Młodzi arcydziełem Boga

Tak wygląda jedno z licznych wrażeń wyniesionych przeze mnie z 25. Europejskich Spotkań Młodych organizowanych przez wspólnotę braci z Taizé. Tym razem miejscem, do którego wybrali się przedstawiciele chyba wszystkich narodów z naszego kontynentu, był Paryż. Grupa ze szczecińskiego sanktuarium Najświętszej Marii Panny (z którą w tym roku dane mi było pielgrzymować) wyruszyła ze Szczecina 27 grudnia. Jechaliśmy kilkanaście godzin, by następnego dnia rano dotrzeć do stolicy Francji. Pogoda oczywiście znacznie lepsza niż w Polsce. Temperatura dochodziła do plus kilkunastu stopni. W takich to okolicznościach doszliśmy do punktu organizacyjnego, mieszczącego się w halach Expo. Stamtąd, podzieleni już na mniejsze grupki, skierowaliśmy swe kroki do przydzielonych nam parafii. Nasza grupka - do Maison Lafitte, miejscowości stosunkowo dobrze znanej w naszym kraju (jednym z jej mieszkańców był wszakże Jerzy Giedroyć). Trafiliśmy do - tradycyjnie już - wspaniałych rodzin, przejawiających względem nas praktycznie w każdej chwili ogromną życzliwość i dobroć. Rodziny owe nie zawsze były wyznania katolickiego. Wśród gospodarzy znajdowali się np. anglikanie. Nie przeszkodziło nam to jednak w formułowaniu zgodnych wniosków, że wierzymy przecież w jednego, tego samego Boga.
Pierwszego dnia wieczorem duża część młodych ludzi skupiła się w halach Expo na wspólnej modlitwie. Tak samo stało się zresztą 29, 30 i 31 grudnia. Te ciekawe wieczorne spotkania prowadzone przez braci z Taizé pozwalały wszystkim uczestnikom odizolować się od codzienności i skupić na specjalnej modlitwie. Również w dużym stopniu dzięki pieśniom stworzono specyficzny, niepowtarzalny wręcz klimat. Towarzyszyły temu krótkie nauki głoszone przez Brata Rogera. Każdego roku ów protestancki duchowny przygotowuje też specjalny list skierowany do młodzieży. List ów bywa krótki w formie, jednakże z każdego zdania można czerpać bogate refleksje. Zajrzyjmy na chwilę do niektórych tegorocznych fragmentów owego przesłania: "Żeby odważnie wypełniać swoje zadanie, dobrze jest pamiętać: Ewangelia niesie wielką nadzieję i w niej możemy odnaleźć radość duszy. Nadzieja jest jak fala światła, która nagle wlewa się w naszą głębię. Bez tej nadziei chęć życia mogłaby zgasnąć. Gdzie jest źródło nadziei? W Bogu, który tylko kocha i niestrudzenie nas szuka. (...) Kiedy czasem nachodzą nas wątpliwości, pamiętajmy, że wątpienie i zaufanie, jak cień i światło, mogą współistnieć w naszym życiu. (...) W tym momencie historii Ewangelia wzywa nas, by kochać i mówić o tym swoim życiem. To przede wszystkim dzięki temu wiara staje się wiarygodna dla tych, którzy są wokół nas. (...) Wydaje się, że cisza w modlitwie niewiele znaczy. A przecież w tej ciszy Duch Święty sprawia, że umiemy przyjąć Bożą radość, która sięga samej głębi duszy."
Na pewno nietrudno będzie zapoznać się z treścią całego listu (dzięki jego publikacjom w prasie, przez Internet) do czego pozostaje mi wszystkich Czytelników gorąco zachęcić...
Oprócz modlitw wieczornych były również modlitwy poranne. Rozpoczynały się około ósmej trzydzieści i polegały na odczytywaniu przez lektorów w wielu europejskich językach fragmentów Pisma Świętego. Później chętni mogli się łączyć w małe, międzynarodowe grupy, które rozmawiały na różne tematy (zagadnienia nadziei, pokoju na świecie etc.). Na większych już spotkaniach w halach Expo dyskutowano m. in. o Ewangelii, Europie, impresjonistach francuskich, kulturze, modlitwie, słuchano muzyki organowej i śpiewów liturgicznych oraz korzystano z możliwości indywidualnej rozmowy z kapłanem lub przyjęcia sakramentu pojednania. Rzecz jasna, nie mogło zabraknąć czasu na zwiedzenie chociażby najważniejszych miejsc w Paryżu. Stolicę Francji cechuje pewien niepowtarzalny nastrój. O ile np. Rzym czy Kraków to miasta o duchu bardziej monarchistycznym, o tyle gród Balzaka cechuje większy "republikanizm". Paradoksalnie, jednak także i zwolennicy "starego porządku" nie mogą przejść obojętnie obok Wieży Eiffla, przez Plac Zgody albo pod Łukiem Triumfalnym. Po prostu coś chwyta za serce. Swoistą oazą dobrze pojętej "reakcyjności" trzeba nazwać Luwre. Wraz z koleżanką i kolegą w ponadtrzygodzinnym maratonie zdołaliśmy zwiedzić bardzo pobieżnie jedynie podziemie, parter i pierwsze piętro. Wrażenie robi również katedra Notre Dame....
Uczestniczy spotkania w Paryżu mieli pod dostatkiem zajęć. Zwłaszcza w Sylwestra. Po południu zorganizowano specjalne spotkania narodowe. Polacy zgromadzili się w dużej liczbie, by wysłuchać kilku świadectw i uczestniczyć we wspólnej Eucharystii. Dla wielu z nas było to swoiste podsumowanie całego roku. W czasie homilii dowiedzieliśmy się, iż zarówno my sami, jak i nasi sąsiedzi to "prawdziwe arcydzieła Boże". Z tych pozycji podsumowaliśmy 2002 rok. Okazuje się również, że ruch z Taizé łączy ludzi naprawdę w mocny sposób. Przedstawiono nam polskie małżeństwo, które poznało się właśnie na spotkaniach z poprzednich lat... Wieczorem wracaliśmy do gościnnych parafii. W lokalnych wspólnotach po modlitwie organizowano najczęściej różnorakie zabawy. W Maison Lafitte uczestniczyliśmy w imprezie razem z Francuzami, Hiszpanami, Serbami i Włochami. Każdy naród proponował zebranym jakąś popularną w swoim kraju zabawę... Aż do godz. 3. 00 w nocy. 1 stycznia większość z nas wzięła udział w uroczystych obiadach organizowanych przez gospodarzy. Później należało wrócić do samego Paryża i trafić do punktu, gdzie znajdował się nasz autobus. Dzięki organizacji ruchu znacznie lepszej niż w Barcelonie obyło się bez większych nieporozumień. Opuszczaliśmy Francję w radosnych i pogodnych nastrojach.
Spotkania z Taizé cechuje niewątpliwie niepowtarzalny klimat. Szukamy tutaj porozumienia z ludźmi inaczej myślącymi. Możemy odpocząć po całym roku, zapominając o zagrożeniach i kontemplując Miłość Bożą.
I jeszcze jedno. Wiele się ostatnio mówi o tym, iż mamy "wejść do Europy". Po doświadczeniach z Paryża wypada skonstatować, iż podobne stwierdzenia są co najmniej nieprecyzyjne. Gdy obserwujemy chrześcijańską jedność młodych Polaków i młodych Francuzów, młodych Brytyjczyków i młodych Serbów, dochodzimy do wniosku iż jedność Europy to pojęcie bardzo szerokie. Nie można powiązać go tylko i wyłącznie z tą czy inną organizacją międzynarodową. Organizacje bowiem pojawiają się i znikają. Jedność Europy to wspólnota serc, wspólnota myśli, wspólnota dziedzictwa kulturowego. A więc wspólnota oparta na znacznie silniejszych podstawach aniżeli bieżące polityczne układy. Europejczykami są jak najbardziej Niemcy, Włosi czy Hiszpanie, ale Europejczykami dokładnie w takim samym stopniu są Ukraińcy, Czesi czy Bułgarzy. Jeśli odmawiamy im w dzisiejszym dniu tegoż prawa (bądź przywileju) - bardzo mocno ich krzywdzimy. A przecież krzywda - jak uczy Brat Roger - nie może nigdy pochodzić od Boga...

PS Chciałbym również gorąco podziękować kierownikowi mojej grupy - ks. Mariuszowi za cenną pomoc oraz opiekę duchową. Dzięki jego postawie znacznie lepiej mogliśmy zrozumieć cel i sens przeżytego przez nas spotkania.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Urodził się około 349 r. w Antiochii w Syrii (dzisiaj Antakya na południu Turcji), tam też podejmował posługę kapłańską przez około 11 lat, aż do 397 r., gdy został mianowany biskupem Konstantynopola. W stolicy cesarstwa pełnił posługę biskupią do czasu dwóch wygnań, które nastąpiły krótko po sobie - między 403 a 407 r. Dzisiaj ograniczymy się do spojrzenia na lata antiocheńskie Chryzostoma. W młodym wieku stracił ojca i żył z matką Antuzą, która przekazała mu niezwykłą wrażliwość ludzką oraz głęboką wiarę chrześcijańską. Odbył niższe oraz wyższe studia, uwieńczone kursami filozofii oraz retoryki. Jako mistrza miał Libaniusza, poganina, najsłynniejszego retora tego czasu. W jego szkole Jan stał się wielkim mówcą późnej starożytności greckiej. Ochrzczony w 368 r. i przygotowany do życia kościelnego przez biskupa Melecjusza, przez niego też został ustanowiony lektorem w 371 r. Ten fakt oznaczał oficjalne przystąpienie Chryzostoma do kursu eklezjalnego. Uczęszczał w latach 367-372 do swego rodzaju seminarium w Antiochii, razem z grupą młodych. Niektórzy z nich zostali później biskupami, pod kierownictwem słynnego egzegety Diodora z Tarsu, który wprowadzał Jana w egzegezę historyczno-literacką, charakterystyczną dla tradycji antiocheńskiej. Później udał się wraz z eremitami na pobliską górę Sylpio. Przebywał tam przez kolejne dwa lata, przeżyte samotnie w grocie pod przewodnictwem pewnego „starszego”. W tym okresie poświęcił się całkowicie medytacji „praw Chrystusa”, Ewangelii, a zwłaszcza Listów św. Pawła. Gdy zachorował, nie mógł się leczyć sam i musiał powrócić do wspólnoty chrześcijańskiej w Antiochii (por. Palladiusz, „Życie”, 5). Pan - wyjaśnia jego biograf - interweniował przez chorobę we właściwym momencie, aby pozwolić Janowi iść za swoim prawdziwym powołaniem. W rzeczywistości, napisze on sam, postawiony wobec alternatywy wyboru między trudnościami rządzenia Kościołem a spokojem życia monastycznego, tysiąckroć wolałby służbę duszpasterską (por. „O kapłaństwie”, 6, 7), gdyż do tego właśnie Chryzostom czuł się powołany. I tutaj nastąpił decydujący przełom w historii jego powołania: został pasterzem dusz w pełnym wymiarze! Zażyłość ze Słowem Bożym, pielęgnowana podczas lat życia eremickiego, spowodowała dojrzewanie w nim silnej konieczności przepowiadania Ewangelii, dawania innym tego, co sam otrzymał podczas lat medytacji. Ideał misyjny ukierunkował go, płonącą duszę, na troskę pasterską. Między 378 a 379 r. powrócił do miasta. Został diakonem w 381 r., zaś kapłanem - w 386 r.; stał się słynnym mówcą w kościołach swego miasta. Wygłaszał homilie przeciwko arianom, następnie homilie na wspomnienie męczenników antiocheńskich oraz na najważniejsze święta liturgiczne. Mamy tutaj do czynienia z wielkim nauczaniem wiary w Chrystusa, również w świetle Jego świętych. Rok 387 był „rokiem heroicznym” dla Jana, czasem tzw. przewracania posągów. Lud obalił posągi cesarza, na znak protestu przeciwko podwyższeniu podatków. W owych dniach Wielkiego Postu, jak i wielkiej goryczy z powodu ogromnych kar ze strony cesarza, wygłosił on 22 gorące „Homilie o posągach”, ukierunkowane na pokutę i nawrócenie. Potem przyszedł okres spokojnej pracy pasterskiej (387-397). Chryzostom należy do Ojców najbardziej twórczych: dotarło do nas jego 17 traktatów, ponad 700 autentycznych homilii, komentarze do Ewangelii Mateusza i Listów Pawłowych (Listy do Rzymian, Koryntian, Efezjan i Hebrajczyków) oraz 241 listów. Nie uprawiał teologii spekulatywnej, ale przekazywał tradycyjną i pewną naukę Kościoła w czasach sporów teologicznych, spowodowanych przede wszystkim przez arianizm, czyli zaprzeczenie boskości Chrystusa. Jest też ważnym świadkiem rozwoju dogmatycznego, osiągniętego przez Kościół w IV-V wieku. Jego teologia jest wyłącznie duszpasterska, towarzyszy jej nieustanna troska o współbrzmienie między myśleniem wyrażonym słowami a przeżyciem egzystencjalnym. Jest to przewodnia myśl wspaniałych katechez, przez które przygotowywał katechumenów na przyjęcie chrztu. Tuż przed śmiercią napisał, że wartość człowieka leży w „dokładnym poznaniu prawdziwej doktryny oraz w uczciwości życia” („List z wygnania”). Te sprawy, poznanie prawdy i uczciwość życia, muszą iść razem: poznanie musi się przekładać na życie. Każda jego mowa była zawsze ukierunkowana na rozwijanie w wierzących wysiłku umysłowego, autentycznego myślenia, celem zrozumienia i wprowadzenia w praktykę wymagań moralnych i duchowych wiary. Jan Chryzostom troszczył się, aby służyć swoimi pismami integralnemu rozwojowi osoby, w wymiarach fizycznym, intelektualnym i religijnym. Różne fazy wzrostu są porównane do licznych mórz ogromnego oceanu: „Pierwszym z tych mórz jest dzieciństwo” (Homilia 81, 5 o Ewangelii Mateusza). Rzeczywiście, „właśnie w tym pierwszym okresie objawiają się skłonności do wad albo do cnoty”. Dlatego też prawo Boże powinno być już od początku wyciśnięte na duszy, „jak na woskowej tabliczce” (Homilia 3, 1 do Ewangelii Jana): w istocie jest to wiek najważniejszy. Musimy brać pod uwagę, jak ważne jest, aby w tym pierwszym etapie życia człowiek posiadł naprawdę te wielkie ukierunkowania, które dają właściwą perspektywę życiu. Dlatego też Chryzostom zaleca: „Już od najwcześniejszego wieku uzbrajajcie dzieci bronią duchową i uczcie je czynić ręką znak krzyża na czole” (Homilia 12, 7 do Pierwszego Listu do Koryntian). Później przychodzi okres dziecięcy oraz młodość: „Po okresie niemowlęcym przychodzi morze okresu dziecięcego, gdzie wieją gwałtowne wichury (…), rośnie w nas bowiem pożądliwość…” (Homilia 81, 5 do Ewangelii Mateusza). Potem jest narzeczeństwo i małżeństwo: „Po młodości przychodzi wiek dojrzały, związany z obowiązkami rodzinnymi: jest to czas szukania współmałżonka” (tamże). Przypomina on cele małżeństwa, ubogacając je - z odniesieniem do cnoty łagodności - bogatą gamą relacji osobowych. Dobrze przygotowani małżonkowie zagradzają w ten sposób drogę rozwodowi: wszystko dzieje się z radością i można wychowywać dzieci w cnocie. Gdy rodzi się pierwsze dziecko, jest ono „jak most; tych troje staje się jednym ciałem, gdyż dziecko łączy obie części” (Homilia 12, 5 do Listu do Kolosan); tych troje stanowi „jedną rodzinę, mały Kościół” (Homilia 20, 6 do Listu do Efezjan). Przepowiadanie Chryzostoma dokonywało się zazwyczaj podczas liturgii, w „miejscu”, w którym wspólnota buduje się Słowem i Eucharystią. Tutaj zgromadzona wspólnota wyraża jeden Kościół (Homilia 8, 7 do Listu do Rzymian), to samo słowo jest skierowane w każdym miejscu do wszystkich (Homilia 24, 2 do Pierwszego Listu do Koryntian), zaś komunia Eucharystyczna staje się skutecznym znakiem jedności (Homilia 32, 7 do Ewangelii Mateusza). Jego plan duszpasterski był włączony w życie Kościoła, w którym wierni świeccy przez fakt chrztu podejmują zadania kapłańskie, królewskie i prorockie. Do wierzącego laika mówi: „Również ciebie chrzest czyni królem, kapłanem i prorokiem” (Homilia 3, 5 do Drugiego Listu do Koryntian). Stąd też rodzi się fundamentalny obowiązek misyjny, gdyż każdy w jakiejś mierze jest odpowiedzialny za zbawienie innych: „Jest to zasada naszego życia społecznego (…) żeby nie interesować się tylko sobą” (Homilia 9, 2 do Księgi Rodzaju). Wszystko dokonuje się między dwoma biegunami, wielkim Kościołem oraz „małym Kościołem” - rodziną - we wzajemnych relacjach. Jak możecie zauważyć, Drodzy Bracia i Siostry, ta lekcja Chryzostoma o autentycznej obecności chrześcijańskiej wiernych świeckich w rodzinie oraz w społeczności pozostaje również dziś jak najbardziej aktualna. Módlmy się do Pana, aby uczynił nas wrażliwymi na nauczanie tego wielkiego Nauczyciela Wiary.