Chwilowy oddech wolności przed zimą 81. roku czuć było nie tylko w sferze gospodarczej i społecznej, ale dotyczyło to także Kościoła. Wielu historyków podkreśla, że wywalczenie postulatów w Stoczni Gdańskiej było owocem wyboru kard. Wojtyły na Stolicę Piotrową oraz pierwszej pielgrzymki papieża do Polski.
Oczywistym było, że władza ludowa tak łatwo nie zrezygnuje z pozycji monopolisty i nie odda nawet części swoich wpływów społeczeństwu. Nawet za cenę rozlewu krwi. Wyprowadzenie wojska na ulicę było tego dobitnym przykładem. Zadaniem Kościoła w owym czasie było zapobieganie bratobójczej walce, a także pomoc najbardziej uciśnionym. Na ogólnopolskiej mapie szczególnie wyróżniała się archidiecezja wrocławska.
Pomóż w rozwoju naszego portalu
Już miesiąc później od wprowadzenia stanu wojennego, dokładnie 13 stycznia 1982 r., w katedrze odprawiona została pierwsza Msza św. za Ojczyznę. Kapłanami, którzy zapoczątkowali tę modlitwę, przyjętą później w całym kraju, byli ks. Marian Biskup, ks. Mirosław Drzewiecki oraz ks. Andrzej Dziełak. Źródła historyczne podają, że SB mocno rozpracowywała ludzi, którzy gromadzili się na tych spotkaniach. Szczególnie wielką brutalnością wobec wiernych wykazywały się oddziały ZOMO.
Wrocławski Kościół mocno poparł uciśnione społeczeństwo. W jezuickiej parafii przy Alei Pracy powstało Duszpasterstwo Ludzi Pracy prowadzone przez ks. Adama Wiktora SJ.
Kapucyni przy ul. Sudeckiej również skupiali środowisko opozycyjne. Odpowiedzialnym za to dzieło był o. Adam Białek OFMCap. Swoją misję prowadził charyzmatyczny duszpasterz akademicki ks. Stanisław Orzechowski, a także proboszcz parafii św. Elżbiety przy ul. Grabiszyńskiej ks. Franciszek Głód.
5 marca 1982 r. powstał, działający pod patronatem abp. Gulbinowicza, Arcybiskupi Komitet Charytatywny. Była to inicjatywa świeckich skupionych wokół duszpasterstwa „Pod Czwórką” oraz niezłomnych kapłanów – bp. Dyczkowskiego, ks. Zienkiewicza i ks. Dziełaka. Skala pomocy była ogromna. Rocznie wydawano do 20 ton żywności, a wsparciem materialnym otaczano 8 tys. osób. Komitet zakończył działalność dopiero w październiku 2007 r.