Reklama

Na wojnę z metanem

Emisja metanu do atmosfery przyśpiesza efekt cieplarniany znacznie bardziej, niż dotąd sądziliśmy – twierdzą naukowcy. Czy jesteśmy jeszcze w stanie zatrzymać ten proces?

Niedziela Ogólnopolska 36/2021, str. 64-65

Adobe.Stock

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

To czerwony alarm dla ludzkości!” – grzmiał sekretarz generalny ONZ António Guterres, komentując raport Międzyrządowego Zespołu do spraw Zmian Klimatu (IPCC). Według danych przekazanych sekretarzowi przez naukowców: „Dowody są niepodważalne. Gazy cieplarniane ze spalania paliw kopalnych i wylesienia duszą naszą planetę”.

Raport, który został opublikowany na początku sierpnia bieżącego roku, faktycznie kreśli czarne scenariusze związane ze zmianami klimatycznymi. Nie wystarczy już szybkie ograniczenie emisji CO2. Konieczne są głębokie zmiany w wielu gałęziach gospodarki, które wpłyną na nasze przyzwyczajenia konsumenckie i styl życia.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Metan na celowniku

Metan jest bezbarwnym i bezwonnym gazem powszechnie występującym w przyrodzie oraz wchodzącym w skład gazu ziemnego, a wpływ jego emisji na atmosferę do niedawna bagatelizowano. Był także przez wiele lat promowany przez rządy i organizacje ekologiczne jako „błękitne paliwo” znacznie czystsze od ropy i węgla. Wszystko się zmieniło z chwilą, gdy naukowcy stwierdzili, że jest on 28-krotnie silniejszym gazem cieplarnianym niż dwutlenek węgla, a 1 tona metanu (CH4) wyemitowana do atmosfery odpowiada 35 tonom CO2.

Choć masa dwutlenku węgla obecnego w atmosferze jest ponad tysiąc razy większa niż metanu, to – według najnowszych ustaleń naukowców – właśnie metan odpowiada za 23% wzrostu temperatury w erze industrialnej i udział ten rośnie zaskakująco szybko. Mimo iż gaz ten ma krótszą żywotność, jego obecność w atmosferze jest coraz bardziej odczuwalna dla klimatu na Ziemi. Prawdziwą konsternację wśród naukowców budzi natomiast próba wyjaśnienia, skąd bierze się rosnąca poza jakąkolwiek kontrolą emisja tego gazu cieplarnianego.

Przemysł do przebudowy

Według Międzynarodowej Agencji Energetycznej (ang. IEA – organizacja powołana w 1974 r. po kryzysie naftowym w ramach Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju w celu wdrożenia międzynarodowego programu energetycznego), branże związane z wydobyciem surowców energetycznych (ropy i gazu) wyemitowały w 2020 r. ponad 70 mln ton metanu. Sam przemysł przetwórstwa ropy odpowiada za 40% emisji metanu w energetyce, natomiast pozostałe 60% obciąża wydobycie i przesył gazu ziemnego. Ponadto metan uwalnia się podczas wydobycia np. węgla i stanowi stałe zagrożenie w branży górniczej. Emisja CH4 do atmosfery związana z działalnością człowieka jest szacowana na 330 mln ton rocznie.

Reklama

Redukcja emisji CH4 w branży wydobywczej i energetycznej jest zatem jak najbardziej racjonalna. W większości przypadków będzie się opierać na przechwytywaniu i magazynowaniu tego gazu przy zastosowaniu istniejącej już technologii i infrastruktury. Pozyskany w ten sposób gaz zostanie wykorzystany jako paliwo. Wymaga to jednak uszczelnienia instalacji wydobywczych i przesyłowych – zwłaszcza w branży gazowej. Nie budzi to entuzjazmu gazowych gigantów z Rosji, Chin i Stanów Zjednoczonych, którzy zrobią wszystko, by opóźnić wszelkie uregulowania prawne zobowiązujące ich do dalszych ograniczeń.

Krowy na cenzurowanym

Emisja metanu związana z rolnictwem stanowi już znacznie większe wyzwanie i przewyższa emisję związaną z wydobyciem surowców energetycznych. Gdy Bill Gates powiedział, że bogate kraje będą musiały zrezygnować z mięsa, wiele osób przyjęło jego słowa z uśmiechem politowania. Tymczasem zapaleni ekolodzy twierdzą, że zwykła krowa emituje rocznie ok. 100 kg czystego metanu, co z kolei odpowiada emisji 2300 kg CO2 , a to oznacza, że poczciwa krasula ma emisję porównywalną ze średniej klasy samochodem osobowym z rocznym przebiegiem 15 tys. km.

Biogazownie – najczęściej połączone z agregatami prądotwórczymi – powstające przy przemysłowych hodowlach krów, świń i oczyszczalniach ścieków oraz przy kompostowniach, pokazują, że także na tym polu możliwe jest dalsze uszczelnienie emisji metanu, choć z oczywistych względów nie da się w rolnictwie zapewnić całkowicie zamkniętego obiegu.

Reklama

Natura poza kontrolą

Najgroźniej przedstawia się natomiast emisja metanu, nad którą nie możemy już zapanować. Fala upałów, która latem 2020 r. nawiedziła Syberię, wywołała rekordową emisję CH4 z topniejącej wiecznej zmarzliny oraz skał wapiennych znajdujących się pod płytką w tym rejonie warstwą gleby. Dane zebrane za pomocą badań satelitarnych ujawniły, że zjawisko uwalniania metanu na obszarach północnej Syberii wciąż się nasila, a ilości gazu, które tam się znajdują, są ogromne.

Jako kolejne źródło niekontrolowanej emisji metanu wskazywane są także bagna strefy tropikalnej. Wzrost i tak wysokiej temperatury przyśpieszył bowiem procesy gnilne resztek organicznych, których produktem ubocznym jest właśnie ten gaz cieplarniany.

Ocieplenie wód oceanów wpłynęło natomiast w podobny sposób na uwalnianie się CH4 z dna oceanicznego w różnych częściach świata. Gaz ten zalega tam bowiem w olbrzymich ilościach w postaci hydratów metanu, które – najprościej rzecz ujmując – są skompresowanym metanowym lodem. Utrzymuje się w ogromnych pokładach w warstwach dna tylko dzięki niskiej temperaturze i wysokiemu ciśnieniu. Hydraty metanu zapewne będą stanowić jedno z najważniejszych źródeł surowców energetycznych w przyszłości, choć ich eksploatacja, ze względu na niestabilność i braki technologiczne, musi zostać przesunięta w czasie.

Jak to zatrzymać?

Naukowcy oceniają, że w celu wyhamowania wzrostu temperatury do 2050 r. konieczne będzie zmniejszenie emisji metanu o 35% wobec poziomu z 2010 r. Wątpliwe jest, czy da się to osiągnąć, ograniczając działania tylko do emisji metanu związanej z działalnością człowieka. W przypadku tego gazu zdaje się potwierdzać teza, że ocieplenie samo się napędza. Nieprzewidywalność, a zarazem widoczne zwielokrotnione skutki emisji metanu mocno niepokoją naukowców. Nic więc dziwnego, że metan zyskał miano „dwutlenku węgla na sterydach”.

Raport „Zero Emisji Netto do 2050 roku”, opublikowany w ostatnim czasie przez Międzynarodową Agencję Energetyczną, zawiera szczegółową ścieżkę ograniczenia emisji dwutlenku węgla i innych gazów cieplarnianych na najbliższe 30 lat, która wydaje się jednak mocno idealistyczna. W założeniach raportu emisja metanu w sektorze paliw kopalnych musi spaść do 2030 r. o 75% w wyniku wdrożenia wszystkich dostępnych środków i technologii redukcyjnych. Stawianie na odnawialne źródła energii (fotowoltaikę, energię wiatrową czy pozyskiwaną z pływów morskich) w sytuacji ograniczonej możliwości jej magazynowania wydaje się głównym mankamentem tej strategii. Jedno jest pewne – dla dobra przyszłych pokoleń musimy spróbować.

2021-08-31 12:08

Ocena: +2 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Dziś Wielki Czwartek – początek Triduum Paschalnego

[ TEMATY ]

Wielki Czwartek

Pio Si/pl.fotolia.com

Od Wielkiego Czwartku Kościół rozpoczyna uroczyste obchody Triduum Paschalnego, w czasie którego będzie wspominać mękę, śmierć i zmartwychwstanie Jezusa Chrystusa. W Wielki Czwartek liturgia uobecnia Ostatnią Wieczerzę, ustanowienie przez Jezusa Eucharystii oraz kapłaństwa służebnego.

Wielki Czwartek jest szczególnym świętem kapłanów. Rankiem, jeszcze przed wieczornym rozpoczęciem Triduum Paschalnego, ma miejsce szczególna Msza św. Co roku we wszystkich kościołach katedralnych biskup diecezjalny wraz z kapłanami (nierzadko z całej diecezji) odprawia Mszę św. Krzyżma. Poświęca się wówczas krzyżmo oraz oleje chorych i katechumenów. Przez cały rok służą one przy udzielaniu sakramentów chrztu, święceń kapłańskich, namaszczenia chorych, oraz konsekracji kościołów i ołtarzy. Namaszczenie krzyżem świętym oznacza przyjęcie daru Ducha Świętego.. Krzyżmo (inaczej chryzma, od gr. chrio, czyli namaszczać, chrisis, czyli namaszczenie) to jasny olej z oliwek, który jest zmieszany z ciemnym balsamem.

CZYTAJ DALEJ

Czy kobiety w ciąży muszą w Środę Popielcową i Wielki Piątek zachowywać post ścisły?

[ TEMATY ]

post

bp Adam Bałabuch

tasha/pixabay.com

Czy kobiety w ciąży muszą w Środę Popielcową i Wielki Piątek zachowywać post ścisły? Czy stan błogosławiony, w którym kobieta powinna szczególnie dbać o siebie i swoje dziecko, zwalnia ją z tego obowiązku? - Matka sama musi podjąć decyzję o przestrzeganiu postu ścisłego - tłumaczy KAI bp Adam Bałabuch, przewodniczący Komisji ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów KEP.

Zarówno Kodeks Prawa Kanonicznego jak i inne przepisy Episkopatu Polski nie wyjaśniają jednoznacznie kwestii dyspensy od postu ścisłego dla kobiet w ciąży i karmiących piersią. Zdania duchownych na ten temat bywają podzielone. Niektórzy tłumaczą, że "ciąża to nie choroba", tylko stan błogosławiony, dlatego należy pościć, chyba, że lekarz zaleci inaczej. Inni podkreślają, że z postu zwolnione są osoby poniżej 14 roku życia, a więc i nienarodzone dzieci, którym pożywienia dostarczają matki.

CZYTAJ DALEJ

Londyn: tegoroczna Pasja poprawna politycznie

2024-03-29 16:09

[ TEMATY ]

Londyn

pasja

PAP/TOLGA AKMEN

Aktorzy odtwarzają ukrzyżowanie Jezusa przez Rzymian podczas pokazu "Pasja Jezusa" na londyńskim Trafalgar Square w Wielki Piątek w Londynie

Aktorzy odtwarzają ukrzyżowanie Jezusa przez Rzymian podczas pokazu

„Pasja Jezusa”, plenerowy spektakl realizowany na Trafalgar Square w Londynie, od 10 lat przyciąga setki widzów. W tym roku, z uwagi na konflikt w Strefie Gazy i wzrost nastrojów antysemickich w Wielkiej Brytanii, producenci Pasji musieli złagodzić te elementy spektaklu, które mogłyby negatywnie kojarzyć się z Izraelem.

Zespół składający się z ponad 100 aktorów i wolontariuszy co roku zbiera się w sercu Londynu, aby ożywić historię Jezusa Chrystusa. Spektakl przyciąga tysiące widzów, niezależnie od wiary.

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję