„Rozpoczynamy Adwent, aby przygotować się do ponownego przeżycia w Boże Narodzenie tajemnicy Jezusa, Syna Bożego, «zrodzonego, a nie stworzonego, współistotnego Ojcu», jak uroczyście ogłosili Ojcowie zgromadzeni na Soborze w Nicei 1700 lat temu”. Słowami wypowiedzianymi przez Leona XIV w Stambule przeżywamy ten szczególny czas roku liturgicznego. Vatican News proponuje przyjrzenie się arcydziełu z kolekcji papieskich, opatrzonemu słowami Papieży. Dziś to słowa Benedykta XVI.
Oczekiwanie, które charakteryzuje czas Adwentu, jest pełne nadziei — tematu będącego w centrum Jubileuszu. Znana przypowieść o pannach roztropnych i nierozsądnych, opowiedziana przez Jezusa i zapisana w 25. rozdziale Ewangelii według św. Mateusza, wprowadza nas w czas liturgicznego przygotowania do Narodzenia Pańskiego.
Dziesięć obrazów
Temu fragmentowi Nowego Testamentu poświęcone są ryciny Camila Cungiego zaczerpnięte z dzieła ojca Bartolomeo Ricciego Considerationi sopra tutta la vita di N. S. Giesu Christo (Rozważania nad całym życiem naszego Pana Jezusa Chrystusa) wydanego w Rzymie przez Bartolomeo Zanettiego w 1610 roku. W księdze, przechowywanej w Bibliotece Apostolskiej Watykańskiej i dedykowanej Marcantoniowi Taniemu, kamerdynerowi Pawła V, ewangeliczna przypowieść o dziesięciu Pannach została przedstawiona w różnych obrazach rozwijających się na kilku poziomach.
Każda scena została oznaczona literą alfabetu. Litera A prowadzi do momentu, w którym panny kładą się spać; litera B — do chwili, w której roztropne kobiety, przygotowawszy lampy, wychodzą na spotkanie oblubieńca; litera C przedstawia moment, w którym nierozsądne panny proszą o oliwę, lecz będą zmuszone pójść ją kupić. Tymczasem, gdy oblubieniec nadchodzi (D), tylko roztropne panny zostają dopuszczone na wesele, a drzwi zostają zamknięte (E). Po powrocie panny nierozsądne pukają, ale oblubieniec odpowiada im, że ich nie zna (F).
Camillo Cungi
Autorem rycin jest Camillo Cungi (lub Congio), pochodzący z Borgo Sansepolcro i żyjący mniej więcej w latach 1570–1649. Stylistycznie związany ze szkołą Carraccich, w pierwszej połowie XVII wieku był jednym z najbardziej poszukiwanych rytowników reprodukcyjnych — artystów, którzy reinterpretowali język malarski lub rzeźbiarski w formie graficznej. Słynął ze swojej niezwykłej biegłości w technice grawerskiej. Oprócz kart tytułowych i tematów sakralnych wykonanych według projektów różnych artystów, takich jak Antonio Tempesta, Giovanni Lanfranco czy Pietro Berrettini, wyrył na podstawie rysunków Bernardo Castellego większość ilustracji do Jerozolimy wyzwolonej, a także według Guido Abbatiniego kartę tytułową do dzieła Girolama Teti Aedes Barberinae, wydanego w Rzymie w 1642 roku. Camillo Cungi przypisuje się również wykonanie wzorów pisma zawartych w De caratteri Leoparda Antonozziego z 1638 roku.
Przesłanie Benedykta XVI
Tak przesłanie Adwentu przedstawił papież Benedykt XVI podczas Nieszporów na rozpoczęcie tego okresu roku liturgicznego 28 listopada 2009 roku:
„Adwent skłania nas do zrozumienia sensu czasu i historii jako kairós, jako sprzyjającej okazji dla naszego zbawienia. Jezus ukazał tę tajemniczą rzeczywistość w wielu przypowieściach: w opowiadaniu o sługach zaproszonych do oczekiwania na powrót pana; w przypowieści o pannach czekających na oblubieńca; a także w przypowieściach o siewie i żniwie. Człowiek w swoim życiu jest w nieustannym oczekiwaniu: gdy jest dzieckiem, pragnie dorosnąć; jako dorosły dąży do spełnienia i sukcesu; w miarę upływu lat — do zasłużonego odpoczynku. Lecz nadchodzi czas, gdy odkrywa, że zbyt mało miał nadziei, jeśli poza pracą czy pozycją społeczną nie pozostaje mu już nic, na co mógłby czekać. Nadzieja wyznacza drogę ludzkości, ale dla chrześcijan jest ona ożywiona pewnością: Pan jest obecny w biegu naszego życia, towarzyszy nam i pewnego dnia otrze także nasze łzy. Pewnego dnia, niedalekiego, wszystko znajdzie swoje dopełnienie w Królestwie Bożym, Królestwie sprawiedliwości i pokoju.”
Kościół rozpoczyna Adwentem nowy rok liturgiczny. Nazwa "adwent"
wywodzi się od łacińskiego słowa "adventus" i tłumaczy się jako przybycie,
zbliżanie się, nadejście. W starożytnym Rzymie słowem tym określano
oczekiwanie na uroczyste wkroczenie do miasta cesarza lub dygnitarza
państwowego obejmującego urząd. Zaś w sensie religijnym oznaczało
ono coroczne przybywanie bóstwa do świątyni. W Kościele Adwent od
samego początku był oczekiwaniem na przyjście Chrystusa, zarówno
w sensie Wcielenia (Święta Narodzenia Pańskiego), jak i powtórnego
przyjścia (Paruzja).
Rozwój historyczny Adwentu sięga czasów starożytnych
Kościoła. Najstarsze wzmianki o okresie przygotowującym do Bożego
Narodzenia odnajdujemy w Liber officiorum św. Hilarego z Poitiers (
+ 376 r.). W swym dziele autor zachęca wiernych, aby zachowywali
post przed Narodzeniem Pańskim. O podobnym poście wspomina także
biskup Perpetuus (+ 490 r.) i Grzegorz z Tours (+ 490 r.). Z kolei
synod w Saragossie (389 r.) nakazuje pobożnym chrześcijanom chodzić
do kościoła już od 17 grudnia. Nie tylko na Zachodzie, ale i na Wschodzie
Kościół wprowadza liturgiczne przygotowanie do lepszego przeżycia
i godniejszego uczczenia tajemnicy Wcielenia. Świadczą o tym wyraźnie
homilie adwentowe z V w. Teodora z Ancyry, Antypasa z Bostry czy
Sewera z Antiochii.
Adwent kształtowały dwie tradycje: gallikańska (Galia,
Hiszpania - IV w.) i rzymska (VI w.). Tradycja gallikańska nadała
Adwentowi charakter pokutny i ascetyczny (post, abstynencja, skupienie,
kolor fioletowy, brak Gloria i Te Deum w liturgii). Początkowo trwał
trzy tygodnie, później na wzór Wielkiego Postu nawet czterdzieści
dni. Przygotowywał do Świąt Epifanii (Objawienia - 6 stycznia), a
od V w. do Świąt Narodzenia Pańskiego (25 grudnia). Tymczasem w Rzymie
Adwent zawsze miał charakter liturgicznego przygotowania na radosne
święta. Trwał sześć niedziel, a jego rozwój nastąpił za pontyfikatu
papieża Gelazego i Symplicjusza (V w.). Od czasów św. Grzegorza Wielkiego (
+ 604 r.) obejmował już 4 niedziele i był wyraźnie czasem przygotowania
na przyjście Chrystusa. Dopiero liturgia galijska wprowadziła do
Adwentu rzymskiego aspekt eschatologiczny. Ostatecznie też w wiekach
średnich obie tradycje połączyły się, dając Adwent liturgicznie rzymski,
a ascetycznie gallikański. Na przełomie XII i XIII w. tak ukształtowany,
został powszechnie przyjęty w całym Kościele.
Zgodnie z odnową liturgiczną Soboru Watykańskiego II (
1962-65), Adwent rozpoczyna się w niedzielę najbliższą święta św.
Andrzeja Apostoła, tj. między 29 listopada a 3 grudnia. Trwa od 23
do 28 dni i obejmuje cztery niedziele. Liturgicznie dzieli się na
dwa okresy. Pierwszy (do 16 grudnia) podejmuje motyw oczekiwania
na powtórne przyjście Chrystusa w chwale (Paruzja), a drugi (od 17
grudnia) skupia uwagę wiernych na bezpośrednim przygotowaniu do obchodów
Świąt Narodzenia Pańskiego. W czytaniach Kościół przybliża postać
proroka Izajasza z jego mesjańskimi proroctwami, działalność Jana
Chrzciciela, wypowiedzi Chrystusa o swoim powtórnym przyjściu, a
także wydarzenia poprzedzające samo narodzenie w Betlejem.
Charakterystyczne dla Adwentu jest sprawowanie o świcie
Mszy św. wotywnej o Najświętszej Maryi Pannie (tzw. Roraty). Podczaj
tej Mszy zapalana jest dodatkowa świeca (roratka), która symbolizuje
Maryję - Jutrzenkę poprzedzającą przyjście Jezusa - Wschodzącego
Słońca. Razem z Maryją wierni z zapalonymi świecami i lampionami,
pogrążeni w ciemności oczekują na przyjście Zbawiciela. Z dodatkową
świecą w Adwencie związany jest też inny polski zwyczaj. Otóż do
katedry wawelskiej, w pierwszą niedzielę Adwentu, przedstawiciele
siedmiu stanów niegdyś szlacheckiej Rzeczypospolitej przynosili zapalone
świece. Wypowiadając słowa: "jestem gotowy na sąd Boży", kolejno
do Ołtarza podchodzili: król, prymas, senator, ziemianin, rycerz,
mieszczanin i chłop, umieszczając swoją świecę na siedmioramiennym
świeczniku. W kościołach w Adwencie pojawia się także wieniec z czterema
świecami. Zielone gałązki jodły symbolizują życie, zaś cztery świece
oznaczają cztery adwentowe niedziele. Tradycja ta pochodzi z Niemiec,
a jej początki sięgają XIX w., kiedy to protestant, pastor J. H.
Wichern, w 1833 r. w Hamburgu, po raz pierwszy przygotował adwentowy
wieniec. Zwyczaj zawieszania wieńca adwentowego w kościołach i domach
prywatnych rozprzestrzenił się nie tylko wśród protestantów, ale
bardzo szybko został przyjęty także przez katolików. Czasami też
możemy spotkać się z tzw. kalendarzem adwentowym. Wykonany jest w
formie schodów lub drabiny, po których każdego dnia figurka Dzieciątka
Jezus schodzi coraz niżej ku ziemi.
Należy podkreślić, iż zgodnie z reformą ostatniego Soboru
Adwent jest czasem radosnego oczekiwania na przyjście Pana. W takim
też duchu powinniśmy ten okres dany nam przez Kościół przeżywać,
będąc zawsze gotowymi na spotkanie z Panem, który już się zbliża.
Od ponad trzech dekad polscy harcerze biorą udział w międzynarodowej akcji przekazywania Betlejemskiego Światła Pokoju. Tegoroczna sztafeta rozpocznie się 7 grudnia w Zakopanem. Światło, przyniesione przez słowackich skautów prosto z Groty Narodzenia Pańskiego, zostanie przekazane kolegom i koleżankom z ZHP i trafi do tysięcy miejscowości w całej Polsce – do kościołów, szkół, urzędów, szpitali i domów rodzinnych.
„Udział w tej akcji jest dla harcerek i harcerzy ZHP niezwykłym wyróżnieniem. Możemy być częścią tej wielkiej międzynarodowej sztafety, nieść światło – symbol pokoju i braterstwa, czyli tych wartości, które są tak ważne w naszym ruchu” - podkreśliła Małgorzata Godyń, rzecznik Związku Harcerstwa Polskiego.
Katolicki Uniwersytet Lubelski znów wypełnił się książkami.
Wizyta na najstarszej lubelskiej uczelni to doskonała okazja do poznania wielu nowości wydawniczych. Na parterze Collegium Jana Pawła II KUL rozgościły się stoiska wystawców z całej Polski. Wydarzenie potrwa do soboty, 6 grudnia.
W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.
