Reklama

Niedziela Rzeszowska

Z kolędą przez wieki

Kolędy śpiewamy od wieków. Są częścią tradycji bożonarodzeniowej i przypominają o tym, co wydarzyło się w Betlejem.

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Ponad 100 lat temu w Kantyczkach wydanych w Krakowie w drukarni „Prawdy” J. Jondry w 1911 r. zamieszczono blisko 300 najpiękniejszych polskich kolęd i pastorałek. Ogromna to skarbnica chrześcijańskiej wiary i polskiej kultury. Ks. Melchior Kądzioła w przedmowie do Kantyczek napisał: „Kolędy nasze układano na dworach królewskich, układano w pałacach rycerzy i możnych panów naszych. Kolędy układali również nasi duchowni, organiści, bakałarze szkół parafialnych, składali je i nasi wytworni pisarze i poeci, ale tworzyli je także i poeci wiejscy”.

Kolędy powstawały w różnych okolicznościach, śpiewając je nie zawsze znamy ich historię. W najbliższych numerach w minicyklu Niedzieli przypomnimy historię kilku z nich.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Bóg się rodzi!

Pierwotny tytuł tej kolędy to Pieśń o Narodzeniu Pańskim. Uważana jest ona za królową polskich kolęd. Przez pewien czas uważano ją za polski hymn narodowy.

Kolędę tę napisał w 1787 r. w Dubiecku poeta Franciszek Karpiński (1741-1825), czołowy przedstawiciel polskiego sentymentalizmu. Śpiewano ją początkowo na różne melodie, by w końcu utrwalić jej rytm i melodykę w formie uroczystego poloneza.

Reklama

Obecna wersja melodii w rytmie poloneza przypisywana jest Karolowi Kurpińskiemu (1785-1857), choć nie wyklucza się jej ludowego pochodzenia. Niektórzy dowodzą, iż jest to polonez koronacyjny królów polskich jeszcze z czasów Stefana Batorego (1533-1586). Już w połowie XIX wieku kolęda znana była w całej Polsce.

Czas jej napisania to okres po I rozbiorze Polski, w czasie przygotowań do Sejmu Wielkiego. W światłych umysłach rodziła się potrzeba głębokiej reformy państwa polskiego, będącego w śmiertelnym niebezpieczeństwie. Widzieli to zagrożenie twórcy Komisji Edukacji Narodowej.

Widział to i Karpiński, który na wieść o III rozbiorze Polski w ciągu jednej nocy zupełnie osiwiał. Zdegustowany postawą polskich elit wyjechał z Warszawy, by więcej do niej nie wrócić. Osiadł na Białostocczyźnie, gdzie zajął się pracą na roli i żadnego utworu literackiego już więcej nie napisał.

Wierzył jednak w sens pracy dla prostego ludu, gdzie miał wielkie zrozumienie. Jego książeczki z pieśniami religijnymi, patriotycznymi, stały się niezwykle popularne. Dawały otuchę i nadzieję. Śpiewano je w każdym kościele. Jego grób ma kształt wiejskiej chaty.

Franciszek Karpiński umieścił kolędę Bóg się rodzi w zbiorze Pieśni nabożnych, wydanym w 1792 r. u Ojców Bazylianów w Supraślu. Zwrotek jest pięć, ale ostatnia budziła zawsze najwięcej emocji: „Podnieś rękę, Boże Dziecię, błogosław Ojczyznę miłą.” W czasach zaborów cenzura zmieniła tekst na „Błogosław krainę miłą”. Zwrotkę kończy tekst z Ewangelii wg św. Jana: „A Słowo Ciałem się stało i mieszkało między nami”.

W stanie wojennym, w czasach nam współczesnych, jeden z internowanych księży dopisał do kolędy zwrotkę: „Pociesz, Jezu, kraj płonący, zasiej w sercach prawdy ziarno, swoją siłę daj walczącym, pobłogosław Solidarność. Więźniom wszystkim daj wytrwałość, pieczę miej nad rodzinami, a Słowo Ciałem się stało i mieszkało między nami”.

2020-12-19 20:15

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Ujmująca teologia

[ TEMATY ]

koncert

kolędowanie

kolędy

MJscreen

Tegoroczny koncert kolęd w Strumieniu.

Tegoroczny koncert kolęd w Strumieniu.

W Strumieniu odbyła się II edycja koncertu pt.: „Panu dzięki oddawajmy!”

Występ zorganizowano w sanktuarium św. Barbary. Rozpoczął się wejściem do świątyni specjalnych gości – Świętej Rodziny i królów z darami. – W pewnym artykule przeczytałem, że wszystkich kolęd w języku polskim mamy 600. Śpiew kolęd to przepiękna teologia, prosta, ujmująca i zachwycająca nas Polaków, zwłaszcza że takich, jak my mamy, nie znajdziemy w świecie. Kolędy polskie to nie tylko śpiew, lecz również modlitwa, czego nie zastąpią zwłaszcza zagraniczne piosenki świąteczne – podkreślił proboszcz ka. Jacek Kobiałka.
CZYTAJ DALEJ

O. Marcin Ciechanowski: Depresja. Czy potrzebujesz pomocy?

2025-03-30 19:38

[ TEMATY ]

wiara

depresja

choroba

Jasna Góra News

o. Marcin Ciechanowski

o. Marcin Ciechanowski

Epidemią naszego wieku jest depresja, która kosi ludzi niezależnie od wykształcenia, wyglądu, stanu duchowego. Czy nie potrzebujesz bracie, siostro wreszcie przestać żyć w ukryciu, lęku w złości i w udawaniu kogoś kto sobie radzi?

Leczy już samo to, że można przed kimś się wypłakać i wykrzyczeć swój ból. Pamiętam radę mojego spowiednika przed święceniami kapłańskimi: Marcin kiedy ktoś będzie przy tobie płakał, nigdy nie mów - nie płacz tylko spokojnie podaj chusteczkę.
CZYTAJ DALEJ

Kard. Parolin: Jan Paweł II nie próbował podobać się ludziom, ale Bogu

2025-04-02 16:40

[ TEMATY ]

Jan Paweł II

Vatican News

Dziś, podobnie jak niezliczeni pielgrzymi, którzy nieustannie przybywają do tej bazyliki i proszą o jego wstawiennictwo przy ołtarzu, w którym spoczywa jego ciało, my również powtarzamy: ‘Pobłogosław nam, Ojcze Święty Janie Pawle II! Pobłogosław ten Kościół Pański w drodze, aby był pielgrzymem nadziei - mówił w Bazylice św. Piotra watykański sekretarz stanu podczas Mszy św. w 20. rocznicę śmierci Papieża Polaka.

Vatican News
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję