małego Jakuba na ręku. Takich wymodlonych „Jakubów” już kilku mają. Jacek Matuszczak obsługuje stronę internetową dotyczącą polskich Dróg (www.camino.net.pl) – można zadać pytanie, poprosić o intencję. Od kilku lat realizuje też ciekawy projekt terapeutyczny pn. „Nowa Droga”, przeznaczony dla osób opuszczających zakłady karne, które zabiera na polskie Camino. I Droga czyni cuda. Z ok. osiemdziesięciu osób, z którymi wędrował, często niewierzących i mocno pogubionych, tylko dziesięć wróciło na drogę przestępczą. – Na Małopolskiej Drodze często nocowaliśmy przy parafiach, np. w Więcławicach, w Wiślicy; były rozmowy do rana i spowiedzi z całego życia – opowiada Jacek. Bo Camino zmienia przez Boga drugiego człowieka.
Św. Jakub z muszlą
Szlaki Camino, polskie i niepolskie, łączą kościoły i ślady św. Jakuba. Kult św. Jakuba Starszego Apostoła dotarł na ziemie polskie już w XI wieku. Popularne w Hiszpanii czy we Francji nabożeństwo do pierwszego męczennika spośród Apostołów rozwijało się stopniowo w kolejnych wiekach wśród polskiego duchowieństwa i wiernych. Wraz ze wzrostem rangi sanktuarium w Santiago de Compostela i z rosnącym ruchem pielgrzymkowym do grobu Apostoła, od XII wieku, rozwijała się także na ziemiach polskich sieć parafii pod jego wezwaniem. Od XII do XV wieku powstało w Polsce ponad 100 takich parafii. Tworzenie Dróg św. Jakuba w Polsce, szczególnie tych pierwszych, poprzedzały badania archeologiczne i kwerendy historyczne, które potwierdzały lub nie związki miejsca z historycznym ruchem pielgrzymkowym. Obecnie w Polsce funkcjonuje ok. 150 parafii pod jego patronatem i siedem sanktuariów.
Pukają pielgrzymi
Reklama
Kościół św. Jakuba Starszego Apostoła w Niegardowie w diecezji kieleckiej znajduje się przy Małopolskiej Drodze św. Jakuba. Na zasuwie obrazu Matki Bożej w głównym ołtarzu – okazały wizerunek patrona parafii. Apostoł udziela sakramentu chrztu św. klęczącemu przed nim magowi Hermogenesowi. A do kościoła wiosną, latem i jesienią pukają pielgrzymi jakubowego szlaku. Każdy z nich otrzyma obrazek ze św. Jakubem, ale i z Matką Bożą Niegardowską. – Nie ma miesiąca, aby ktoś pielgrzymujący Drogą św. Jakuba do nas nie dotarł. Są pielgrzymi z różnych stron Polski, a także z Litwy, Hiszpanii, Włoch czy Francji – opowiada ks. Marek Piasecki, proboszcz w Niegardowie. Bo polskie Camino to także wizytówka naszego kraju.
Niewielkie odległości między miejscowościami Małopolskiej Drogi, z kościołami św. Jakuba, położonymi na wyraźnej linii ciągłej od Sandomierza przez Kotuszów, Szczaworyż, Probołowice, Pałecznicę, Niegardów, Więcławice Stare, Kazimierz, Sankę, Palczowice do Bestwiny, według historyków, przemawiają za istnieniem w średniowieczu w Małopolsce szlaku pątniczego do grobu św. Jakuba Starszego Apostoła w Santiago de Compostela. Usytuowanie kościołów w bliskiej odległości (nieprzekraczającej 30 km na odcinku Sandomierz – Kraków) umożliwiało przejście kolejnych odcinków drogi w ciągu jednego dnia.
Tak się dzieje do dzisiaj – także tutaj, w Niegardowie. Zgodnie z ideą Camino przed tutejszym wizerunkiem św. Jakuba zjawiają się pielgrzymi indywidualni lub pary, trafiają się jednak większe grupy, np. z Pałecznicy, gdzie ten rodzaj pielgrzymowania jest bardzo popularny.
O pokój na Ukrainie
Matuszczakowie się pakują – z końcem czerwca wyruszają do Tallina, aby pójść drogami nadbałtyckimi, przez Estonię, Łotwę, Litwę. Będą się modlić i ofiarować każdy krok i każdą kroplę potu w intencji pokoju na Ukrainie. Przed nimi ok. 1 tys. km. To pokojowe zadanie modlitewne towarzyszy im zawsze, czy to podczas dróg na Kubie, w Rwandzie czy w Gruzji. Bueno camino!
