Reklama

Niedziela Rzeszowska

Jak świętowano Trzeciego Maja

Mija 230 lat od dnia, gdy Sejm Rzeczypospolitej pod przywództwem marszałka Stanisława Małachowskiego uchwalił konstytucję.

Niedziela rzeszowska 18/2021, str. V

[ TEMATY ]

konstytucja 3 Maja

Reprodukcja: Arkadiusz Bednarczyk

Alegoria Polski w ramionach Chrystusa

Alegoria Polski w ramionach Chrystusa

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Trzeci Maja to szczególna data – tego dnia w 1791 r. w Warszawie uchwalono pierwszą w Europie konstytucję. Ponad 130 lat później w 1923 r. Kongregacja Obrzędów Stolicy Apostolskiej wyznaczyła na 3 maja święto Matki Bożej Królowej Polski, a do Litanii Loretańskiej dołączono wezwanie: Królowo Korony Polskiej.

Stulecie w Rzeszowie

Do setnej rocznicy uchwalenia Konstytucji Trzeciego Maja przypadającej w 1891 r. Rzeszów przygotowywał się solennie. Zawiązany został komitet, na czele którego stanęli: dr Rudolf Als i dr Wiktor Zbyszewski. Ustalono, że miasto będzie wspaniale iluminowane, a 3 maja odezwą się salwy armatnie i hejnał z wieży ratuszowej. Na sesji miasta 28 kwietnia 1891 r. zdecydowano, by najładniejszej ulicy miasta – ul. Pańskiej, nadać nazwę Trzeciego Maja. Zwrócono się do mieszkańców z apelem, by świątecznie udekorowali domy.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Z okazji rocznicy przystrojono dworzec kolejowy, ratusz i wieżę kościoła farnego. Na dzwonnicy umieszczono herby Polski i Litwy – Orła Białego i Pogoń, a nad kościelną bramą napis: „Bóg z nami”. Uroczysta iluminacja najlepiej widoczna była na ul. Pańskiej. W okolicach kościoła farnego zebrała się młodzież śpiewająca Boże, coś Polskę oraz hymn Polski. W księgarni A. Pelara ustawiono w oknie wystawowym popiersia: Hugona Kołłątaja i Stanisława Małachowskiego. Po przeciwnej stronie ulicy w sklepie Juliusza Holzera ustawiono przezrocze wyobrażające króla i stany zaprzysięgające Konstytucję. W kolejnych oknach portrety Tadeusza Kościuszki i Józefa Poniatowskiego. W oknie Kasyna miejskiego znalazło się przezrocze przedstawiające szlachcica, mieszczanina i chłopa we wspólnym uścisku i napis: „Równość, wolność, niepodległość”. Także wszystkie domy izraelickie w rynku przystrojone były w biało-czerwone flagi. Pod kościołem Ojców Bernardynów odśpiewano Boże, coś Polskę. Tłum mieszkańców idący pod kościół farny wznosił okrzyk: „Wiwat Konstytucja, wiwat wszystkie stany”.

Salwy i spektakl

Rankiem 3 maja mieszkańców Rzeszowa zbudziły salwy moździerzowe, których przez cały dzień oddano ponad sto. Z wieży kościoła farnego popłynął hejnał. W kościele farnym widać było włościan we wspaniałych strojach. Kazanie wygłosił ks. Szurlej. Także w rzeszowskiej synagodze odbyła się uroczystość, podczas której śpiewano patriotyczne pieśni polskie. Natomiast w Kasynie miejskim odegrano sztukę Trzeci Maja, w której wystąpiło wielu znanych obywateli Rzeszowa. „Największą zapłatą dla amatorów za poniesione trudy była chwila, gdy po trzecim odsłonięciu kurtyny cała publiczność zaintonowała chórem Boże coś Polskę. Światło magnezytowe, którem ostatni obraz oświetlono odbiło się w setkach łez wyciśniętych na oczach widzów” – relacjonowała Gazeta Rzeszowska.

2021-04-27 12:57

Ocena: +2 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Pierwsza w Europie

Niedziela Ogólnopolska 18/2023, str. 40-41

[ TEMATY ]

konstytucja 3 Maja

pl.wikipedia.org

Jan Matejko, "Konstytucja 3 maja 1791 roku"

Jan Matejko,

Jak to możliwe, że trawione od przeszło wieku wewnętrznym kryzysem państwo wyznaczyło innym kierunek zmian, które do dzisiaj stanowią fundament współczesnych państw demokratycznych?

Korzenie polskiego konstytucjonalizmu wiążą się z koncepcją państwa prawa, która w Polsce zaczęła nabierać realnych kształtów w wiekach XIII i XIV. Wtedy to ukształtowała się monarchia stanowa jako model monarchii ograniczonej. Powstało wtedy pojęcie państwa jako dobra publicznego, niezależnego od monarchy, opartego na zasadzie suwerenności prawa, które miało obowiązywać zarówno poddanych, jak i samego króla, który dzielił władzę z reprezentacją stanów, tj. od XV wieku z dwuizbowym sejmem. Przywileje szlacheckie ograniczające władzę monarszą oraz zanik monarchii dziedzicznej otworzyły drogę do powstania w XVI wieku oryginalnej odmiany monarchii stanowej, zwanej Rzecząpospolitą szlachecką.

CZYTAJ DALEJ

Projekt zmian kodeksu karnego: zakazana dyskryminacja m.in. ze względu na tożsamość płciową i orientację seksualną

2024-03-27 20:19

[ TEMATY ]

prawo

Adobe Stock

Na stronach RCL opublikowano projekt ministerstwa sprawiedliwości nowelizacji Kodeksu karnego, który zakłada rozszerzenia katalogu przesłanek zakazanej dyskryminacji o kwestie płci, tożsamości płciowej, wieku, niepełnosprawności oraz orientacji seksualnej.

Na stronach rządowego Centrum Legislacji opublikowany został projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks karny, który - jak zapowiada ministerstwo sprawiedliwości - ma wzmocnić ochronę przed przestępczymi zachowaniami motywowanymi przesłankami dyskryminacyjnymi ze względu na niepełnosprawność, wiek, płeć, orientację seksualną i tożsamość płciową.

CZYTAJ DALEJ

Naśladowanie Jezusa

2024-03-28 21:33

[ TEMATY ]

Toruń

Renata Czerwińska

Biskup Wiesław Śmigiel przewodniczył Liturgii Wielkiego Czwartku w toruńskiej katedrze.


CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję