Już po raz trzeci ulicami Chełma przeszedł Marsz Pamięci Sybiraków. Wzięło w nim udział ponad 400 osób. Największą grupę stanowiła młodzież szkolna; byli też członkowie Związku Sybiraków, kombatanci, żołnierze oraz władze miasta. Organizatorem uroczystości było Gimnazjum nr 6 noszące imię Sybiraków.

Wywózki na Sybir

W lutym minęła 77. rocznica pierwszej wywózki Polaków na Syberię przez sowieckie NKWD z terenów dawnej Rzeczypospolitej, zajętych przez Związek Sowiecki po 17 września 1939 r. Jak podają różne źródła historyczne, z Kresów Wschodnich władze sowieckie w czterech akcjach deportacyjnych od lutego 1940 r. do czerwca 1941 r. wywiozły przymusowo na Syberię i do Kazachstanu ok. 1,2 mln Polaków. Z tej liczby na zesłaniu zmarło ok. 300-400 tys. osób, a do Polski w latach 1945-46 powróciło ok. 220 tys. osób. Wywózki na Sybir stanowiły zaplanowaną wcześniej przez NKWD akcję mającą na celu oczyszczenie terenów z ludności polskiej. Najczęściej na zesłanie wraz z rodzinami byli skazani wojskowi, leśnicy, urzędnicy państwowi, nauczyciele, harcerze i kolejarze. Rodziny polskie, które nie zostały wywiezione na Syberię i pozostały na miejscu – zarówno na Wołyniu, jak i w Małopolsce Wschodniej – poddane zostały eksterminacji przez ukraińskich nacjonalistów spod znaku OUN-UPA. W latach 1943-45 bestialsko zamordowali ok. 200 tys. kobiet, mężczyzn i dzieci tylko dlatego, że byli Polakami.

Prawdziwy przyjaciel

Aby uczcić kolejną rocznicę pierwszej wywózki na Sybir, dyrekcja, grono pedagogiczne i uczniowie Gimnazjum nr 6 w Chełmie im. Sybiraków zorganizowali po raz trzeci Marsz Pamięci Sybiraków. Uroczystość rozpoczęła Mszą św. w bazylice na Górze Chełmskiej sprawowaną przez ks. Andrzeja Sternika, proboszcza Marafii mariackiej, i seniora ks. inf. Kazimierza Bownika. – Chcemy oddać hołd, wskrzesić pamięć i modlić się, bo oni też wówczas się modlili. To jest dla nas prawdziwa lekcja – mówił Ksiądz Proboszcz. W homilii osnutej wokół różnych twarzy przyjaźni, ks. Sternik mówił o przyjaźni z Bogiem Polaków zesłanych na Syberię. – Pomimo prześladowań oni zawsze byli blisko Boga. Dzisiaj naszym obowiązkiem jest pamiętać o nich. Do tego nas zobowiązuje przyjaźń z Bogiem – podkreślał. Ksiądz Proboszcz sięgnął również do kart pamiętnika prowadzonego na Wołyniu od lutego 1940 r. przez Wincentego Pietrzykowskiego. Zwracając się do młodzieży mówił: – Żyjecie w wolnej Polsce dzięki krwi przelanej m.in. przez Sybiraków. Prosił uczniów, by w swoich codziennych wyborach kierowali się dobrem i przyjaźnią. – Przyjacielem jest ten, kto kocha Boga. Nie jest przyjacielem ten, kto mówi, że trzeba segregować ludzi, że można zabijać tych, którzy od początku mają urodzić się chorzy, że można zabijać człowieka. Nie jest przyjacielem ten, kto pluje na krzyż, profanuje go i tłumaczy się tym, że taka jest współczesna sztuka. Nie jest przyjacielem ten, kto wyśmiewa się ze świętych, jak ostatnio ze św. Jana Pawła II. Nie jest przyjacielem ten, kto wyśmiewa się z historii dziejów naszej ojczyzny. Jesteś młodym człowiekiem myślącym, szukającym prawdy, przyjaźni. Zaprzyjaźnij się z Bogiem, a zobaczysz, że obok ciebie będą sami przyjaciele – zapewniał ks. Andrzej Sternik.

Patriotyczne wychowanie

Słowa podziękowania wszystkim obecnym złożyła Dorota Cieślik, dyrektor Gimnazjum nr 6 w Chełmie. Artystycznym wprowadzeniem w atmosferę spotkania był program słowno– muzyczny wykonany przez uczniów. Po Mszy św. sprzed bazyliki Mariackiej wyruszył Marsz Pamięci Sybiraków, prowadzony przez poczty sztandarowe chełmskich szkół. Uczestnicy złożyli wiązanki kwiatów pod Mauzoleum Ofiar Terroru Hitlerowskiego w dzwonnicy obok bazyliki, a następnie przeszli ulicami Lubelską i Pocztową. Na chwilę wspomnień zatrzymali się przed pomnikiem upamiętniającym Sybiraków oraz przy dawnej katowni ubeckiej na ul. Reformackiej. Marsz zakończył się apelem pamięci przy pomniku Żołnierzy 27. Wołyńskiej Dywizji Piechoty AK. Takie patriotyczne wydarzenie powinno być kontynuowane w latach następnych, bo nawiedzanie miejsc martyrologii narodu polskiego jest doskonałą lekcją historii i elementem patriotycznego wychowania.