Reklama

Niedziela Przemyska

Archikatedra przemyska

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Archikatedra jest trzecim łacińskim kościołem biskupim w Przemyślu. Pierwszą katedrą (1375-1412) był drewniany kościółek pw. Świętych Piotra i Pawła. Drugą (1412-1460) kościół z kamienia na Zamku. Budowę obecnej katedry w stylu gotyckim rozpoczął bp Mikołaj Błażejowski w 1495 r. Ostały się tylko mury i filary. Odbudowę wraz z wyposażeniem wnętrza zakończono w pierwszych dziesiątkach XVI wieku. W 1578 r. starosta przemyski Jan Tomasz Drohojowski ufundował obecną kaplicę Najświętszego Sakramentu. Gotycka katedra służyła biskupom przemyskim do początku XVIII wieku. Przebudowana została w stylu barokowym przez bp. Aleksandra Fredrę. Roboty rozpoczęto w roku 1728. W prezbiterium umieszczono ołtarz barokowy i nowe stalle, pozostawiając jednak gotycką konstrukcję wnętrza z pilastrami i żebrowaniami sklepienia. W nawach wymieniono filary sklepienia, poszerzono okna, sprawiono barokowe ołtarze i konfesjonały, położono marmurową posadzkę, ściany i gzymsy pokryto polichromią z bogatymi złoceniami. Z frontu dobudowano okazały portyk, z boku zaś od strony południowej kaplicę z kryptą grobową dla rodziny Fredrów. W 1733 r. runęło sklepienie nawy głównej i jeden filar. Odbudowę zakończono w 1744 r. za bp. Wacława Sierakowskiego, który też 15 sierpnia tego roku dokonał ponownej konsekracji katedry.

W roku 1883 bp Łukasz Solecki podjął dzieło gruntownej restauracji świątyni według projektu arch. Tomasza Prylińskiego. Prezbiterium przywrócono gotycki charakter przez odsłonięcie ciosowego muru i szkarp, wydłużenie okien i zaopatrzenie ich w kamienne maswerki oraz witraże projektu Jana Matejki. Sprawiono neogotycki wielki ołtarz i stalle. Nawy pozostawiono w baroku, ale wymieniono w nich ołtarze i ambonę, ściany naw i prezbiterium oraz filary otoczono dębową boazerią. Całe wyposażenie drzewne wnętrza wykonał Ferdynand Majorski z Przemyśla. Polichromią wnętrze katedry pokrył Tadeusz Popiel z Krakowa. Restaurację ukończono za bp. Józefa Sebastiana Pelczara.

W roku 1928 zakupiono wielki organ firmy Biernackich. W 1941 r. spłonął od niemieckich pocisków dach katedry z sygnaturką, uległy zniszczeniu matejkowskie witraże. Dach (bez sygnaturki) odbudowano w ciągu paru miesięcy, nowe witraże sprawiono w ostatnich latach. Dwa z nich (św. Jan Chrzciciel w wielkim ołtarzu i św. Stanisław Biskup) projektował Mehoffer, trzy środkowe prof. Wojciechowski z Krakowa. Wieża zbudowana została w latach 1759-1764. W roku 1907 podwyższono ją i nakryto barokowym hełmem. W roku 1960 z okazji 500-lecia rozpoczęcia budowy katedra otrzymała od Stolicy Apostolskiej tytuł bazyliki mniejszej. Przy okazji renowacji wnętrza bazyliki (1968-1972) odsłonięto na sklepieniu prezbiterium zabytkową polichromię renesansową z połowy XVI wieku.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2017-02-22 14:15

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Możemy się od nich uczyć

Niedziela przemyska 12/2025, str. IV

[ TEMATY ]

Przemyśl

olimpiada teologii katolickiej

Łukasz Sztolf

Uczestnicy otrzymali dyplomy oraz wartościowe książki, a pierwsze trzy miejsca nagrody pieniężne

Uczestnicy otrzymali dyplomy oraz wartościowe książki, a pierwsze trzy miejsca nagrody pieniężne

„Świętowanie i odpusty w Kościele katolickim” – to hasło, które jest motywem przewodnim tegorocznej Olimpiady Teologii Katolickiej.

W poniedziałek 3 marca w Wyższym Seminarium Duchownym w Przemyślu odbył się etap diecezjalny 35. edycji konkursowych zmagań. – Cieszymy się z obecności młodzieży i trudu, który podjęli, przygotowując się do drugiego etapu Olimpiady Teologii Katolickiej – powiedział w ks. prof. Waldemar Janiga, dyrektor Wydziału Nauki Katolickiej Kurii Metropolitalnej w Przemyślu i dodał:. – To jest trud i wysiłek intelektualny, ale myślę, że z dużym pożytkiem duchowym dla serca tych młodych ludzi.
CZYTAJ DALEJ

Dęblin: Msza św. w intencji śp. mjr. Macieja Krakowiana i polskich lotników

2025-08-29 16:14

[ TEMATY ]

Msza św.

mjr. Maciej Krakowian

Dęblin

PAP/Piotr Polak

Mjr pil. Maciej „Slab” Krakowian

Mjr pil. Maciej „Slab” Krakowian

Dziś w Dęblinie miały odbyć się centralne uroczystości z okazji Święta Lotnictwa Polskiego, połączone ze stuleciem Szkoły Orląt. Obchody zostały jednak odwołane po tragicznym wypadku, w którym dzień wcześniej zginął mjr Maciej Krakowian „Slab”, pilot F-16, lider i instruktor zespołu F-16 Tiger Demo Team. Pomimo rezygnacji z oficjalnych obchodów, w kościele garnizonowym Matki Bożej Loretańskiej w Dęblinie biskup polowy Wiesław Lechowicz odprawił Mszę św. w intencji zmarłego lotnika i wszystkich żołnierzy Sił Powietrznych.

Przed ołtarzem umieszczono portret mjr. Macieja Krakowiana. Sztandar uczelni został przybrany kirem. Kościół licznie wypełnili oficerowie, żołnierze i pracownicy wojska.
CZYTAJ DALEJ

Rozmowa z Ojcem: XXII niedziela zwykła

2025-08-30 10:01

[ TEMATY ]

abp Depo

abp Wacłaaw Depo

Karol Porwich / Niedziela

Jak wygląda życie codzienne Kościoła, widziane z perspektywy metropolii, w której ważne miejsce ma Jasna Góra? Co w życiu człowieka wiary jest najważniejsze? Czy potrafimy zaufać Bogu i powierzyć Mu swoje życie? Na te i inne pytania w cyklicznej audycji "Rozmowy z Ojcem" odpowiada abp Wacław Depo.

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję