Reklama

Niedziela Rzeszowska

Kresy 2018

Zadwórze I Milatyń – polskie Termopile i Chrystus konający

Niedziela rzeszowska 33/2018, str. VII

[ TEMATY ]

kresy

Mirek i Magda Osip-Pokrywka

Zadwórze, kopiec

Zadwórze, kopiec

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Dzień 17 sierpnia – obchodzony w Kościele jako wspomnienie św. Jacka Hiacynta Odrowąża, sławnego polskiego dominikanina – w historii Polski zapisał się wydarzeniem, które później nazwano „polskimi Termopilami”. A było to w roku 1920 w czasie wojny polsko-bolszewickiej.

Na przedpolach stolicy tliły się jeszcze pogorzeliska Bitwy Warszawskiej, określanej po latach Cudem nad Wisłą, gdy w tym samym czasie 1. Armia Konna Siemiona Budionnego, zwana Konarmią, podejmowała próbę opanowania Lwowa. Wspomnianego dnia doszło do krwawej bitwy pod Zadwórzem (20 km na wsch. od Lwowa). Złożony głównie z inteligencji i młodzieży lwowskiej batalion 240. Ochotniczego Pułku Piechoty odbił z rąk sowieckich stację kolejową. Młodzi żołnierze, dowodzeni przez kapitana rezerwy Bolesława Zajączkowskiego (notariusza z pobliskich Brodów), odparli następnie sześć szarż oddziałów 6. Dywizji Kawalerii. Ulegli dopiero po wystrzelaniu całej amunicji, w walce wręcz na bagnety. Z batalionu, który liczył ok. 400 osób, odnaleziono po 11-godzinnej bitwie zmasakrowane ciała 318 bohaterów. Pozostałych uznano za zaginionych. Na zbiorowej mogile bezimiennych żołnierzy usypano ponad 20-metrowej wysokości kopiec, na którym w 1927 r. ustawiono obelisk w kształcie słupa granicznego, zwieńczony krzyżem. W rok później na stoku kopca umieszczono spiżową tablicę z napisem: „Orlętom poległym w dniu 17 sierpnia 1920 r. w walkach o całość ziem kresowych”. Kopiec przetrwał do dzisiaj. Oryginalna tablica zaginęła, została zastąpiona nową, z napisem w języku polskim i ukraińskim: „Polskim Orlętom poległym w walce z wojskami bolszewickimi”. Przejeżdżający obok mogiły maszyniści pociągów oddają cześć poległym bohaterom włączając syrenę. Od kilku lat, w rocznicę bitwy, pod obeliskiem w Zadwórzu odbywają się uroczystości z Mszą polową w intencji poległych. Biorą w nich udział mieszkańcy Zadwórza, Polacy ze Lwowa i liczni goście i pielgrzymi z Polski (głównie z Podkarpacia). Ciekawą inicjatywą kierowaną do cyklistów jest odbywający się już w tym roku po raz szósty Zadwórzański Rajd Rowerowy.

Jadąc do Zadwórza, warto po drodze zatrzymać się w odległym o 10 km na północ Milatyniu. Miejscowość istniała już na początku XV w. pod nazwą Miłoczyce. Gdy właścicielem tych włości został Stanisław Milatyński, dokonano ponownego założenia, już pod nazwą Milatyń Nowy. W br. miasteczko świętuje 440. rocznicę nadania praw miejskich, które otrzymało z rąk króla Stefana Batorego. Istniejący od połowy XVIII wieku tutejszy klasztor Karmelitów Bosych był znany jako ważne miejsce kultu Chrystusa Ukrzyżowanego. Obraz nieznanego włoskiego malarza z XVII w., wykonany na płótnie w technice olejnej, po wojnie wierni wywieźli do Polski, znajduje się obecnie w kościele św. Wincentego a Paulo w Krakowie. Przetrwał natomiast murowany barokowy kościół Podwyższenia Krzyża Świętego pełniący niegdyś funkcję sanktuarium. W czasach powojennych obiekt wykorzystywano jako magazyn, elektrownie i skład książek, na początku lat 90. XX w. został przekazany wspólnocie prawosławnej i do dziś pełni funkcję cerkwi. Wewnątrz zachowały się XVIII-wieczny ołtarz i ambona. Kult milatyński wznowiono w 1996 r. z inicjatywy biskupa lwowskiego Mariana Jaworskiego w odległym o 20 km kościele w Kamionce Strumiłowej, ustanawiając tam sanktuarium Pana Jezusa Konającego z Milatyna.


Przewodniki po Kresach
Więcej o Zadwórzu i Milatyniu, a także o innych miejscach z kart polskiej historii zapisanej na Kresach Wschodnich Rzeczpospolitej znaleźć można w cyku przewodników historycznych autorów artykułu Magdy i Mirka Osip-Pokrywka „Polskie ślady na: Ukrainie, Białorusi oraz Litwie i Łotwie” wydanych nakładem Wydawnictwa BOSZ

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2018-08-14 11:06

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

„Kredkobranie” – zbiórka przyborów szkolnych dla dzieci na Kresach

[ TEMATY ]

kresy

Kraków

pomoc

zbiórka

Jenifoto/Fotolia.com

„Kredkobranie” - to zbiórka przyborów szkolnych, materiałów plastycznych oraz nowych egzemplarzy lektur szkolnych uruchomiona przez krakowską Fundację Ignatianum i Stowarzyszenie „Korzenie”. Akcja została zapoczątkowana w ub. roku i potrwa do końca września.

Celem „Kredkobrania” jest pomoc najmłodszemu pokoleniu Polaków mieszkających na obszarze Kresów dawnej Rzeczypospolitej. Zebrane dary trafią do szkół na Białorusi, Litwie i Ukrainie – głównie szkół polskich oraz placówek, w których uczą się polskie dzieci.

CZYTAJ DALEJ

W świetle Eucharystii, w ciszy konfesjonału - paulini i Jasna Góra

2024-03-28 10:33

[ TEMATY ]

Jasna Góra

Karol Porwich/Niedziela

Patriarcha Zakonu Paulinów św. Paweł z Teb przez wielu skazany na śmierć głodową na pustyni, doświadczył Bożej troski i był z Bożej Opatrzności karmiony chlebem. Dziś prawie pół tysiąca paulinów każdego dnia Chlebem Eucharystycznym karmi ludzi na 4 kontynentach. W sercu Zakonu na Jasnej Górze żyje ponad 70 kapłanów. Misję tego miejsca i posługujących tu paulinów, wciąż określają słowa św. Jana Pawła II, że „Jasna Góra to konfesjonał i ołtarz narodu”. Sprawowanie Eucharystii jako centrum życia całej wspólnoty i pracy apostolskiej paulinów wpisane jest w ich zakonne konstytucje.

Na Mszę św…po cud

CZYTAJ DALEJ

Msza Wieczerzy Pańskiej. Wolność wypełniona miłością

2024-03-29 07:01

Paweł Wysoki

Ten, kto kocha na wzór Jezusa, nie jest zniewolony sobą, jest wyzwolony do służby, do dawania siebie - powiedział bp Adam Bab.

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję