Reklama

Niedziela w Warszawie

Jak modlili się dziadkowie

Przyszłotygodniowa pielgrzymka na Jasną Górę to ważne wydarzenie dla warszawskich tradycjonalistów. Odbędzie się po kilkuletnie przerwie i będzie okazją do spotkania ze środowiskami z innych miast – a niewiele jest takich okazji

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Ksiądz stojący przodem do ołtarza, a tyłem do wiernych, tradycyjny krój szat i łacina. To, na pierwszy rzut oka, wyróżnia Mszę łacińską, nazywaną też tradycyjną, trydencką i przedpoborową. Jednak różnice – podkreśla redemptorysta o. Krzysztof Stępowski, duszpasterz warszawskich tradycjonalistów – są głębsze. Inne jest nawet to, czego… nie słychać, czyli cisza. Sporo jej jest, nacisk kładzie się bardziej na symbolikę niż na słowo.

Właśnie to przyciąga wielu do udziału w tradycyjnych Mszach św. Innych, jak mówią, przyciąga śpiew gregoriański, oracja, pełne znaczeń zachowanie duchownego. – Wszystko to zdaje się duchowo bardzo zbliżać do Boga, daje się wyczuć prawdziwą bliskość Najwyższego. W tej liturgii jest miejsce na spokojną modlitwę – tłumaczy o. Krzysztof Stępowski. – Posoborowa Msza św. dla niektórych jest zbyt dynamiczna, tam tej bliskości nie czują, nie mają poczucia sacrum. Tu mają to poczucie.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Trzeba polubić

Msze łacińskie celebrowane są regularnie w kilkunastu miejscach w Polsce. W Warszawie – i jej okolicach – w kilku. Gdy przed dwoma laty kard. Kazimierz Nycz powoływał w archidiecezji warszawskiej duszpasterstwo wiernych tradycji łacińskiej, jako miejsce jego działania wskazał kościół św. Klemensa przy ul. Karolkowej na Woli. Wcześniej Msze łacińskie odbywały się – i tam też gromadziła się warszawska wspólnota tradycjonalistów – w kościele św. Benona na Nowym Mieście.

Podniesienie wspólnoty do rangi duszpasterstwa nie spowodowało lawinowego napływu wiernych na tradycyjne Msze. Z różnych powodów, także praktycznych. Informacja o duszpasterstwie powoli dociera do wiernych, poza tym poprzeczka jest zawieszona wyżej. Nie każdy jest gotów np. na coniedzielne podróże na ul. Karolkową, niektórzy mają bliżej do innych świątyń, gdzie odprawia się Msze w tym rycie.

Nie każdemu odpowiada godzina Mszy. Niedzielna jest zawsze o godz. 14, gdy w wielu domach przygotowuje się niedzielny, rodzinny obiad. O. Stępowski tłumaczy, że wielkiego wyboru godziny nie mieli, wszak weszli w życie parafii, musieli się dostosować do tego, co zastali. Poza tym, ten ryt trzeba… polubić.

Reklama

Ludzie dowiadują się od kogoś, że istnieją albo szukając sami, z wewnętrznej potrzeby, znajdują informację i przychodzą. Niektórych wiedzie ciekawość, innych nimb tajemniczości, działający na wyobraźnię, a otaczający Msze w tym rycie. W końcu oceniają, czy jest to dla nich czy nie. I zostają albo nie. Nawet gdy nie zostaną, dowiedzą się, jak ich pradziadkowie czy dziadkowie, a może nawet rodzice modlili się. Tylko taką liturgię przecież mieli, tylko tak swoją wiarę wypowiadali.

Blisko sacrum

Na początku Mszy celebrans dokonuje aspersji, czyli pokropienia święconą wodą wszystkich zebranych. Następuje Ofertorium – modlitwy wstępne, następnie Kanon, czyli zasadnicza część Mszy, w której dokonuje się Przeistoczenie i Komunia. Po błogosławieństwie kończącym Mszę kapłan w ciszy odczytuje fragment Ewangelii…

Msza łacińska, to w pewnym sensie nadal nowość we współczesnym Kościele – przyznaje o. Stępowski – choć dla Kościoła to przecież żadna nowinka. – Jesteśmy zauroczeni tym, co nowe, ale kto się zainteresuje historią Kościoła, liturgią, odkryje, że ta Msza towarzyszyła naszym braciom w wierze jeszcze 50 lat temu w sposób powszechny – zaznacza redemptorysta. I – jak podkreśla – jako celebrujący „nową” i „starą” Mszę jest zafascynowany liturgią tej drugiej.

– Nie da się jej zbyć. Kapłan jest sługą tej liturgii. Celebrując, powinienem zrobić to, co ona ode mnie wymaga. I nic nad to. Ja – pasterz, wchodzę w nią razem z wiernymi – owcami, ona nas prowadzi. Wpatrzeni w krzyż, idziemy drogą swojego życia, przez ten sakrament, do Pana Boga – opowiada redemptorysta. – Gest, słowo, zachowanie, śpiew, tekst, oracja, Pismo Święte – to wszystko nas do sacrum zbliża.

Reklama

Sprawdzona liturgia

Tradycjonaliści podkreślają często, że nowa liturgia wciąż jest na etapie eksperymentu. Tymczasem Msza łacińska jest już… sprawdzona. A oni poszukują stabilności, stateczności, ciszy w rozgardiaszu naszej cywilizacji, który zdaje się wchodzić nawet w nową liturgię.

– Dziś, gdy w czasie liturgii mamy ciszę, wierni niekiedy nie wiedzą, co mają czynić, jak ją zagospodarować. Czy to wina księdza, czy może ktoś zasłabł, co robić? – mówi o. Stępowski. – A my jesteśmy przyzwyczajeni, że cisza jest integralną częścią liturgii, łączymy się w tej ciszy, w chwaleniu Pana Boga. Serce Mszy tradycyjnej – Konsekracja i Podniesienie – wypowiadane są szeptem przez kapłana.

Sam Kanon – czyli modlitwa eucharystyczna rzymska, podczas której następuje Ofiarowanie chleba i wina, Przeistoczenie i Podniesienie – jest wykonywany w ciszy; ta trwa kilka minut. – Wierny patrzy na to, co czyni kapłan, śledzi w modlitewniku słowa kapłana i uczestniczy aktywnie, rozmyślając. Najświętszy ze świętych momentów Mszy nie jest zagłuszany czymkolwiek, nawet ludzki głos musi ustąpić wobec obecności Pana Boga – mówi redemptorysta.

Na Msze łacińskie przy ul. Karolkowej na ogół nie trafiają ludzie z sentymentalnego powrotu do „starej” liturgii, np. ci, którzy pamiętają, jak to drzewiej bywało, jak niegdyś liturgię sprawowano (osób starszych jest niewiele), raczej ci, którzy poszukują głębi w Kościele, poszukują przeżywanego sacrum, spokoju w liturgii. Nie da się ukryć, że – szczególnych młodych, niepokornych – pociąga coś „innego”, coś, co nie jest powszechne.

Na głęboką wodę

Jakie trzeba mieć predyspozycje, żeby celebrować takie Msze? Po pierwsze trzeba znać łacinę. – Czytamy mszalik ze zrozumieniem, ze zrozumieniem śpiewamy – mówi o. Stępowski. Liturgia może być jednak zrozumiała nawet dla kogoś mającego niewielką znajomość łaciny. Wielu uczestników korzysta z mszalików, gdzie obok łacińskich tekstów umieszczone jest ich tłumaczenie.

Reklama

Łacina to jednak dla kapłana nie największa trudność. Większą jest to, że trzeba poznać reguły liturgicznego sprawowania Mszy łacińskiej. Reguły liturgii są – zaznacza o. Stępowski – konkretnie określone, nie ma momentów improwizacji. Nie ma tak, jak w nowej liturgii, gdzie zawsze można wnieść coś osobistego, indywidualnego, a nawet zauroczyć wiernych jakąś formą zachowania liturgicznego. Poznanym regułom trzeba być wiernym. Nie ma tu pola do liturgicznej twórczości. Nie jest to łatwe dla duchownych przyzwyczajonych do nowej liturgii.

– Celebracji można uczyć się samodzielnie przez lekturę mszału i tzw. rubryk, oglądanie, słuchanie dostępnych już nagrań, ale przede wszystkim od innych duchownych, biegłych w tej liturgii – mówi o. Stępowski. Sam miał kontakt ze „starą” liturgią niegdyś jako ministrant, a po latach jako rektor kościoła św. Benona, gdzie mógł obserwować celebracje sprawowana przez poprzedniego opiekuna Mszy łacińskich ks. Jana Szymborskiego.

Gdy kiedyś ks. Szymborski szukając następcy, zapytał o. Stępowskiego, czy chce się uczyć tej liturgii, pomagać, nie odpowiedział „nie”, zaczął się uczyć. Gdy kiedyś ks. Szymborski nie mógł przyjechać, ks. Stępowski został rzucony na głęboką wodę. I – jak mówi – nie utonął. Został opiekunem wspólnoty po ks. Szymborskim. Dziś podkreśla, że opieka nad duszpasterstwem jest głównym kierunkiem jego kapłańskiej posługi.

Po latach przerwy

Duszpasterstwo o. Stępowskiego jest dość aktywne. Najważniejsza dla wspólnoty jest niedzielna Msza św., Msze celebrowane zwykle w tygodniu (o różnych, niestety, godzinach), ale ważne są także wydarzenia takie jak pielgrzymki. Do Częstochowy – w sierpniu i wrześniu-październiku. Do Gietrzwałdu – w lipcu. Wiosenna, tuż przed Niedzielą Palmową, do grobu bł. Jerzego Popiełuszki, na Żoliborz (trud jest ofiarowany za prześladowanych chrześcijan na całym globie).

Reklama

Ale ważne są także spotkania scholi gregoriańskiej, służby liturgicznej. Od dwóch lat duszpasterstwo współdziała z Centrum Kultury i Tradycji, organizując Akademię Tradycji i Przyszłości (jej tegoroczne zajęcia rozpoczęły się na początku października). Oprócz Mszy w niedzielę, starają się celebrować je także codziennie, choć to nie zawsze się udaje.

Kilkanaście działających w Polsce środowisk tradycjonalistów nie ma zbyt wiele okazji, żeby się spotkać. Okazja pojawi się 25 i 26 października, podczas pielgrzymki tych środowisk na Jasną Górę. Odbędzie się po kilku latach przerwy i po raz pierwszy będzie dwudniowa. O. Krzysztof Stępowski, współorganizator pielgrzymki, będzie na Jasnej Górze celebrował Mszę św. przy ikonie Matki Bożej Częstochowskiej, a potem poprowadzi Drogę Krzyżową na jasnogórskich wałach.

– Chcemy, żeby od przyszłego roku nasza pielgrzymka odbywała się we wrześniu, po święcie Podniesienia Krzyża, dla uczczenia Summorum Pontificum Benedykta XVI, który jasno określił możliwość celebracji Mszy łacińskiej w życiu Kościoła – mówi.

2013-10-18 11:01

Ocena: +1 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Papież Franciszek: Nie można żyć z Jezusem, iść za Nim, miłować Go bez Kościoła

Nie można żyć z Jezusem, iść za Nim, miłować Go bez Kościoła - powiedział dziś papież Franciszek sprawując imieninową Eucharystię w Kaplicy Paulińskiej Pałacu Apostolskiego. Wraz z nim Mszę św. koncelebrowali kardynałowie przebywający w Rzymie. Papież Franciszek podziękował dziekanowi Kolegium, kard. Angelo Sodano za przekazane życzenia. Zapewnił, że w gronie purpuratów czuje się bardzo dobrze, dostrzegając ich serdeczne przyjęcie.

CZYTAJ DALEJ

Triduum Paschalne - trzy najważniejsze dni w roku

Niedziela legnicka 16/2006

Karol Porwich/Niedziela

Monika Łukaszów: - Wielkanoc to największe święto w Kościele, wszyscy o tym wiemy, a jednak wielu większą wagę przywiązuje do świąt Narodzenia Pańskiego. Z czego to wynika?

CZYTAJ DALEJ

Wspaniałe świadectwo wrażliwości liturgicznej

2024-03-28 12:37

[ TEMATY ]

Msza Wieczerzy Pańskiej

parafia św. Stanisława Kostki w Zielonej Górze

procesja z darami

Archiwum parafii

Kolejny rok przygotowujemy bardzo uroczystą procesję z darami na Wielki Czwartek. To taka tradycja w naszej parafii - mówi Iwona Szablewska (pierwsza z prawej)

Kolejny rok przygotowujemy bardzo uroczystą procesję z darami na Wielki Czwartek. To taka tradycja w naszej parafii - mówi Iwona Szablewska (pierwsza z prawej)

Parafia wprawdzie niewielka, ale zaangażowanie i hojność wiernych – bardzo duże. Parafia św. Stanisława Kostki to zielonogórski fenomen. W tym roku na procesję z darami na Mszę Wieczerzy Pańskiej uzbierano tam ogromną sumę, a w samą procesję zaangażowało się ponad 200 osób!

- Kolejny rok przygotowujemy bardzo uroczystą procesję z darami na Wielki Czwartek. To taka tradycja w naszej parafii, bardzo związana z tym jak mocno stawiamy na liturgię i na edukację liturgiczną wszystkich wiernych – mówi Iwona Szablewska, wiceprzewodnicząca duszpasterskiej rady parafialnej i precentorka. - Jesteśmy bardzo małą parafią jak na realia Zielonej Góry, bo liczymy 3,5 tys. mieszkańców, a do kościoła w niedzielę na Mszę św. regularnie przychodzi 400 osób. W procesję z darami w tym roku zaangażowało się 250 osób. To ponad 70 rodzin, co daje nam 150 osób, i kolejne 100 osób, niepowtarzalnych, to ci, którzy są we wspólnotach. Zwyczaj jest taki, że w ciągu roku przyglądamy się, co jest tak naprawdę potrzebne jeszcze do sprawowania liturgii, a że jesteśmy młodą parafią „na dorobku” to wiele rzeczy nam brakowało, więc zawsze staramy się ustalać priorytety z proboszczem i służbą liturgiczną – podkreśla pani Iwona. Dodaje, że we wszystkim ważna jest też transparentność, by ofiarodawcy mieli świadomość, na co i w jaki sposób zostały rozdysponowane pieniądze. - W procesję z darami czynnie zaangażowało się 62,5% parafian. To wspaniałe świadectwo wrażliwości liturgicznej, dbania o jej piękno – to wszystko dla naszego Pana Jezusa Chrystusa – mówi Iwona Szablewska.

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję